Tính đến 31/12/2018 trên địa bàn thành phố có 24 Hợp tác xã, trong đó: lĩnh vực nông nghiệp có 17 HTX, chiếm 70,8%; lĩnh vực dịch vụ vận tải có 7 HTX, chiếm 29,2%. Tổng số thành viên 697; tổng số người lao động là 541. Số HTX xã tạm ngừng hoạt động: 2 HTX; có 13/24 HTX đã tham gia là thành viên Liên minh HTX tỉnh. Thu nhập bình quân lao động thường xuyên: HTX nông nghiệp 3,5 triệu đồng; HTX vận tải 5 triệu đồng.
Thực hiện Luật HTX 2012, Thành phố đã tập trung xây dựng các mô hình liên kết chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa mang lại hiệu quả kinh tế cao, điển hình như: Hợp tác xã Linh Dược Sơn trồng cây hàng năm, cây dược liệu công nghệ cao, thực hiện mô hình liên kết cung cấp sản phẩm cho Cty CP y dược và ĐTTM Sông Đà, Công ty cổ phần Traphaco với doanh thu hàng năm trên 2 tỷ đồng; HTX dịch vụ nông nghiệp Hòa Bình trồng cây nông nghiệp, cây dược liệu sản phẩm nấm linh chi, cây sachi, rau an toàn...; Các HTX ở Yên Mông hoạt động dịch vụ sản xuất nông nghiệp là trồng rau an toàn và chăn nuôi với mô hình liên kết tiêu thụ các sản phẩm từ thịt lợn theo chuỗi giá trị đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm theo yêu cầu VietGAP; Hợp tác xã nông nghiệp Dân Chủ với mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ rau an toàn, chuối Thái Lan; HTX nông nghiệp Bản Dao thuộc xã Thống Nhất: hiện đang hoạt động chủ yếu là cung cấp dịch vụ nông nghiệp, thực hiện mô hình liên kết sản phẩm....
Các HTX hoạt động khá hiệu quả, đã thực hiện liên kết với nhiều đơn vị nhằm tiêu thụ sản phẩm, từ đó nâng cao thu nhập cho thành viên. Bên cạnh đó, việc thành lập các HTX đã mở ra thị trường cạnh tranh sản xuất kinh doanh thực phẩm sạch, đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng trong thực trạng vấn nạn thực phẩm bẩn đang nhức nhối như hiện nay.
Bên cạnh đó, thành phố đặc biệt quan tâm tới việc triển khai thực hiện các chính sách, ưu đãi HTX. Trong thời gian qua đã mở nhiều lớp tập huấn cho thành viên các HTX; Ngân sách thành phố hỗ trợ kinh phí cho các HTX để xây dựng “Nhãn hiệu tập thể” cho sản phẩm như: Ổi Yên Mông, xả của HTX Bản Dao Thống Nhất. Ngoài ra, các hộ thành viên còn được hỗ trợ kinh phí nuôi cá lồng (mức hỗ trợ 12,5 triệu đồng/hộ) và kinh phí cải tạo vườn tạp từ nguồn của tỉnh. Bên cạnh đó, ngân sách nhà nước còn hỗ trợ trực tiếp cho các thành viên hoạt động sản xuất trên địa bàn thành phố khi gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh.
Công tác vận động, tư vấn, hướng dẫn thành lập HTX được quan tâm, đặc biệt là đối với các xã xây dựng nông thôn mới. Trong đó hỗ trợ về thủ tục hành chính được quan tâm như: hỗ trợ, hướng dẫn làm thủ tục về thành lập mới hợp tác xã, và thay đổi nội dung giấy chứng nhận đăng ký HTX; thủ tục kê khai thuế; hỗ trợ về tư vấn các quy định pháp luật về HTX, tổ hợp tác đảm bảo thực hiện đúng thời gian quy định.
Qua thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012 và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, kinh tế tập thể ở thành phố Hòa Bình đã có bước chuyển mình tích cực với nhiều hình thức đa dạng mà nòng cốt là hợp tác xã. Các HTX đã thu hút khoảng 1.200 thành viên và người lao động trong ngoài địa bàn thành phố. Hợp tác xã vận tải hoạt động ổn định, doanh thu đạt từ 3 tỷ đồng/năm, thu nhập bình quân khoảng 5 triệu đồng/tháng. Từng bước vai trò của các HTX và THT được nâng cao, phát huy vai trò là người đại diện, người bảo hộ cho nông dân tham gia chuỗi liên kết có việc làm ổn định và tăng thu nhập cho các thành viên./.
