Phát biểu trong phiên thảo luận sáng nay, đại biểu Đặng Bích Ngọc, Phó trưởng Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình nhận định “năm 2022 trong bối cảnh kinh tế thế giới, cũng như Việt Nam chịu nhiều tác động nặng nề của đại dịch COVID-19; kinh tế trong nước đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, an sinh xã hội, việc làm sinh kế người dân bị ảnh hưởng nặng nề. Việc Quốc hội ban hành Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội với các nhóm nhiệm vụ, giải pháp quan trọng, cấp bách, cho phép áp dụng nhiều cơ chế, chính sách đặc thù về lựa chọn nhà đầu tư, cấp phép khai thác khoáng sản và phân cấp, ủy quyền đối với các dự án quan trọng quốc gia, dự án hạ tầng quan trọng trong lĩnh vực giao thông và y tế thuộc Chương trình là hết sức kịp thời, hợp lòng dân. Các chính sách đưa ra trong Nghị quyết có tính chiến lược, thúc đẩy phát triển KT - XH, bổ sung nguồn lực lớn từ ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn huy động khác để thực hiện các chính sách an sinh xã hội, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, vực dậy cả cung và cầu của nền kinh tế”.
Theo đại biểu Đặng Bích Ngọc, việc Quốc hội lựa chọn chuyên đề giám sát tối cao ngay trong quá trình triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 và các Nghị quyết của Quốc hội về các dự án quan trọng quốc gia có ý nghĩa rất quan trọng. Quốc hội tăng cường trách nhiệm giám sát các Nghị quyết đã ban hành và cùng đồng hành với Chính phủ đánh giá, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội để bảo đảm thực hiện thành công các mục tiêu đề ra và tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng các nguồn lực góp phần vào sự phát triển chung của đất nước.
Qua kết quả giám sát đại biểu khẳng định “dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng, sự vào cuộc chủ động, kịp thời của Quốc hội, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương và sự tham gia tích cực của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 và các Nghị quyết về các dự án quan trọng quốc gia đã đạt nhiều kết quả tích cực, an sinh xã hội được bảo đảm, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, kinh tế từng bước được phục hồi và tốc độ tăng trưởng đạt mức cao”.
Đồng tình với các đánh giá được nêu trong báo cáo, đại biểu Ngọc cho rằng báo cáo đã đánh giá khách quan các kết quả đạt được và thẳng thắn chỉ ra các tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội.
Đại biểu nhận định “đến thời điểm hiện nay, một số chính sách đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả kịp thời như: chính sách tín dụng qua hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội, hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, giảm thuế suất giá trị gia tăng đã góp phần hỗ trợ người dân, người lao động, doanh nghiệp vượt qua khó khăn, duy trì và phục hồi sản xuất kinh doanh; các cơ chế đặc thù được Quốc hội thông qua đã phát huy hiệu quả, tăng cường tính chủ động, sáng tạo của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, rút ngắn thời gian thực hiện, thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn, phát huy hiệu quả dự án đầu tư. Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện còn nhiều tồn tại, hạn chế, nhiều địa phương còn lúng túng, một số chính sách không đạt được mục tiêu đề ra đã cho thấy công tác đánh giá tình hình khi xây dựng chính sách chưa sát thực tiễn”.
Từ thực tiễn ở địa phương, kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề, đại biểu Ngọc đã đưa ra 5 nội dung kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương:
Một là, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo Đoàn giám sát rà soát, hoàn thiện lại nội dung Điều 2 dự thảo Nghị quyết về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để không trùng lặp, không nên tách riêng thành 2 khoản việc thực hiện Nghị quyết số 43 và các Nghị quyết các dự án quan trọng quốc gia vì có nhiều nội dung trùng lặp như: (1) Tổng kết việc thực hiện các chính sách đặc thù đối với đầu tư dự án tại Nghị quyết số 43 và các dự án quan trọng quốc gia; (2) Kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong triển khai thực hiện các Nghị quyết; (3) Giải quyết khó khăn, vướng mắc và các giải pháp để khắc phục các tồn tại, hạn chế; (4) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán;....
Hai là, Tại Nghị quyết số 110/2023/QH15 Quốc hội cho phép thời gian thực hiện và giải ngân vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước bố trí cho các dự án thuộc Chương trình được cho phép thực hiện đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai nhiều dự án dự kiến không đảm bảo thời gian thực hiện, giải ngân theo quy định, có những công trình đến Quý II/2024 mới được khởi công. Đề nghị Quốc hội giao Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương cần khẩn trương đánh giá tình hình, khả năng thực hiện các dự án này trong năm 2024, khả năng cân đối vốn thực hiện trong các năm tiếp theo để hoàn thành được dự án. Trường hợp không cân đối được nguồn vốn để thực hiện dự án, đề nghị dừng ngay việc khởi công, triển khai, thực hiện để tránh lãng phí khi dự án triển khai dở dang, không cân đối được nguồn vốn. Đối với các dự án đang triển khai thực hiện, đề nghị có các giải pháp quyết liệt để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án và xem xét cho phép kéo dài thời gian thực hiện nguồn vốn chương trình đến hết năm 2025 đối với các dự án có khả năng đến năm 2025 hoàn thành.
Ba là, đề nghị Quốc hội xem xét kéo dài việc thực hiện chính sách cho vay hỗ trợ việc làm, duy trì, mở rộng việc làm và chương trình cho vay để mua, thuê mua nhà ở theo chính sách về nhà ở xã hội do những hiệu quả mà chính sách mang lại thời gian qua, đồng thời nhu cầu thực tế của người dân đối với chính sách trên còn rất lớn, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn sau đại dịch Covid-19, ổn định đời sống và phục hồi sản xuất, kinh doanh.
Bốn là, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại các Nghị quyết của Quốc hội và có các giải pháp khắc phục các tồn tại, hạn chế.
Năm là, cần rút kinh nghiệm trong việc xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách, đề nghị các Bộ, ngành, địa phương nghiêm túc đánh giá các tồn tại, hạn chế, nguyên nhân lý do một số chính sách đề ra tại Nghị quyết số 43 và các Nghị quyết của Quốc hội về các dự án quan trọng quốc gia không đạt được yêu cầu đề ra. Có các giải pháp, rút kinh nghiệm trong công tác dự báo, đánh giá tác động, tính hiệu quả ngay từ khi đề xuất chính sách; việc tổ chức thực hiện để bảo đảm quản lý, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, tránh thất thoát, lãng phí và hoàn thành được mục tiêu đề ra./.
