Theo ông Đinh Quang Long, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, vụ mùa 2013 về cơ bản toàn bộ diện tích lúa được cấy trước 15/7. Như vậy, theo kế hoạch phần lớn diện tích lúa mùa của tỉnh sẽ thu hoạch vào cuối tháng 9, đầu tháng 10-2013 từ đó tạo quỹ đất rộng rãi cho sản xuất vụ đông 2013. Bên cạnh đó, do lượng mưa lớn, dù có gây thiệt hại cho một số diện tích lúa mùa, cây màu hè thu, song sẽ tạo được nguồn nước dồi dào, phát huy tối đa khả năng tích trữ nước của các hồ chứa, bai, đập để cung cấp nước cho sản xuất. Tại hội nghị triển khai sản xuất vụ đông 2013 do Bộ NN&PTNT tổ chức vừa qua, các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, cung ứng giống đều khẳng định đã chuẩn bị đủ lượng giống cây trồng cho sản xuất vụ đông, đặc biệt là giống ngô, giống đậu tương, không để tình trạng khan hiếm giống xảy ra. Những vấn đề nêu trên là điều kiện thuận lợi để tỉnh Hòa Bình thực hiện vượt mức kế hoạch gieo trồng cây vụ đông 2013 đã đề ra.
Theo kế hoạch, vụ đông 2013, toàn tỉnh sẽ gieo trồng khoảng 7.000 ha cây màu các loại, trong đó ngô 2.000 ha, trong đó có 1.000 ha trồng trên đất 2 lúa; khoai lang 1.000 ha; đậu tương 300 ha; khoai tây 300 ha; lạc 300 ha; cây rau đậu các loại 3.500 ha đến 4.000ha. Nhằm mở rộng diện tích, đa dạng hóa và tăng giá trị kinh tế các cây trồng vụ đông hiện nay Sở NN&PTNTđang đề nghị các huyện, thành phố trên cơ sở kế hoạch chung của tỉnh, các huyện, thành phố cần rà soát, xác định cụ thể từng loại đất để bố trí sản xuất vụ đông của địa phương mình; tận dụng tối đa diện tích đất 2 vụ lúa, đất bưa bãi, đất đồi thấp, đất ven sông suối, vườn nhà, đa dạng hoá các loại cây trồng vụ đông nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, các huyện, thành phố cũng cần giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan chuyên môn của huyện và UBND cấp xã trong việc thực hiện kế hoạch sản xuất vụ đông 2013. Đồng thời có cơ chế hỗ trợ giống cây trồng; hỗ trợ công tác chỉ đạo sản xuất và xây dựng mô hình; hỗ trợ tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo về sản xuất cây vụ đông...
Ngoài ra, cũng cần tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến sâu rộng về thời vụ, kỹ thuật gieo trồng và chăm sóc cây vụ đông đến hộ nông dân; phát huy tốt vai trò của đội ngũ khuyến nông viên cơ sở, tổ dịch vụ bảo vệ thực vật, học viên IPM, các câu lạc bộ khuyến nông trong việc chỉ đạo kỹ thuật. Tận dụng nguồn rơm rạ làm thức ăn dự trữ và phòng chống rét cho trâu, bò hoặc sử dụng rơm rạ làm chất độn chuồng, phân ủ hay vùi xuống ruộng để trả lại dinh dưỡng cho đất, hạn chế tối đa việc đốt rơm rạ ngoài đồng ruộng. Quản lý chặt chẽ các nguồn nước, hồ chứa, điều tiết nước hợp lý phục vụ sản xuất vụ đông và tích nước để có đủ nước phục vụ sản xuất vụ chiêm xuân 2014.
Khi lúa đến kỳ thu hoạch cần tranh thủ thời tiết thuận lợi, khẩn trương thu hoạch nhanh gọn lúa mùa và các cây màu hè thu, thu hoạch đến đâu làm đất ngay để gieo trồng các cây vụ đông trong khung thời vụ tốt nhất. Theo đó, đối với những cây ưa ấm như ngô, đậu tương cần chỉ đạo kiên quyết về thời vụ. Nếu gieo hạt cần kết thúc trước 30-9-2013, nếu làm bầu ngô nên đặt bầu ra ruộng xong trước 5-10-2013; tăng tối đa diện tích ngô bầu, diện tích đậu tương gieo vãi để giảm công lao động, tranh thủ thời vụ. Những nơi thu hoạch lúa mùa sau 5-10-2013, cần chủ động chuyển sang trồng các cây rau, đậu, bí xanh, bí đỏ, khoai tây... Đối với các cây rau họ thập tự, họ bầu bí, cần tranh thủ gieo cây giống trong vườn ươm để có điều kiện chăm sóc và trồng được ngay khi có đất. Những nơi có điều kiện thâm canh nên mở rộng diện tích cây khoai tây, dưa chuột, bí xanh, bí đỏ. Với cây khoai tây cần sử dụng giống rõ nguồn gốc, không mang mầm bệnh. Có thể sử dụng những giống có thời gian sinh trưởng ngắn đến trung bình (thời gian sinh trưởng từ 80-90 ngày), đảm bảo không ảnh hưởng đến sản xuất vụ chiêm xuân năm 2014 như giống Solara, giống Sinora, giống Diamant, giống KT3. Với những vùng có tiểu khí hậu lạnh có thể trồng khoai tây trà muộn từ 5-12 đến 15-1-2014 thu hoạch vào trung tuần tháng 3 năm sau; áp dụng rộng rãi kỹ thuật trồng khoai tây bằng phương pháp làm đất tối thiểu có phủ rơm rạ để tiết kiệm công lao động và tận nguồn rợm rạ sẵn có trên đồng ruộng, trả lại dinh dưỡng cho đất. Bố trí đa dạng, rải vụ các loại rau ăn lá để tránh dư thừa sản phẩm; chú trọng khâu tuyên truyền, vận động nông dân tuân thủ qui trình kỹ thuật để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng chỉ đạo các đơn vị trực thuộc như Chi cục Bảo vệ thực vật, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tăng cường cán bộ kỹ thuật xuống cơ sở chỉ đạo sản xuất, xây dựng các mô hình trình diễn, chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật; linh hoạt sử dụng các nguồn kinh phí tổ chức các hội nghị, hội thảo, các lớp tập huấn... giúp cho cơ sở và người sản xuất tiếp cận những kỹ thuật mới và những vật tư thiết yếu đảm bảo chất lượng, rõ nguồn gốc; tăng cường khâu kết nối thị trường tiêu thụ để hỗ trợ đầu ra cho sản phẩm. Hệ thống dịch vụ nông nghiệp chuẩn bị đủ lượng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật phục vụ sản xuất, không để hiện tượng khan hiếm giống, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật xảy ra. Chi cục Bảo vệ thực vật tăng cường chỉ đạo công tác điều tra phát hiện và hướng dẫn phòng trừ các đối tượng dịch hại trên cây trồng vụ đông. Đặc biệt chú ý hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng nhằm đạt hiệu quả kinh tế và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
