Từ khi xây dựng công trình thủy điện Hòa Bình, bản Bích Trụ nằm trọn trong vùng hồ sông Đà, gần như toàn bộ đất canh tác của người dân bị ngập sâu trong biển nước. Từ đó Bích Trụ (xã Hòa Bình, thành phố Hòa Bình) trở thành bản vùng lòng hồ. Biến khó khăn thành lợi thế, người dân phát triển mạnh nghề nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, đồng thời chú trọng bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, gìn giữ văn hóa truyền thống để phát triển du lịch, nghỉ dưỡng, góp phần nâng cao thu nhập cho bà con.

Ngày 16/12, tại xóm Bích Trụ, xã Hoà Bình, Uỷ ban nhân dân thành phố Hoà Bình tổ chức Chương trình khai mạc Ngày hội văn hoá, thể thao và du lịch bản Mường năm 2023. Tới dự có đồng chí Nguyễn Văn Thắng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Hoà Bình; lãnh đạo một số sở, ban, ngành, UBND các huyện cùng đông đảo doanh nghiệp và người dân địa phương.

Ngày 15/12, Đoàn công tác do đồng chí Nguyễn Văn Toàn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh làm trưởng đoàn đã có buổi khảo sát triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng khu Bảo tồn không gian Văn hóa Mường gắn với phát triển du lịch tại huyện Tân Lạc. Cùng tham gia đoàn có lãnh đạo các Sở: Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Xây dựng; Kế hoạch và Đầu tư; Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh; lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện Tân Lạc.

Nói đến người Thái ở huyện vùng cao Mai Châu của tỉnh Hoà Bình thì Keeng Loóng là một phần sinh hoạt văn hóa dân gian không thể thiếu trong đời sống của người dân nơi đây, đặc biệt trong các dịp lễ hội như: Lễ mừng cơm mới, lễ Xên bản, Xên mường, lễ Chá chiêng, Tết Nguyên đán... góp phần nuôi dưỡng cốt cách, tâm hồn người Thái trên địa bàn.

Người Mường thích ăn các món đồ, vì vậy, món cá ốch đồ măng chua là món ăn truyền thống đặc biệt của người Mường Hòa Bình, là món ăn không thể thiếu vào các dịp Lễ, Tết hay các dịp trọng đại, món cá này không thể thiếu trong mâm cỗ thờ cúng tổ tiên cũng như trong các bữa ăn của người Mường Hòa Bình.

Rượu cần, tiếng Mường gọi là “Ra̭w Toỏng”. Không ai biết chắc là người Mường biết làm rượu cần từ bao giờ, chỉ biết rằng nó là thức uống có men được dùng trong đời sống của họ từ lâu đời và nó ra đời từ bàn tay khéo léo, trí thông minh và sự đức hạnh của người phụ nữ Mường. Uống rượu cần người Mường dường như chúng ta được thưởng thức một nét văn hóa đặc sắc chứa chan tình người nồng ấm. Rượu cần được dùng để uống trong gia đình, uống trong cuộc vui tiếp khách, uống trong đám cưới, mừng nhà mới, thờ cúng trong lễ tang, lễ tạ mộ và một số nghi lễ khác.

Tìm hiểu về ẩm thực vùng miền luôn là thú vui của mỗi thực khách khi đặt chân đến một vùng đất nào đó. Có thể nói mỗi dân tộc, mỗi vùng miền trên đất nước ta đều có những phong cách ẩm thực riêng, có một vài món ăn đặc trưng mà các thực khách khi đã nếm thử một lần là nhớ mãi. Món Môn nấu da trâu khô của đồng bào dân tộc Mường ở Hòa Bình là một trong những món ăn như vậy.

Nhờ có sự vào cuộc chủ động, tích cực của các ban, sở, ngành chức năng tỉnh, các thành viên Ban Tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch năm 2023 đã chủ động, công tác phối hợp trong quá trình chuẩn bị, triển khai các hoạt động phục vụ Liên hoan Làng du lịch cộng đồng các tỉnh Tây Bắc mở rộng năm 2023 diễn ra theo kịch bản. Công tác truyền thông đúng định hướng và đạt hiệu quả cao. Nội dung trang trí khách tiết đảm bảo đúng bản sắc văn hóa dân tộc; các hoạt động tại Liên hoan được chú trọng, đón tiếp đại biểu chu đáo, vệ sinh môi trường được xử lý triệt để, an ninh, trật tự được đảm bảo, an toàn vệ sinh thực phẩm được kiểm soát. Sự tham gia của tỉnh Ninh Bình, Hiệp hội du lịch tỉnh, Tổng công ty Hàng không Việt Nam làm phong phú thêm các nội dung của Liên hoan.

Lễ Cơm Đe dân tộc Mường ở xóm Rậm, xóm Trác, xã Lạc Thịnh hay còn gọi là lễ Tết Cơm Đe, là nghi lễ đã có từ rất lâu đời và là nghi lễ dân gian truyền thống lớn nhất của người Mường thu hút được đông đảo cộng đồng làng xóm cũng như khách đến thăm ở xã Lạc Thịnh, huyện Yên Thuỷ. Lễ Cơm Đe gắn liền với nền sản xuất canh tác nông nghiệp, tín ngưỡng dân gian đậm nét; là hoạt động văn hóa - tín ngưỡng không thể thiếu của đồng bào người Mường ở hai xóm Trác và xóm Rậm của xã Lạc Thịnh.

