Ngày Môi trường thế giới 05/6/2024 được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động với Chủ đề “Phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hoá” nhằm kêu gọi các quốc gia trên toàn cầu cùng chung tay hướng tới những mục tiêu phục hồi đất đai, chống sa mạc hóa và khả năng chống hạn, làm chậm quá trình biến đổi khí hậu, bảo vệ tự nhiên, tăng cường sinh kế và an ninh lương thực cho hàng tỷ người trên toàn thế giới. Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 (ngày 22/5) được Liên hợp quốc phát động với Chủ đề “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học”, là lời kêu gọi các bên liên quan hãy cùng đóng góp vào việc thực hiện Khung Đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal (GBF) nhằm ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học trong thập kỷ “Phục hồi hệ sinh thái”. Thông điệp này cũng nhằm nâng cao nhận thức của các bên liên quan về Khung GBF và Hội nghị các bên tham gia Công ước về Đa dạng sinh học (COP16) sẽ diễn ra từ ngày 21/10- 01/11/2024 tại Thành phố Cali, Colombia.
Hưởng ứng chủ đề Ngày Môi trường thế giới và Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc phát động, Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị Lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố chỉ đạo tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng các sự kiện, tạo thành chuỗi hoạt động trong khuôn khổ Tháng hành động vì môi trường năm 2024 trên địa bàn tỉnh, gồm các nội dung cụ thể như sau:
Đối với các hoạt động hướng ứng Ngày môi trường thế giới và Tháng hành động vì môi trường: Tiếp tục triển khai Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật về tăng cường các hoạt động quản lý chất lượng môi trường đất… Xây dựng cơ chế chính sách, tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, cơ sở vật chất kỹ thuật, cơ sở nghiên cứu phòng chống sa mạc hóa. Điều tra đánh giá thực trạng hoang mạc hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu về sa mạc hóa, xây dựng bản đồ hạn hán cho các khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp. Tổ chức các hoạt động chuyển giao công nghệ và những kết quả về hợp tác quốc tế, hợp tác khu vực, trong đó có sáng kiến về giảm phát thải thông qua các nỗ lực hạn chế mất rừng và suy thoái rừng, sáng kiến về chi trả dịch vụ môi trường rừng. Căn cứ vào tình hình thực tế của mỗi địa phương, cần chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội và sinh thái của từng vùng. Đẩy mạnh các hoạt động bảo vệ và phát triển rừng, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, phát triển sinh kế cho người dân ở những vùng có nguy cơ hoặc bị sa mạc hóa, bên cạnh đó nghiên cứu và áp dụng những giải pháp tiên tiến nhằm sử dụng hiệu quả nguồn nước và bảo vệ bề mặt của đất. Kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải từ hoạt động xây dựng, công nghiệp, nông nghiệp. Triển khai thực hiện đồng bộ phân loại rác thải tại nguồn. Việc phân loại rác thải tại nguồn phải được thực hiện chậm nhất là ngày 31/12/2024 đảm bảo chất thải phát sinh phải được xử lý đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường và quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia về chất thải tương ứng trước khi thải ra môi trường. Các cơ quan truyền thông đại chúng xây dựng chuyên trang, chuyên mục, tăng thời lượng, tần suất tuyên truyền về chủ đề Ngày Môi trường thế giới năm 2024 và các hoạt động, nhiệm vụ, nội dung liên quan đến ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Tăng cường triển khai nhân rộng các mô hình hiệu quả trong việc phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hoá đặc biệt là những khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp của hiện tượng hạn hán, sa mạc hoá. Phát hiện, biểu dương, khen thưởng tổ chức, cá nhân và cộng đồng, doanh nghiệp có thành tích, sáng kiến tiêu biểu trong hoạt động bảo vệ môi trường. Căn cứ tình hình thực tế, cao điểm từ cuối tháng 5 đến kết thúc tháng 6/2024, đồng loạt tổ chức các hoạt động cộng đồng như: Mít tinh, phong trào ra quân làm vệ sinh môi trường, trồng cây xanh, phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, thu gom, xử lý chất thải.
