Việc quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng ba loại khóang sản làm vật liệu xây dựng thông thường phù hợp với quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội; quy hoạch các ngành, các lĩnh vực kinh tế khác của tỉnh, quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản. Tuy nhiên phải gắn với việc bảo vệ môi trường, bảo vệ các nguồn tài nguyên khác, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên và di tích lịch sử - văn hóa; tạo điều kiện phát triển cơ sở hạ tầng, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm quốc phòng – an ninh, trật tự an tòan xã hội tại các nơi có khai khoáng.
Nguồn đá xây dựng ở Hòa Bình có tiềm năng rất lớn, đáp ứng được nhu cầu xây dựng trong tỉnh và cung ứng ngòai tỉnh, tuy nhiên cần sự sắp xếp lại sản xuất cho hợp lý. Trong quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng đá xây dựng của tỉnh sẽ tập trung định hướng phù hợp: hạn chế quy mô khai thác đá xây dựng dưới 100 ngàn m³/năm, đối với huyện vùng sâu, vùng xa có nhu cầu đá xây dựng có thể cho phép khai thác quy mô dưới 50ngàn m³/năm. Diện tích cho mỗi trường hợp cấp phép khai thác ≤15 ha. Trong giai đoạn từ năm 2014- 2019, tỉnh quy hoạch thăm dò, khai thác đá làm VLXD thông thường: đưa vào quy hoạch thăm dò, khai thác 81 khu vực; tổng diện tích quy hoạch thăm dò, khai thác là 3.809,64ha.
Về quy hoạch thăm dò, khai thác sét làm gạch ngói, được quy hoạch theo từng địa bàn tùy thuộc vào chất lượng, trữ lượng của mỏ và thị trường tiêu thụ gạch ngói nung ở từng khu vực. Nghiêm cấm khai thác đất sét không phép, trái phép để bán cho các cơ sở sản xuất gạch ngói. Các chủ đầu tư xây dựng nhà máy gạch, kể cả các đơn vị chuyên về khai thác và vận tải loại khoáng sản này cung cấp cho các nhà máy gạch theo hợp đồng, cũng phải tổ chức thăm dò nguyên liệu và thực hiện đầy đủ các thủ tục xin cấp phép khai thác theo luật định. Giai đoạn 2014- 2019, tỉnh Hòa Bình quy hoạch thăm dò, khai thác 36 khu vực; tổng diện tích quy hoạch thăm dò, khai thác dự kiến khoảng trên 879 ha, dự kiến sản xuất được 965 triệu viên gạch ngói/năm.
Trữ lượng cát của Hòa Bình tương đối dồi dào, chủ yếu trên sông Đà, do đó tỉnh quy hoạch thăm dò, khai thác cát sỏi theo quy mô công nghiệp trên các tuyến sông lớn, tại các khu vực có trữ lượng cát sỏi lớn. Thăm dò, khai thác cát sỏi phân tán, nhỏ lẻ được quy hoạch trên tuyến sông nhỏ, tại các khu vực có nguồn cát bồi lắng thường xuyên và phải bảo đảm các yêu cầu của Chính phủ về tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động khảo sát, thăm dò, khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát sỏi lòng sông; khối lượng khai thác của mỗi giấy phép không quá 5.000m³/năm, thời hạn của một giấy phép không vượt quá 6 tháng và chỉ thực hiện vào mùa khô. Giai đoạn đến năm 2019, tỉnh quy hoạch đưa vào thăm dò, khai thác 03 khu vực, trong đó 02 khu vực khai thác theo quy mô công nghiệp, 01 khu vực khai thác phân tán, nhỏ lẻ. Tổng diệ tích quy hoạch thăm dò, khai thác đến 2019 là 290,3ha.. Công suất khai thác dự kiến đến 2019 là 575 nghìn m³/năm.
Quy hoạch đưa ra tổng hợp phương án cụ thể quy hoạch thăm dò, khai thác bao gồm diện tích đã thăm dò, khai thác và diện tích cần thăm dò, khai thác bổ sung. UBND tỉnh khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư thăm dò, khai thác và chế biến khoáng sản trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Chủ trương ưu tiên các dự án đầu tư khai thác, chế biến khóang sản có công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường, môi sinh. Quy hoạch thăm dò mang tính chất định hướng, trong quá trình thực hiện phải căn cứ vào tình hình thực tế để bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp./.