Hội chợ xuân tỉnh Hòa Bình năm 2023 sẽ được tổ chức từ ngày 08/12/2023 đến ngày 11/12/2023 với chủ đề “Hội chợ Xúc tiến Thương mại, Du lịch, thu hút đầu tư các sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Hòa Bình năm 2023”.

Trong 2 ngày (từ mùng 2 - 3/12), tại xã Hiền Lương, Ủy ban nhân dân huyện Đà Bắc tổ chức Ngày hội Văn hóa, Thể thao, quảng bá du lịch huyện Đà Bắc năm 2023. Tham dự Lễ khai mạc Ngày hội, có các đồng chí: Nguyễn Văn Toàn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh; Nguyễn Đức Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư huyện Lương Sơn; lãnh đạo một số sở, ban, ngành và lãnh đạo các huyện, thành phố.

Ngày 1/12, tại Cung văn hóa tỉnh, Ban Dân vận Tỉnh ủy tổ chức Hội thi "Dân vận khéo" trong xây dựng nông thôn mới tỉnh Hòa Bình năm 2023. Tới dự, có đồng chí Bùi Tiến Lực, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; đồng chí Đinh Công Sứ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thành phố.

Những năm qua, với sự vào cuộc của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở và sự hưởng ứng, tham gia tích cực của người dân, Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Năm 2023, với sự vào cuộc của cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở và sự hưởng ứng, tham gia tích cực của người dân, 5 nội dung Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” bao gồm đoàn kết tham gia phát triển kinh tế, tích cực giúp nhau giảm nghèo bền vững, nầng cao đời sống, khuyến khích làm giàu chính đáng; xây dựng môi trường văn hoá xanh - sạch - đẹp - an toàn; đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, chăm lo sự nghiệp giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, chăm sóc sức khỏe nhân dân; xây dựng gia đình văn hóa; phát huy truyền thống đền ơn, đáp nghĩa, tương thân, tương ái, xây dựng người dân giàu lòng nhân ái, văn minh; đoàn kết chấp hành pháp luật, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trong sạch vững mạnh đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Thời gian qua, thực hiện Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật trong giai đoạn 2012 - 2015, tỉnh Hòa Bình đã tiến hành kiểm kê đối với di sản văn hóa phi vật thể của 5 dân tộc thiểu số trong tỉnh. Kết quả đã kiểm kê được 267 di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Mường, trong đó 01 di sản tiếng nói, 33 di sản ngữ văn, 29 di sản nghệ thuật trình diễn dân gian, 23 di sản về tập quán xã hội, 35 lễ hội truyền thống, 4 nghề thủ công, 142 di sản về tri thức dân gian.

Từ ngày 24 - 26/11, Sở VH-TT&DL tổ chức chương trình khảo sát đánh giá tiềm năng du lịch, lựa chọn các sản phẩm du lịch mới và quảng bá xúc tiến, truyền thông du lịch cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Đà Bắc. Tham gia chương trình có một số chuyên gia nghiên cứu phát triển du lịch, các doanh nghiệp lữ hành, đơn vị kinh doanh du lịch.

Để hướng đến kỷ niệm “Ngày Di sản Văn hóa Việt nam”, năm 2023, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tập trung chỉ đạo triển khai kế hoạch Liên hoan nghệ thuật dân gian các dân tộc thiểu số các cấp từ cơ sở trong toàn tỉnh. Đến nay, đã có 80/151 xã, phường, thị trấn tổ chức Liên hoan với hơn 16.000 nghệ nhân, diễn viên tham gia, phục vụ trên 40.000 lượt người xem. Có 10 huyện, thành phố tổ chức liên hoan, 136 xã, phường, thị trấn tham gia với 3.400 nghệ nhân, diễn viên biểu diễn, phục vụ trên 10.000 lượt người xem. Trong đó 4 địa phương tổ chức Liên hoan cấp xã (thành phố Hòa Bình, huyện Cao Phong, huyện Tân Lạc và huyện Yên Thủy).

Ngày 24/11, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 2742/QĐ-UBND ban hành Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình” giai đoạn 2023 – 2030.

Năm 2023, du lịch tỉnh Hoà Bình có nhiều khởi sắc, các đơn vị hoạt động kinh doanh du lịch đã tập trung đầu tư, chỉnh trang nâng cấp cơ sở vật chất để đón tiếp phục vụ khách du lịch. Số lượng khách du lịch đến với tỉnh tăng rất nhanh, đặc biệt là vào dịp cuối tuần và những kỳ nghỉ lễ. Du lịch đã góp phần quan trọng trong việc từng bước góp phần đóng góp vào tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm cho người lao động và từng bước hội nhập kinh tế quốc tế.

Ngày 22/11, Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh Hòa Bình tổ chức Tổng kết và Trao giải Hội thi "Bí thư chi bộ giỏi - Báo cáo viên, tuyên truyền viên giỏi" năm 2023. Hội thi diễn ra trong 2 ngày 21 - 22/11, với sự tham gia của 24 thí sinh là bí thư, phó bí thư các chi, đảng bộ trực thuộc Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh.