Phát biểu khai mạc hội nghị, đồng chí Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh, hội nghị lần này tập trung nhìn nhận, đánh giá về diễn biến của trận lũ đặc biệt lớn sau bão số 3, thực trạng hệ thống đê điều, bãi sông, lòng dẫn; vai trò, trách nhiệm của Chủ tịch UBND các cấp trong công tác ứng phó, hộ đê. Qua đó, đánh giá khách quan về tình hình mưa lũ, kết quả đạt được cũng như thẳng thắn nhìn nhận về những mặt còn tồn tại, hạn chế, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm và đề xuất những giải pháp cần triển khai thực hiện trong thời gian tới để phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành trước mắt cũng như lâu dài, hướng tới thực hiện thắng lợi mục tiêu giữ đê an toàn, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhà nước và nhân dân trước thiên tai lũ, bão.
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2024, thiên tai xảy ra rất khốc liệt, cực đoan với nhiều loại hình thiên tai tại khắp các vùng miền trên cả nước. Đến nay, đã xảy ra 9 cơn bão, 232 trận mưa lớn, ngập úng, lũ, lũ quét, sạt lở đất; nhiều trận dông lốc, động đất và gió mạnh, sóng lớn trên biển. Thiên tai đã làm 513 người chết và mất tích, tổng thiệt hại kinh tế ước tính trên 84.900 tỷ đồng.
Đặc biệt, bão số 3 (bão Yagi tháng 9/2024) là cơn bão mạnh nhất trong 30 năm qua trên biển Đông và trong 70 năm qua trên đất liền, với nhiều đặc điểm chưa từng có tiền lệ, là siêu bão với cường độ rất mạnh (khi đổ bộ gió cấp 13-14, giật cấp 16-17), sức tàn phá rất lớn, thời gian lưu bão trên đất liền kéo dài, phạm vi ảnh hưởng rất rộng; hoàn lưu bão gây mưa lớn diện rộng toàn Bắc Bộ và Thanh Hóa (lượng mưa trong 10 ngày đầu tháng 9/2024 cao hơn 4-6 lần so với trung bình nhiều năm, phổ biến từ 400mm-600mm, có nơi mưa trên 700mm...). Trong 3 tháng sắp tới, La Nina có khoảng 50 - 55% xuất hiện. Sau đó, hiện tượng ENSO có khả năng dần trở lại trạng thái trung tính với xác suất từ 55 - 70% từ khoảng tháng 3 đến tháng 5/2025 và nhiều khả năng duy trì trạng thái trung tính trong những tháng còn lại của năm 2025.
Đồng chí Đinh Công Sứ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình phát biểu tại hội nghị
Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Đinh Công Sứ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết: Năm 2024 do ảnh hưởng của các đợt mưa bão, đập thủy điện Hòa Bình mở 3 đợt xả lũ, bắt đầu từ ngày 24/6, và đóng hoàn toàn các cửa xả lũ vào ngày 24/9, mực nước lên xuống liên tục cũng đã gây ảnh hưởng đến hệ thống đê điều như các điểm sạt lở tại khu vực Kè đê Đà Giang và cầu Đen; khu vực cửa ra cống tiêu C34, đòi hỏi phải triển khai ngay các biện pháp ứng phó kịp thời. Đồng thời, bão số 03 (bão Yagi) gây mưa lớn kéo dài đã thiệt hại lớn đến tính mạng, tài sản và đời sống của nhân dân. Trên địa bàn tỉnh có 07 người chết và 02 người bị thương; phải sơ tán 2.512 hộ dân; số nhà bị ảnh hưởng và thiệt hại là 2.568 nhà; 100% hồ chứa thủy lợi chảy tràn; hàng ngàn ha hoa màu bị hư hòng, hàng nghìn con gia súc, gia cầm bị chết, nhiều công trình thủy lợi, giao thống bị sạt trôi, hư hỏng. Ước giá trị thiệt hại khoảng hơn 1 nghìn tỷ đồng. Phát huy cao nhất phương châm “Bốn tại chỗ”, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự cố gắng nỗ lực vượt khó của người dân, bên cạnh đó có sự quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ của Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, các tỉnh bạn, các nhà hảo tâm, các tổ chức quốc tế, đến nay, cuộc sống của người dân vùng thiên tai đã dần ổn định, sản xuất được khôi phục, hàng loạt các khu tái định cư với nơi ở mới an toàn đã được xây dựng, hệ thống cơ sở hạ tầng, được khôi phục đã bước đầu đáp ứng được nhu cầu sản xuất và đời sống của nhân dân. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan, vai trò trách nhiệm của Chủ tịch UBND các cấp trong ứng phó với vấn đề quản lý đê điều càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Các Chủ tịch UBND không chỉ là người đứng đầu cơ quan hành chính mà còn là những người đưa ra quyết định quan trọng liên quan đến việc bảo vệ an toàn công trình hạ tầng này, góp phần bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân ở những vùng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thiên nhiên.
Đồng chí Phạm Đức Luận, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai phát biểu tại hội nghị
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận và đưa ra nhiều ý kiến đóng góp tích cực cho công tác phòng hộ đê điều như: Công tác đánh giá hiện trạng, xác định trọng điểm đê điều xung yếu có nơi còn chưa sát với thực tế; công tác tuần tra canh gác ở một số địa phương còn lơ là; kỹ năng, kinh nghiệm xử lý sự cố, hộ đê của lực lượng tham gia ứng phó còn hạn chế; công tác chỉ đạo, điều hành có lúc, có nơi còn bị động, lúng túng; tình trạng vi phạm lấn chiếm bãi sông làm giảm khả năng thoát lũ của sông xảy ra ở nhiều địa phương...
Đồng chí Nguyễn Long Giang, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Ninh (Phú Thọ) chia sẻ kinh nghiệm tại hội nghị
Kết luận hội nghị, đồng chí Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh, thời gian tới các tỉnh, thành phố cần khẩn trương tổ chức tổng kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình đê điều sau lũ trên địa bàn, xác định trọng điểm xung yếu đảm bảo phù hợp với thực tế, cập nhật, bổ khuyết phương án bảo vệ; quan tâm bố trí nguồn lực của địa phương và huy động các nguồn vốn hợp pháp khác để tu bổ, kiên cố hóa và duy tu bảo dưỡng đê điều, đảm bảo các tuyến đê đủ cao trình, mặt cắt thiết kế, chống được lũ lớn, dài ngày; quản lý chặt chẽ đất trong hành lang bảo vệ đê, bãi sông, lòng sông đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật về đê điều và quy hoạch được duyệt để đảm bảo không gian thoát lũ. Thực hiện cải tạo, nạo vét bồi lắng, thanh thải lòng dẫn; xử lý các khu vực co hẹp dòng chảy cục bộ trên địa bàn để tăng khả năng thoát lũ. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và kiên quyết xử lý dứt điểm các vụ vi phạm pháp luật về đê điều, không để phát sinh vi phạm mới. Trên cơ sở thực tế mưa lũ đã xảy ra, tổ chức nghiên cứu, đánh giá trong quá trình rà soát, xây dựng các quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng của địa phương cho phù hợp.
Toàn cảnh hội nghị Chủ tịch UBND cấp huyện các tỉnh, thành phố có đê từ cấp III đến cấp đặc biệt năm 2024
