Dự án Năng lượng nông thôn II (Dự án ReII) tỉnh Hòa Bình (phần hạ áp) gồm 2 giai đoạn, được đầu tư trên địa bàn 53 xã thuộc 9 huyện bằng nguồn vốn vay của Ngân hàng thế giới và vốn đối ứng ngân sách tỉnh là hơn 200 tỷ đồng. Trong đó Dự án ReII mở rộng được đầu tư xây dựng trên địa bàn 33 xã. Nguồn vốn đầu tư này tỉnh Hòa Bình sẽ phải trả nợ ngân hàng thế giới trong vòng 15 năm.Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Công thương và UBND tỉnh về việc bàn giao tài sản lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý. Đến tháng 9/2015, đã có 34 trên tổng số 53 công trình điện ở 34 xã trên địa bàn tỉnh đã bàn giao cho Công ty điện lực Hòa Bình quản lý, còn 19 công trình chưa bàn giao. Trong đó đáng chú ý là có 12 HTX chưa đồng ý bàn giao lưới điện cho Công ty Điện lực quản lý. Nhiều đơn vị HTX trong quá trình hoạt động không thực hiện đóng bảo hiểm xã hội cho thành viên HTX. Cá biệt có 10 trên tổng số 12 HTX đã thực hiện bán sai giá điện với tổng số tiền gần 500 triệu đồng; 11 trên tổng số 12 HTX chưa thực hiện nộp đầy đủ tiền thuế giá trị gia tăng với cơ quan thuế theo quy định; việc trả lương cho cán bộ, thành viên HTX thấp hơn mức lương tối thiểu theo quy định. Nguyên nhân chính về việc chưa bàn giao công trình điện của 12 HTX là do hợp tác xã vẫn hoạt động hiệu quả. Một số HTX đề nghị hoàn lại số tiền vốn vay ngân hàng thế giới đầu tư cho công trình đến năm 2015 và số tiền đơn vị quản lý điện nông thôn đã thực hiện đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng hệ thống lưới điện.
Tại buổi khảo sát thực tế tại HTX dịch vụ điện năng xã Thu Phong (huyện Cao Phong) và HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Sào Báy (huyện Kim Bôi), đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Bùi Văn Tỉnh nhấn mạnh: Bàn giao tài sản lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý là chủ trương đúng đắn của Chính phủ, không những góp phần nâng cao chất lượng điện năng nông thôn mà ngành điện sẽ quản lý và phải chi trả số tiền vay ngân hàng thế giới. Theo thống kê tổng số tiền của 12 HTX phải trả từ nay đến năm 2030 là gần 42 tỷ đồng, trong khi nhu cầu tiếp tục nâng cấp, đầu tư lưới điện nông thôn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội đang là vấn đề cấp bách hiện nay. Vì vậy, các HTX nếu quyết tâm không bàn giao lưới điện cho công ty điện lực Hòa Bình thì phải đảm bảo công tác trả nợ, tăng cường làm thêm các hình thức kinh doanh khác để HTX hoạt động hiệu quả. Bên cạnh đó, các HTX cần cân nhắc tính rủi ro trong việc duy trì vận hành lưới điện nông thôn. Công tác tái đầu tư nâng cao chất lượng điện năng cần được quan tâm hơn nữa, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa. Trong đó cần đảm bảo chất lượng cung ứng dịch vụ điện năng cho nhân dân một cách tốt nhất.
Ngành tài chính đã tham mưu giúp UBND tỉnh khai thác thêm quyền duy tu bảo dưỡng hoạt động có hiệu quả tài sản công đã được đầu tư. Đối với việc trả nợ vốn vay Ngân hàng Thế giới đầu tư cho công trình, các đơn vị quản lý điện nông thôn có trách nhiệm hoàn trả vốn vay Ngân hàng Thế giới từ khi quản lý vận hành công trình đến khi bàn giao cho Công ty Điện lực Hòa Bình quản lý. Nếu UBND huyện thành lập HTX khẳng định HTX có đủ năng lực trả nợ, huyện phải cam kết với tỉnh, nếu HTX không trả được, huyện, xã bắt buộc phải trả thay. Trường hợp các HTX bàn giao tài sản lưới điện cho Công ty điện lực, công ty sẽ chịu trách nhiệm trả nợ vốn vay cho Ngân hàng thế giới, đảm bảo cung cấp điện sinh hoạt, vận hành điện lưới cho người dân ở địa phương trong phát triển kinh tế- xã hội.
