Tiếp tục hoàn thành các công trình thiết yếu đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất và đời sống của cư dân nông thôn: Giao thông, thủy lợi, điện, nước sinh hoạt, trường học, trạm y tế. Nâng cao chất lượng cuộc sống của cư dân nông thôn; tạo nhiều mô hình sản xuất gắn với việc làm ổn định cho nhân dân. 100% số xã trong huyện phát động, tổ chức thực hiện Phong trào “Nhà sạch - Vườn đẹp - Môi trường trong lành - Ngõ xóm văn minh”.
Theo báo cáo của UBND huyện Đà Bắc về tiến độ thực hiện các tiêu chí, tới nay toàn huyện có 04/16 xã đạt 19/19 tiêu chí và được công nhận chuẩn nông thôn mới gồm các xã: Tú Lý, Hiền Lương, Cao Sơn, Toàn Sơn; có 01 xã đạt 15 tiêu chí (xã Yên Hòa); 11 xã còn lại mức tiêu chí đạt từ 10 - 13 tiêu chí. Tổng số tiêu chí đạt được của toàn huyện là 209 tiêu chí, trung bình đạt 13,06 tiêu chí/ xã.
Đối với xã Yên Hòa là xã phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2024, đến nay đã đạt được 15/19 tiêu chí còn lại 04 tiêu chí xã chưa đạt. Mục tiêu của huyện sẽ phấn đấu đến hết năm 2024, xã Yên Hòa đạt 19/19 tiêu chí và đề xuất với tỉnh xem xét thẩm định công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024. Tuy nhiên vừa qua trên địa bàn xã xảy ra vấn đề liên quan tới an ninh trật tự, nên xã không đạt chỉ tiêu 19.2 thuộc tiêu chí 19 về Quốc phòng và An ninh trật tự, do vậy không đủ tiêu chuẩn xét công nhận đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2024. Ủy ban nhân dân huyện đã tổ chức họp Ban Chỉ đạo các Chương trình Mục tiêu quốc gia huyện để bàn đưa ra các giải pháp nhằm triển khai thực hiện theo kế hoạch của tỉnh. Tuy nhiên thực tế các nhóm xã còn lại của huyện là các xã đặc biệt khó khăn, mức đạt tiêu chí chỉ từ 10 - 13 tiêu chí rất khó có thể đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2024.
Đối với xã phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao, huyện Đà Bắc hiện có 04/16 xã đạt chuẩn nông thôn mới và đang triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới nâng cao. Tuy nhiên tới nay đối với các xã trên Kết quả rà soát các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao theo Quyết định số 1669/QĐ-UBND ngày 10/8/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình về việc ban hành bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025 tính đến ngày 31/12/2023 (rà soát đối với 04 xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới): Xã Hiền Lương đạt 8/19 tiêu chí; xã Tú Lý đạt 6/19 tiêu chí; xã Toàn Sơn đạt 07/19 tiêu chí; xã Cao Sơn đạt 7/19 tiêu chí. Nhìn chung, các xã trên mức độ đạt các tiêu chí là rất thấp và không thể phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2024. Trong đó, khó khăn chủ yếu về tiêu chí thu nhập, hộ nghèo đa chiều, y tế…Cụ thể: Tiêu chí số 10 về thu nhập (yêu cầu năm 2024 đạt 45 triệu đồng/người/năm) tuy nhiên mức thu nhập bình quân của các xã trên địa bàn huyện chỉ đạt từ 22 - 30 triệu đồng/người/năm; Nhóm 6 xã nằm trong kế hoạch phấn đấu thoát nghèo và định hướng về đích nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 cũng chỉ đạt từ 25 - 40 triệu đồng/người/năm. Tiêu chí số 11 về nghèo đa chiều (yêu cầu đạt <13%): Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023 theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025 trên địa bàn huyện Đà Bắc, cụ thể như sau: Tổng số hộ toàn huyện: 14.728 hộ; Tổng số hộ nghèo: 3.796 hộ; Tỷ lệ hộ nghèo: 25,77%; Tổng số hộ cận nghèo: 3.624 hộ;Tỷ lệ hộ cận nghèo: 24,61%. Do vậy để đạt tiêu chí hộ nghèo đối với nhóm các xã chưa đạt chuẩn nông thôn mới là rất khó khăn bởi tỷ lệ hộ nghèo của các xã còn ở mức cao (từ 25 - 44,28%).
Nhóm xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 của huyện đều là các xã đặc biệt khó khăn tỷ lệ hộ nghèo cao, thu nhập thấp trong khi yêu cầu của tiêu chí cao; địa bàn rộng, mật độ dân cư thấp, ít tập trung do đó rất khó khăn trong đầu tư hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi; việc huy động nguồn lực để thực hiện Chương trình còn hạn chế. Do vậy rất khó khăn để đạt chuẩn nông thôn mới; Xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao còn nhiều khó khăn, khả năng đạt chuẩn nâng cao theo kế hoạch tỉnh giao khó thực hiện được.
Bên cạnh đó, nguồn lực của Trung ương, tỉnh bố trí cho Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới vẫn chưa đáp ứng nhu cầu của các địa phương.
Huyện kiến nghị Trung ương, UBND tỉnh ưu tiên phân bổ tăng nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và hỗ hợ phát triển sản xuất để xã thực hiện các tiêu chí nông thôn mới đặc biệt tập trung đầu tư vốn cho các xã điểm phấn đấu về đích nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 - 2025. Có các chính sách ưu đãi, thu hút để người dân của địa phương được vay vốn với lãi xuất thấp để phát triển sản xuất, mở rộng quy mô, lĩnh vực và nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã, tổ hợp tác và trang trại; Có các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho Nhân dân phát triển kinh tế. Để các xã vùng dân tộc thiểu số, miền núi vùng đặc biệt khó khăn đạt chuẩn nông thôn mới đề nghị cần có bộ tiêu chí đặc thù phù hợp./.
