Đến hết tháng 10/2022, tổng diện tích trồng cây gai xanh trên địa bàn toàn tỉnh đạt 259,9ha, với 435 hộ gia đình tham gia trồng, phân bổ trên địa bàn 06 huyện, thành phố (Đà Bắc, Lạc Sơn, Kim Bôi, Mai Châu, Tân Lạc, thành phố Hòa Bình), trong đó huyện Đà Bắc và Mai Châu là hai địa phương có diện tích trồng nhiều nhất. Hiện có 03 doanh nghiệp, HTX là đối tác của Công ty Cổ phần Nông nghiệp An phước trong phát triển vùng nguyên liệu Gai xanh trên địa bàn tỉnh. Theo kế hoạch năm 2023 Công ty và đối tác tiếp tục triển khai liên kết trồng mới với quy mô khoảng 300 ha.
Sau 02 trồng thử nghiệm cây Gai xanh trên địa bàn tỉnh cho thấy cây sinh trưởng, phát triển tốt và khá đồng đều tại các địa phương. Đối với cây trồng mới, năng suất vỏ gai khô thu hoạch năm đầu tiên đạt từ 1,1 -2,1 tấn vỏ/ha, giá trị thu nhập đạt từ 45-85 triệu đồng/ha/năm. Đối với cây trồng lưu gốc, cho năng suất thu hoạch từ 3- 3,6 tấn vỏ gai khô/ha/năm, giá trị thu nhập từ 120 – 145 triệu đồng/ha/năm. Giá trị thu hoạch này cho thu nhập cao hơn từ 2,5-4 lần so với trồng cây ngô, cây sắn trên cùng địa bàn.
Nhìn chung, qua đánh giá ban đầu cho thấy cây Gai xanh phát triển tốt trên địa bàn tỉnh, kỹ thuật trồng không phức tạp. Sản phẩm có liên kết chặt chẽ giữa người sản xuất với DN, HTX nên đảm bảo đầu ra, giá ổn định nên người dân yên tâm phát triển sản xuất. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu trồng cây gai xanh khá cao gồm chi phí giống, phân bón, công chăm sóc, máy tuốt vỏ trên 40 triệu đồng/ha. Cây gai xanh cần đầu tư và thâm canh cao để cho năng suất tối ưu. Tuy nhiên, lượng phân bón và kỹ thuật bón phân của người sản xuất chưa đáp ứng yêu cầu, chưa tận dụng tốt được nguồn phụ phẩm sau thu hoạch để bổ sung lại dinh dưỡng cho đẩt.
Tại hội nghị, đại diện Công ty cổ phần nông nghiệp An Phước, các HTX, hộ trồng cây Gai xanh trên địa bàn tỉnh đã chia sẻ về hoạt động trồng, sơ chế, sản xuất cây Gai xanh. Các nông hộ chia sẻ rất yên tâm sản xuất do được hỗ trợ vốn, giúp đỡ về cây giống, kỹ thuật trồng và canh tác cây. Mong muốn tiếp tục có thêm chính sách hỗ trợ phát triển cây Gai xanh, khắc phục những khó khăn trong khâu sơ chế sản phẩm....
Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Đinh Công Sứ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Sau 2 năm triển khai, bước đầu cây Gai xanh đã chứng minh được hiệu quả trên địa bàn tỉnh. Việc phối hợp, hỗ trợ giữa DN và người nông dân đã giúp người dân thay đổi tư duy, mạnh dạn chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả, sâu bệnh khác sang đầu tư trồng cây Gai xanh, và cho thu nhập ổn định, cao hơn trước đây. Để phát triển cây Gai xanh trong thời gian tới, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị: UBND các huyện, thành phố tiếp tục nghiên cứu bổ sung cây gai xanh vào cơ cấu cây trồng địa phương; mở rộng diện tích cây gai xanh tại những vùng phù hợp theo hướng trồng tập trung, theo quy hoạch, không xâm lấn vào các vùng đã quy hoạch cây trồng chủ lực khác. Tập trung vào các loại đất năng suất kém sang trồng cây Gai xanh. Các sở, ngành, địa phương thực hiện lồng ghép kinh phí từ các chương trình mục tiêu quốc gia để hỗ trợ cây giống, kỹ thuật, máy móc phát triển cây Gai xanh một cách phù hợp. Giao Sở NN&PTNT tiếp tục theo dõi đánh giá loại cây Gai xanh trên địa bàn tỉnh, chỉ đạo cơ quan chuyên môn thuộc Sở thực hiện đề tài nghiên cứu về cây Gai xanh để xây dựng quy trình kỹ thuật phát triển bền vững loại cây trồng này trên địa bàn tỉnh…./.
