Với cảnh quan hùng vĩ, khí hậu trong lành, nhiều bản làng vẫn giữ được nét nguyên sơ, mái nhà sàn độc đáo, đậm đà bản sắc văn hóa. Mai Châu đang từng bước khẳng định trở thành điểm đến du lịch “Hấp dẫn - thân thiện - an toàn" đối với du khách trong và ngoài nước.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Hòa Bình phát triển các loại hình thương mại, các ngành dịch vụ có giá trị gia tăng cao. Tỉnh phấn đấu lượt khách du lịch tăng bình quân 9,7%/năm, doanh thu từ du lịch tăng bình quân 11,5%/năm; huy động mọi nguồn lực, đầu tư xây dựng huyện Mai Châu thành khu du lịch trọng điểm của tỉnh, là điểm đến hấp dẫn, thân thiện và an toàn.
Nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 06-NQ/TU của Ban thường vụ Tỉnh ủy Hòa Bình về "Xây dựng huyện Mai Châu trở thành điểm du lịch quốc gia vào năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030"; thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp tại Quyết định số 1728/QĐ-UBND phê duyệt “Quy hoạch phát triển Điểm du lịch quốc gia Mai Châu, tỉnh Hòa Bình đến năm 2030”, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch.
Kế hoạch xác định, Mai Châu đầu tư phát triển du lịch có trọng tâm, trọng điểm, trong đó đặc biệt coi trọng phát triển loại hình du lịch văn hóa cộng đồng người Thái gắn với du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng; tăng cường quản lý nhà nước, đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch, đẩy mạnh xã hội hóa, huy động mọi nguồn lực từ các thành phần kinh tế đầu tư phát triển du lịch…
Huyện đặt mục tiêu đến năm 2025, đón 770 nghìn lượt khách, tổng thu từ khách du lịch đạt 570 tỷ đồng, tạo việc làm cho 4.800 lao động; đến năm 2030, đón 1,1 triệu lượt khách, tổng thu từ khách du lịch đạt 1.340 tỷ đồng, tạo việc làm cho 6.900 lao động.
Thực hiện mục tiêu đó, thời gian qua, Mai Châu triển khai hiệu quả việc thu hút đầu tư và các dự án du lịch nhằm phấn đấu đưa huyện trở thành điểm du lịch quốc gia gắn với xây dựng nông thôn mới; khai thác tiềm năng, lợi thế, xây dựng huyện thành điểm đến an toàn, thân thiện, hấp dẫn.
Đến nay, trên địa bàn huyện có nhiều dự án đầu tư vào lĩnh vực du lịch và đang được triển khai như: Mai Châu Ecolodge, Mai Châu Villas, Khu du lịch làng Bích Họa, Dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Tà Xông A, Khu du lịch sinh thái cộng đồng kết hợp thương mại du lịch Bản Lác 3, Khu nghỉ dưỡng cao cấp Tà A Sông, Khu sinh thái nghỉ dưỡng cao cấp - Dưỡng lão quốc tế Bao La - Đồng Tân…
Cùng với đó, các sở, ngành đã phối hợp với huyện Mai Châu quan tâm công tác bảo tồn, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch. Các địa phương, đơn vị phục dựng, duy trì tổ chức các lễ hội dân gian như: Lễ hội Xên Mường của dân tộc Thái, Lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông, Lễ hội Xuân Sơn Động của dân tộc Dao,... Đồng thời, các địa phương chú trọng đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực du lịch, phối hợp mở các lớp tập huấn chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghề cho lao động trực tiếp là người dân địa phương đang làm việc tại các cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn.
Chủ tịch UBND Huyện Mai Châu, Phạm Văn Hoàn chia sẻ, ngành Du lịch đã bám sát các chủ trương, Nghị quyết của tỉnh Hòa Bình, nhằm khai thác, phát huy tiềm năng, lợi thế về du lịch góp phần thúc đẩy sự phát triển của khu du lịch. Huyện tăng cường quảng bá với bạn bè trong nước và quốc tế về Mai Châu - Điểm đến hấp dẫn - thân thiện - an toàn đến du khách; đồng thời, phối hợp với các đơn vị tổ chức sự kiện du lịch tổ chức các hoạt động thể thao, du lịch trải nghiệm, kết nối giao lưu các nền văn hóa địa phương và quốc tế.
Ngày 20/2/2024, trong lễ đón nhận chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia Keng Loóng và Lễ hội “Xên Mường”, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Châu, Hoàng Đức Minh nhấn mạnh, buổi lễ là dịp để tôn vinh di sản với sức sống mãnh liệt và tri ân những nỗ lực bền bỉ của cộng đồng, các nghệ nhân trong việc bảo tồn, phát huy giá trị của di sản. Đây còn là dịp thúc đẩy trách nhiệm trao truyền di sản giữa các thế hệ và thực hành di sản trong đời sống đương đại. Lễ hội “Xên Mường” đậm đà tính nhân văn sâu sắc, góp phần phát triển Du lịch cộng đồng gắn với xây dựng nông thôn mới, là thông điệp giới thiệu về tiềm năng du lịch quê hương Mai Châu nhiều cảnh quan sông hồ, hang động, núi rừng kỳ vĩ, môi trường, khí hậu trong lành, con người hiền hòa, mến khách...
