Tỉnh Hòa Bình là tỉnh có dân cư người Mường sinh sống nhiều nhất, chiếm trên 63% dân số toàn tỉnh và có sự hiện diện của nhiều di sản văn hóa của người Mường, đem lại nhiều giá trị vật chất, tinh thần quan trọng trong đời sống Nhân dân. Khi nói đến nhạc cụ dân tộc Mường, có thể nhắc đến nhiều loại nhạc cụ nổi tiếng đó là Chiêng, sáo ôi, cò ke... Các loại hình nhạc cụ kể trên được sử dụng rất phổ biến, đồng thời là một biểu tượng thiêng liêng của người Mường, không thể thiếu trong sinh hoạt cộng đồng của người Mường. Ngoài ra còn một loại nhạc cụ khác được người Mường cất giữ, bảo tồn và quý trọng, đó là Bỉ đôi. Kèn Bỉ đôi, một nhạc cụ rất độc đáo riêng có của người Mường huyện Đà Bắc. Bỉ Đôi được người Mường gọi bằng từ (Pí Tôi, Pí Đôi). Người Mường huyện Đà Bắc dùng Bỉ đôi trong các dịp vui chơi, lễ tết và trong những khoảnh khắc tự sự sau những giờ lao động mệt nhọc. Kèn Bỉ đôi đã trở thành một loại nhạc cụ không thể thiếu, làm nên hồn cốt của người Mường nơi vùng cao Đà Bắc.
Đồng chí Lưu Huy Linh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch phát biểu khai mạc hội nghị
Với sự nỗ lực trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá các dân tộc thiểu số của tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tiến hành sưu tầm, nghiên cứu và phục hồi lại cách thức tìm kiếm nguyên liệu, cách chế tác và truyền dạy nhạc cụ Bỉ đôi với mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá gắn với các hoạt động quảng bá hình ảnh địa phương phát triển dịch vụ du lịch, phát triển đồng bộ về kinh tế, văn hoá, xã hội tại địa phương. Việc tổ chức khảo sát, nghiên cứu mang ý nghĩa lớn lao, cũng là những nội dung quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ Đề án bảo tồn giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”. Qua đó tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò và những ý nghĩa to lớn của nhạc cụ truyền thống trong đời sống văn hóa của người Mường. Đồng thời tiếp tục tuyên truyền sâu rộng tầm quan trọng và ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy giá trị của nhạc cụ Bỉ đôi truyền thống của người Mường, nâng cao nhận thức của các cấp, ngành và cộng đồng xã hội về bảo tồn di sản văn hóa.
Các nghệ nhân giới thiệu và trình diễn Kèn bỉ đôi
Hội nghị đã nghe báo cáo tóm tắt kết quả sưu tầm, tư liệu hóa Di sản văn hóa Kỹ thuật chế tác, nghệ thuật trình diễn kèn Bỉ đôi của người Mường huyện Đà Bắc. Trình chiếu phim tư liệu về kết quả sưu tầm, tư liệu hóa Di sản văn hóa Kỹ thuật chế tác, nghệ thuật trình diễn kèn Bỉ đôi của người Mường huyện Đà Bắc. Các nghệ nhân giới thiệu và trình diễn Kèn bỉ đôi
Thảo luận tại hội nghị, đại biểu các sở, ban, ngành tỉnh; các ban, ngành của huyện Đà Bắc và Trung tâm văn hóa, Thể thao và Truyền thông các huyện, thành phố cùng các nghệ nhân đã đóng góp ý kiến kết quả sưu tầm, tư liệu hóa và biện pháp bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hóa Kèn Bỉ đôi.
Thông qua sưu tầm, nghiên cứu và phục hồi, bảo tồn nhạc cụ Bỉ đôi truyền thống dân tộc Mường tại huyện Đà Bắc lần này, các tư liệu, luận cứ khoa học đưa ra phân tích để làm sáng tỏ thêm về vai trò, giá trị của nhạc cụ truyền thống dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình; khuyến nghị những định hướng và giải pháp góp phần bảo tồn di sản trong đời sống của người Mường trước bối cảnh hội nhập toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay./.