DetailController

Nông, Lâm, Ngư Nghiệp

Phát triển thủy sản hồ Hòa Bình

20/09/2023 16:30
Hồ thủy điện Hòa Bình là hồ chứa nước nhân tạo lớn nhất Việt Nam, trải dài 230 km từ Hòa Bình đến Sơn La. Trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, Hồ Hòa Bình nằm trong phạm vi hành chính của thành phố Hòa Bình và 4 huyện: Đà Bắc, Cao Phong, Tân Lạc và Mai Châu. Dung tích của Hồ Hòa Bình vào khoảng 9,45 tỷ m3, diện tích mặt hồ khoảng 8.900 ha. Theo thống kê, đến cuối năm 2022 số lồng nuôi cá có khoảng 4.900 lồng, tổng sản lượng nuôi trồng và khai thác vùng lòng hồ đạt khoảng 8.000 tấn, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho gần 2.000 lao động địa phương. Tham gia nuôi cá lồng không chỉ có các hộ dân ven hồ mà đã có nhiều cá nhân, tổ chức trong và ngoài tỉnh. Hiện trên Hồ Hòa Bình có gần 20 doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác, chủ trang trại mạnh dạn đầu tư nuôi cá lồng, trong đó có các doanh nghiệp đang tiếp tục mở rộng quy mô đầu tư.
Người dân xã Hiền Lương, huyện Đà Bắc duy trì và phát triển nuôi cá lồng tạo việc làm và thu nhập ổn định

Nuôi cá lồng bè trên hồ Hòa Bình trong giai đoạn (2015-2022) phát triển rất nhanh, số lồng nuôi cá năm 2015 là 2.317 lồng đến năm 2022 là 4.900 lồng, tăng 2.583 lồng, tỷ lệ tăng 111, 48% bình quân tăng 13,93%/năm. Phát triển nuôi cá lồng Hồ Hòa Bình được chú trọng, do vậy sản lượng nuôi trồng tăng mạnh. Sản lượng cá thu hoạch năm 2015 là 1.398 tấn đến năm 2022 là 5.482 tấn tăng 4.084 tấn, tỷ lệ tăng 292,13%, bình quân tăng 36,5%/năm gồm các loài như cá Chiên, cá Lăng chấm, Diêu hồng, cá Trắm đen, cá Bỗng, cá Tầm, Trắm cỏ, cá Rô phi...

Hình thức nuôi trên hồ Hòa Bình chủ yếu là thâm canh và bán thâm canh, lồng, bè nuôi gồm lồng nuôi cá truyền thống bằng gỗ, bương, tre, luồng và lồng nuôi cải tiến khung sắt, lưới. Các đối tượng thủy sản nuôi trên Hồ Hòa Bình đa dạng phong phú, hiện nay một số loài đang được nuôi có giá trị kinh tế cao như: Cá Rô phi, cá Lăng, Trắm đen, Trắm cỏ, cá Chép, cá Ngạnh, cá Tầm,...

Hồ Hòa Bình có khu hệ sinh vật thủy sản rất đa dạng và phong phú. Theo kết quả điều tra khu hệ cá hồ thủy điện Hòa Bình có 123 loài thuộc 79 giống, 19 họ; trong đó có nhiều loài quý hiếm, có giá trị kinh tế cao và có ý nghĩa về nghiên cứu khoa học. Hồ Hòa Bình được coi là kho tàng quý giá về nguồn lợi sinh vật và nguồn lợi thủy sản.

Trên Hồ Hòa Bình nghề khai thác thủy sản diễn ra khá sôi động với 1.480 chiếc thuyền các loại, 1.300 chiếc lưới các loại và 440 cái vó đèn đang ngày đêm  khai thác thủy sản. Đối tượng khai thác chủ yếu là cá tạp và tôm sông, cá có giá trị kinh tế cao chiếm tỷ lệ thấp. Sản lượng khai thác thủy sản tăng từ 1.500 tấn năm 2015 lên 2.000 tấn năm 2022, tăng 500 tấn, tốc độ tăng bình quân về sản lượng đạt 12,5 %/năm.Tuy nhiên do việc tổ chức quản lý khai thác và bảo vệ phát triển nguồn lợi thủy sản tại một số địa phương vùng lòng hồ chưa được quan tâm, khiến cho nguồn lợi thủy sản trong hồ ngày càng bị suy giảm cả về số lượng và giống loài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái. Một số loài quý hiếm, có giá trị kinh tế cao như cá Lăng, Anh Vũ, Dầm Xanh, cá Chiên... đang có nguy cơ bị cạn kiệt.

