Năm 2015, toàn tỉnh có 12 đô thị, bao gồm 01 đô thị loại III (thành phố Hòa Bình), 11 đô thị loại V. Tỷ lệ đô thị hóa năm 2015 đạt 14,53% (bình quân tỷ lệ đô thị hóa cả nước 34,0%, bình quân khu vực miền núi phía Bắc là 18,5%). Hiện tại chỉ có thành phố Hòa Bình được xây dựng tập trung là đô thị trung tâm tỉnh Hòa Bình, nhiều cơ sở hạ tầng và kinh tế xã hội được đầu tư xây dựng. Tuy nhiên sức ảnh hưởng, tác động của thành phố Hòa Bình trong những năm qua đến vùng Tây Bắc và vùng Thủ đô Hà Nội còn thấp, chưa thực sự phát huy vai trò đô thị trung tâm vùng.
Nghị quyết số 05-NQ/ĐH ngày 16/9/2015 Đại hội Đảng bộ tỉnh Hòa Bình lần thứ XVI nhiệm kỳ 2015-2020 xác định chỉ tiêu đô thị hóa năm 2020 là 25%. Theo đó, ngành Xây dựng đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các Chương trình, Kế hoạch nhằm triển khai đồng bộ các giải pháp để đạt được mục tiêu đã đề ra. Năm 2018, tỷ lệ đô thị hóa toàn tỉnh đạt 21%, từ nay đến năm 2020 với mục tiêu phải hoàn thành là tăng tỷ lệ đô thị hóa thêm 4%, tương ứng với việc thu hút, nâng số dân trong đô thị tăng thêm người dân vào sống trong các đô thị khoảng 50.000 dân. Đây là nhiệm vụ rất khó khăn nên cần sự quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị.
Về Tính minh bạch của phương án tài chính đối với các dự án bất động sản trên địa bàn tỉnh, hiện nay các dự án nhà ở trên địa bàn tỉnh đang thực hiện tuân thủ quy định của pháp luật. Tính đến hết ngày 06/5/2019, có 45 dự án thực hiện trình tự, thủ tục đầu tư theo Luật Nhà ở, Nghị định số 99/NĐ-CP ngày 20/20/2015 của Chính phủ và Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND của UBND tỉnh. Trong đó 15 dự án đã lựa chọn nhà đầu tư, 09 dự án đang tiếp tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định, 19 dự án đang nghiên cứu, khảo sát, lập quy hoạch, lập thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, 02 dự án đang tạm dừng thực hiện.
Tại buổi làm việc, các đại biểu cũng chỉ rõ những khó khăn chính trong thực hiện chỉ tiêu đô thị hóa đó là: đô thị của tỉnh đều có diện tích nhỏ, hạ tầng kỹ thuật còn thiếu thốn, quy mô và mật độ dân số đều không đạt các tiêu chí phân loại đô thị. Trong khi đó, nguồn lực để đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội còn thiếu; đầu tư công bị điều chỉnh, cắt giảm; việc giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch còn gặp nhiều khó khăn; sự vào cuộc của các ngành, các cấp chưa quyết liệt…Đối với quá trình thực hiện các dự án bất động sản trên địa bàn tỉnh, việc lựa chọn nhà đầu tư còn phụ thuộc vào công tác: phê duyệt danh mục dự án, bổ sung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, danh mục dự án thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất được HĐND phê duyệt. Sau khi phê duyệt đầy đủ các nội dung trên thì mới đủ cơ sở phê duyệt kế hoạch đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư do vậy thường kéo dài. Ít nhà đầu tư đăng ký đấu thầu, chủ yếu là một nhà thầu thực hiện trên một dự án nên chưa có tính cạnh tranh cao…
Phát biểu kết luận buổi làm việc, đồng chí Bùi Văn Tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh: Cần có sự cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị để hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVI. Trong đó, giải pháp trước mắt là đẩy nhanh việc tổ chức lại các đơn vị hành chính căn cứ trên quy hoạch đô thị của tỉnh Hòa Bình, nhờ đó đẩy mạnh tiến độ đô thị hóa. Từ nay đến hết 2020, phân bổ chỉ tiêu tăng thêm người dân vào sống trong các đô thị (50.000 dân) cho các huyện, thành phố. Rà soát lại quá trình công nhận đô thị loại IV đối với thị trấn Lương Sơn để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; đồng thời hoàn thành đề án đề nghị công nhận thành phố Hòa Bình là đô thị loại II và tiếp tục triển khai các dự án phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh. Cấp ủy các cấp phải lãnh đạo, chỉ đạo quan tâm đến việc GPMB, tạo quỹ đất sạch, tăng nguồn thu cho Nhà nước; quản lý và tổ chức thực hiện tốt công tác quy hoạch; nghiên cứu, tổ chức lại và nâng cấp đơn vị hành chính cấp xã thành phường… Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án bất động sản trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung vào các dự án mà Nhà nước thực hiện thu hồi đất; thực hiện đấu giá, lựa chọn nhà đầu tư đảm bảo không thất thoát, đúng giá thị trường, tính minh bạch, đúng pháp luật tạo điều kiện các nhà đầu tư hoạt động có hiệu quả; siết chặt nội dung quản lý đô thị, quản lý đất đai…/.
