Cân nhắc việc thành lập Quỹ bảo tồn di sản văn hóa
Thảo luận về dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) ĐBQH Hoàng Đức Chính (Hòa Bình) đồng tình với sự cần thiết phải sửa đổi Luật lần này. Về chính sách đối với nghệ nhân chủ thể của di sản văn hóa phi vật thể quy định tại Điều 13, đại biểu cho rằng, đây là chính sách ưu việt nhằm bảo đảm và khuyến khích các nghệ nhân khi được Nhà nước phong tặng. Tại Khoản 2 quy định, căn cứ theo tình hình thực tiễn, HĐND cấp tỉnh ban hành chế độ đãi ngộ riêng của địa phương.
Thực tế hiện nay, một số địa phương điều kiện kinh tế - xã hội khá đã có những quy định riêng đối với nghệ nhân Nhân dân và nghệ nhân ưu tú, tuy nhiên một số địa phương còn khó khăn lại chưa có nguồn kinh phí để quy định vấn đề này. Đại biểu Hoàng Đức Chính đề nghị Chính phủ cần có khung hướng dẫn cụ thể tại Khoản 2 để bảo đảm căn cứ vào mức khung đó sẽ quy định được nội dung cụ thể, cũng như mức kinh phí tối đa hoặc tối thiểu để các địa phương trên cả nước có thể bố trí thực hiện. Từ đó tiếp tục khuyến khích, khích lệ các nghệ nhân này tham gia việc phát huy, gìn giữ các di sản phi vật thể tại địa phương.
Tại khoản 1 Điều 90 về quỹ bảo tồn di sản văn hóa có quy định: “Quỹ bảo tồn di sản văn hóa là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật để hỗ trợ kinh phí cho một số hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa chưa được ngân sách nhà nước đầu tư, hỗ trợ hoặc đầu tư chưa đủ”. Bên cạnh đó, Khoản 2 Điều 90 cũng quy định: “Nguồn tài chính của Quỹ được hình thành trên cơ sở viện trợ, tài trợ, hỗ trợ, tặng cho của tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài và các nguồn tài chính hợp pháp khác ngoài ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật. Ngân sách nhà nước không hỗ trợ kinh phí đối với các hoạt động của Quỹ.
Đại biểu Hoàng Đức Chính đề nghị cần xem xét lại sự cần thiết khi thành lập Quỹ này. Bên cạnh đó, cần nêu rõ vai trò của ngân sách Nhà nước trong việc hình thành vốn điều lệ cũng như của Ban quản lý Quỹ tại Điều 90.
Đồng quan điểm, ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà (Hòa Bình) cũng đề nghị, cần xem xét, cân nhắc việc thành lập Quỹ bảo tồn di sản văn hóa. Bởi, qua xem xét giám sát về kết quả tình hình thực hiện các quỹ tài chính ngoài ngân sách Nhà nước cho thấy, các Quỹ gần như không hoạt động, chủ yếu là gửi tiền tiết kiệm, sau đấy lấy kinh phí lãi để trả tiền cho Ban Quản lý.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Phú Hà thảo luận tại tổ
Theo ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà, trong dự thảo Luật đã có những nội dung quy định chi tiết rất cụ thể về ngân sách Nhà nước liên quan đến các trình tự thủ tục trong công tác xây dựng di sản, nhà ở bên ngoài cạnh khu di tích. Do vậy, đại biểu đề nghị cần rà soát kĩ lại những nội dung này để bảo đảm tính thống nhất, nhất là để cắt giảm bớt các thủ tục hành chính liên quan.
Đối với các quy định về bảo tàng công lập, ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà cho rằng, thông qua việc đầu tư cho các bảo tàng thời gian qua có thể thấy, tính hiệu quả các bảo tàng công lập không được cao, trong khi hiện nay đã có nhiều bảo tàng công lập. Hiện nay, trong dự thảo đang đưa ra những trường hợp, điều kiện để thành lập bảo tàng công lập và mỗi bảo tàng công lập lại thành lập một đơn vị sự nghiệp công lập. Do vậy, đại biểu đề nghị cần xem xét lại vấn đề này để bảo đảm phù hợp với quy định liên quan về cải cách hành chính và phù hợp với các nghị quyết của Trung ương liên quan đến các đơn vị hành chính sự nghiệp.
Ngoài ra, tại điểm d Điều 81 có quy định việc mua và đưa di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia có nguồn gốc Việt Nam ở nước ngoài về nước, theo đại biểu, không nên quy định chi tiết những nội dung này mà nên thực hiện theo Luật Ngân sách Nhà nước và các hướng dẫn như vậy sẽ phù hợp hơn.
Đánh giá kỹ hơn những tác động trong thực hiện các chính sách phát triển khoa học công nghệ
Đóng góp ý kiến vào dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà (Hòa Bình) băn khoăn về việc cho phép ưu đãi đầu tư hoặc đặc biệt ưu đãi đầu tư và các chính sách hỗ trợ đầu tư theo quy định của pháp luật đối với các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đầu tư sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc tại khoản 3 Điều 7. Theo đại biểu, nếu so sánh với pháp luật đầu tư thì đây là vấn đề cần phải xem xét thêm. Luật Đầu tư quy định, đối với các dự án liên quan trong lĩnh vực được ưu đãi đầu tư là phải có tổng mức đầu tư trên 30.000 tỷ đồng và phải giải ngân trong 1 năm khoảng 10.000 tỷ đồng. Do vậy, đề nghị Ban soạn thảo cần xem xét, đánh giá bổ sung thêm về nội dung này trong vấn đề liên quan đến ưu đãi đầu tư vì hiện còn khác biệt so với pháp luật đầu tư hiện hành. Bởi theo quy định của pháp luật đầu tư hiện hành, những trường hợp ưu đãi đầu tư đặc biệt là dự án về phát triển đổi mới sáng tạo, có tổng mức đầu tư hơn 3.000 tỷ, giải ngân trong năm khoảng 1.000 tỷ và liên quan đến những nội dung lớn.
Theo quy định tại điểm d khoản 3 Điều 7: “Cho phép kéo dài thời hạn sử dụng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp lên 10 năm đối với các hoạt động đầu tư nghiên cứu, sản xuất thuốc mới, thuốc công nghệ cao, thuốc công nghệ sinh học và nguyên liệu làm thuốc là dược chất”. Đại biểu Nguyễn Thị Phú Hà cho rằng, những nội dung này trong quy định hiện nay theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ trích tối đa 10% thu nhập trước thuế và thời gian chỉ kéo dài 5 năm. “Tuy nhiên, đối với việc nghiên cứu sản xuất thuốc lại được trích đến 20% thu nhập tính thuế và kéo dài 10 năm. Điều này tạo sự khác biệt rất lớn so với các quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, do vậy cần đánh giá kỹ hơn về nội dung này”, đại biểu Hà đề nghị.
Ngoài ra, đối với những nội dung liên quan đến hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước đến các hoạt động liên quan áp dụng cơ chế ưu đãi tại Điều 7 của dự thảo Luật, ĐBQH Nguyễn Thị Phú Hà đề nghị, cần rà soát lại và có đánh giá kỹ hơn những tác động cụ thể trong việc thực hiện các chính sách phát triển khoa học công nghệ liên quan đến lĩnh vực công nghiệp dược.