Trong năm 2024, huyện tập trung tổ chức các lễ hội văn hóa của người dân bản địa; đồng thời phối hợp tổ chức các sự kiện thể thao quan trọng, trong đó có Giải siêu Marathon Việt Nam 2024 (Vietnam Ultra Marathon 2024). Vào ngày 2-3/5/2024, Giải đua xe đạp có chặng đích tại Mai Châu (xuất phát từ Hà Nội, đích đến huyện Mai Châu) do Báo Quân đội nhân dân tổ chức cũng sẽ được diễn ra.
Tại lễ trao Giải thưởng thường niên Traveller Review Award 2023 (trang web Booking.com, Hoa Kỳ), 10 địa điểm mến khách nhất Việt Nam được công bố, trong đó có huyện Mai Châu (Hòa Bình). Đây là một lợi thế lớn cho ngành Du lịch tại địa phương, cơ hội để du khách trong, người nước biết đến Mai Châu nhiều hơn. Sau lễ trao giải, chính quyền và người dân của huyện đã nỗ lực phát triển dịch vụ gắn liền với bảo vệ môi trường, giữ gìn văn hóa truyền thống. Địa phương đã xây dựng kế hoạch phát triển du lịch, đến nay Mai Châu đã và đang thu hút được lượng khách nhất định.
Tại Lễ hội Gầu Tào được tổ chức ở 2 xã Hang Kia và Pà Cò, huyện Mai Châu, chị Đoàn Hương Giang, du khách đến từ Hà Nội bày tỏ: "Đến với lễ hội Gầu Tào, cảm giác đầu tiên là được trải nghiệm không khí rộn ràng và đầy ắp niềm vui. Các gian hàng được bày bán với các sản vật truyền thống của địa phương. Nơi đây có tiềm năng du lịch rất đa dạng. Đến đây, du khách có thể được tham quan, tìm hiểu làng nghề truyền thống; dịch vụ du lịch cộng đồng; các điểm săn mây...
Còn tại Lễ đón nhận chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia Keng Loóng và Lễ hội “Xên Mường”, anh Trần Văn Quang, du khách đến từ Nam Định cho biết lễ hội đã tạo không khí vui tươi, đậm đà bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc Hòa Bình. Đây cũng là cơ hội để huyện Mai Châu nói riêng và tỉnh Hòa Bình nói chung có thêm động lực gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, từ đó tăng cường quảng bá, giới thiệu, góp phần phát triển du lịch cộng đồng trong thời gian tới.
Tại Giải siêu Marathon Việt Nam 2024 (Vietnam Ultra Marathon 2024) vừa diễn ra ngày 22/3/2024, quy tụ hơn 2.200 vận động viên đến từ 38 quốc gia tham gia, ông David Llyod - Giám đốc giải chạy cho biết: Hòa Bình là một trong 10 tỉnh, thành phố mà Ban Tổ chức đã tới khảo sát để tìm kiếm địa điểm mới cho giải chạy. Ngay lập tức, Ban Tổ chức bị thu hút bởi vẻ đẹp của hang Kia, một địa điểm nổi tiếng từ lâu với nét hoang sơ và văn hóa độc đáo. Tuy nhiên, sau đó đã phát hiện ra những con đường mòn và cảnh sắc tuyệt đẹp ở ngay gần Bản Lác - điểm đến quen thuộc khi nhắc tới Mai Châu. Đây là địa điểm hoàn hảo cho giải chạy.
Anh Michal Lesniak đến từ Ba Lan (vận động viên tại Giải siêu Marathon Việt Nam 2024) bày tỏ: Mai Châu nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, thung lũng xanh và những thửa ruộng bậc thang độc đáo. Dọc theo những cung đường chạy, các vận động viên sẽ được hòa mình vào khung cảnh tuyệt đẹp, cũng như trực tiếp trải nghiệm nét độc đáo, quyến rũ của vùng nông thôn Việt Nam. Khám phá những cung đường mòn ít người lui tới, đến trải nghiệm văn hóa tại Mai Châu sẽ là một kỷ niệm thú vị, khó quên đối với những người yêu thích chạy bộ và phiêu lưu.
Thời gian tới, ngành Du lịch Mai Châu tiếp tục phát huy những lợi thế sẵn có, phát triển đa dạng các sản phẩm, chú trọng xây dựng thêm sản phẩm mới gắn với phát huy tiềm năng, lợi thế của huyện; đẩy mạnh việc thu hút đầu tư, phát triển du lịch tại các vùng trọng điểm du lịch; mở rộng liên kết với công ty du lịch, công ty lữ hành, hình thành các tour, tuyến du lịch.
Ngành thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, xây dựng môi trường du lịch thân thiện và bền vững, cải thiện, đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao; tăng cường thông tin tuyên truyền về hình ảnh du lịch Mai Châu, điểm đến du lịch “Hấp dẫn - thân thiện - an toàn”; xúc tiến quảng bá về hình ảnh, sản phẩm du lịch. Bên cạnh đó, ngành Du lịch đẩy mạnh việc khai thác, phát huy các giá trị tài nguyên, trọng tâm là các giá trị văn hóa, di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh để phát triển du lịch./.