Nhằm bổ sung nguồn lợi thủy sản, bổ sung một số giống, loài thủy sản bản địa, đặc biệt các giống, loài thủy sản quý hiếm có giá trị khoa học và kinh tế, đang bị suy giảm, góp phần thiết thực tái tạo, phục hồi nguồn lợi, đa dạng hóa các giống, loài thủy sản trong các vùng nước tự nhiên và tạo sinh kế cho người dân vùng Hồ Hòa Bình. Trong giai đoạn (2015-2022) Sở Nông nghiệp & PTNT đã phối hợp với Đội CSGT đường thuỷ, Giáo hội phật giáo Việt Nam tỉnh Hoà Bình và chính quyền địa phương đã triển khai thả hơn 210.000 con cá giống các loại (gồm Trắm, Chép, Trôi, Mè, Rô Phi, Trê, Lăng, Chiên, Bỗng, Ngạnh, Chạch Chấu..) trên hồ Thủy điện Hòa Bình. Đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến luật thủy sản đến 3000 lượt người tại các địa phương; biên soạn, in ấn và phát hành 33.300 tờ rơi, 6.700 poster, cắm 20 pano để tuyên truyên về pháp Luật Thuỷ sản và nâng cao nhận thức về bảo vệ nguồn lợi và môi trường sống của các loài thuỷ sản. Chỉ đạo các địa phương tuyên truyền vận động, tổ chức cho các hộ dân khai thác thủy sản, kinh doanh buôn bán ký cam kết không kinh doanh buôn bán, tàng trữ, sử dụng xung điện, chất nổ, chất độc ngư cụ để khai thác thủy sản.

Hiện nay trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có 10 cơ sở sơ chế, chế biến và bảo quản sản phẩm thủy sản (bao gồm: 03 doanh nghiệp; 01 Hợp tác xã và 06 hộ kinh doanh). Sản phẩm sơ chế, chế biến  chủ yếu là: cá Phi lê, chả cá, ruốc cá, cá kho, cá nướng, cá khô, tôm khô, cá tươi, tôm tươi, cá đóng gói đông lạnh... Có 05 sản phẩm thủy sản chế biến (cá Phi lê, ruốc cá) được chứng nhận OCOP đạt 4 sao. Sản lượng sơ chế, chế biến thủy sản hàng năm trung bình khoảng 850 tấn, chiếm tỷ lệ 11,33 % sản lượng thủy sản nuôi trồng và khai thác trên Hồ Hòa Bình.

Các hộ nuôi trồng thuỷ sản trên Hồ Hòa Bình khi thu hoạch sản phẩm thủy sản chủ yếu tiêu thụ, cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng tại chỗ hoặc đưa về các chợ nông sản đầu mối trung tâm của vùng. Một số lượng cá nuôi có giá trị kinh tế được đưa về tiêu thụ ở các khu đô thị lớn lận cận (Thủ đô Hà Nội) và phục vụ nhu cầu mua sắm, tiêu dùng, ẩm thực của khách du lịch Hồ Hòa Bình. Đã bước đầu xây dựng được thương hiệu cá, tôm Sông Đà, đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận nhãn nhiệu Cá Sông Đà - Hòa Bình, Tôm Sông Đà - Hòa Bình (gồm cả khai thác và nuôi trồng). Đến năm 2022 đã cấp 15 giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Cá Sông Đà - Hòa Bình”. Đã xây dựng được 03 chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm: thành phố Hòa Bình, huyện Đà Bắc, Tân Lạc - Mai Châu. Qua đó, góp phần nâng cao giá trị cá Sông Đà và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Một số cơ sở nuôi cá tại lòng hồ Hòa Bình xây dựng được thương hiệu và chuỗi cửa hàng tiêu thụ sản phẩm tại Hà Nội như: Cá sạch sông Đà; cá sạch Cường Thịnh, cá sạch Đà Giang ECO./.