Các hoạt động hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học: Tăng cường truyền thông, giáo dục và nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và các giá trị của đa dạng sinh học trong chiến lược phát triển bền vững của quốc gia; lồng ghép nội dung bảo tồn đa dạng sinh học vào các chương trình giáo dục đồng thời thúc đẩy lối sống hài hòa với thiên nhiên. Tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đóng góp vào thực hiện các mục tiêu của Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Montreal được thông qua tại Hội nghị COP15; phổ biến, hướng dẫn, thực hiện các quy hoạch, chương trình, kế hoạch, chỉ thị trong lĩnh vực bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học. Tăng cường các hoạt động khẩn cấp ngăn chặn tình trạng khai thác quá mức và buôn bán trái phép các loài động vật, thực vật hoang dã, bảo vệ và tôn trọng các phong tục tập quán bền vững của người dân địa phương sống tại các khu vực dễ bị tổn thương như các Khu bảo tồn, Vườn quốc gia và các khu vực được công nhận Di sản thiên nhiên. Ngăn chặn, giảm thiểu sự xuất hiện và tác động của các loài ngoại lai xâm hại đối với đa dạng sinh học thông qua các biện pháp kiểm soát, tăng cường quản lý con đường du nhập hoặc diệt trừ các loài ngoại lai xâm hại. Nghiên cứu và áp dụng các giải pháp giảm ô nhiễm và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu đến đa dạng sinh học thông qua các giải pháp như giảm thiểu phát thải, ngăn chặn và giảm rác thải nhựa, quản lý chặt chẽ thuốc trừ sâu và hóa chất dùng trong sản xuất nông lâm ngư nghiệp, quản lý dịch bệnh, thâm canh bền vững,... Đồng thời lồng ghép bảo tồn đa dạng sinh học vào các chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch của các Bộ, ngành, địa phương để đảm bảo sự công bằng, toàn diện và đồng bộ trong quá trình ra quyết định có liên quan đến bảo tồn đa dạng sinh học. Nghiên cứu và áp dụng các giải pháp giảm ô nhiễm và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu đến đa dạng sinh học thông qua các giải pháp như giảm thiểu phát thải, ngăn chặn và giảm rác thải nhựa, quản lý chặt chẽ thuốc trừ sâu và hóa chất dùng trong sản xuất nông lâm ngư nghiệp, quản lý dịch bệnh, thâm canh bền vững,... đồng thời lồng ghép bảo tồn đa dạng sinh học vào các chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch của các Bộ, ngành, địa phương để đảm bảo sự công bằng, toàn diện và đồng bộ trong quá trình ra quyết định có liên quan đến bảo tồn đa dạng sinh học. Áp dụng các giải pháp tiên tiến về khoa học công nghệ trong giám sát đa dạng sinh học, phát triển các giải pháp đổi mới nhằm cải thiện việc bảo tồn cũng như sử dụng bền vững đa dạng sinh học. Thúc đẩy và thiết lập mối quan hệ đối tác với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhằm vận động sự ủng hộ, hỗ trợ về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học. Phát hiện, đề xuất và tôn vinh những cá nhân, tập thể, cộng đồng có những mô hình, hoạt động, sáng kiến thiết thực và hiệu quả trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học.
Các hoạt động triển khai sau Tháng hành động vì môi trường: UB MTTQ và các tổ chức đoàn thể phối hợp với chính quyền địa phương vận động Nhân dân tổ chức thu gom rác thải và tổng vệ sinh định kỳ vào mỗi cuối tuần, triển khai thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt, rác thải nhựa tại nguồn; xây dựng các tuyến đường, khu phố văn minh kiểu mẫu; tổ chức các mô hình về bảo vệ môi trường; giám sát và xử lý nghiêm các hành vi gây mất vệ sinh môi trường, trật tự đô thị. Các sở, ban, ngành duy trì các hoạt động bảo vệ môi trường tại cơ quan đơn vị, nơi công cộng như: Phong trào vệ sinh cơ quan, đơn vị thứ Hai đầu tuần, nói không với việc sử dụng túi nilon khó phân hủy, thực hiện phân loại rác thải tại nguồn. UBND các huyện, thành phố chỉ đạo UBND xã, phường, thị trấn tiếp tục phối hợp và tạo điều kiện để các tổ chức, đoàn thể triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường đạt hiệu quả.
Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị Lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố căn cứ điều kiện thực tế để tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động vì môi trường, Ngày Quốc tế đa dạng sinh học tiết kiệm, hiệu quả; báo cáo kết quả thực hiện gửi về Sở Tài nguyên và Môi trường trước ngày 15/7/2024./.
