Kính thưa đồng chí Y Vinh Tơr - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc,
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo; nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ,
Kính thưa Mẹ Việt Nam anh hùng; các Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; Anh hùng lao động,
Kính thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,
Kính thưa các vị đại biểu khách quý,
Thưa toàn thể Đại hội!
Hòa trong không khí vui tươi, phấn khởi của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, đang ra sức thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Hôm nay, tôi rất vui mừng đến dự Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Hoà Bình lần thứ IV - Năm 2024. Thay mặt Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, tôi nhiệt liệt chào mừng và xin gửi tới đồng chí Y Vinh Tơr - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh; Mẹ Việt Nam anh hùng, các Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động; các vị đại biểu khách quý, cùng 250 đại biểu ưu tú đại diện cho trên 65 vạn đồng bào các dân tộc thiểu số tỉnh nhà những lời chúc sức khỏe, hạnh phúc. Chúc Đại hội của chúng ta thành công tốt đẹp.
Kính thưa Đại hội
Hoà Bình, quê hương của chúng ta có bề dày lịch sử, truyền thống văn hóa và giàu truyền thống đấu tranh cách mạng kiên cường; là tỉnh có đông đồng bào dân tộc thiểu số cùng chung sống, chiếm 74,31% dân số. Qua các thời kỳ, đồng bào các dân tộc trong có nhiều cống hiến cho sự nghiệp giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tỉnh ta có 1 Chiến khu và 3 Khu căn cứ cách mạng đã nuôi dưỡng cán bộ tiền khởi nghĩa trong quá trình hoạt động cách mạng, đều thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nhiều người con ưu tú của đồng bào các dân tộc thiểu số của tỉnh đã chiến đấu hy sinh anh dũng, nhiều cán bộ, chiến sỹ, thương bệnh binh, gia đình liệt sỹ; một số phong trào cách mạng đã được lịch sử ghi nhận và được Đảng, Nhà nước, cấp uỷ, chính quyền địa phương công nhận và trao tặng các danh hiệu cao quý.
Cụ thể hóa các quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước về công tác dân tộc; với sự phấn đấu vươn lên của đồng bào các dân tộc, trong những năm qua tỉnh Hòa Bình đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị có nhiều chuyển biến tích cực; kinh tế duy trì ở mức tăng trưởng khá; 9 tháng đầu năm 2024: Tăng trưởng kinh tế (GRDP) đạt 9,02%; Thu ngân sách Nhà nước 10 tháng đầu năm đạt 6.040 tỷ đồng, tăng 49% so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao; tổng số xã đạt chuẩn nông thôn mới chiếm 62,01%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt 69,77 triệu đồng; văn hóa, giáo dục, đào tạo, lao động, việc làm có nhiều tiến bộ; an sinh xã hội và phúc lợi xã hội được tăng cường; quốc phòng, an ninh được đảm bảo; hoạt động đối ngoại được mở rộng và đạt được nhiều kết quả tích cực; tỷ lệ giảm nghèo các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi từ 16,52% năm 2021 xuống còn còn 9,8% vào năm 2023, giảm bình quân mỗi năm 3,36%; có 14 xã đặc biệt khó khăn và 07 xã khó khăn đạt chuẩn nông thôn mới; Hệ thống kết cấu hạ tầng vùng đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm đầu tư cơ bản đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất và đời sống của Nhân dân. 100% đồng bào dân tộc thiểu số được xem truyền hình và nghe đài phát thanh; 99,8% hộ dân được sử dụng điện lưới Quốc gia. Hệ thống các bệnh viện tuyến tỉnh, huyện và trạm y tế xã được đầu tư nâng cấp, trang thiết bị đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh của người dân; nhiều bạn trẻ ở vùng sâu, vùng cao có thành tích cao trong học tập, có sáng kiến hay trong lao động sản xuất. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống, ngôn ngữ, chữ viết, phong tục, tập quán, tín ngưỡng truyền thống tốt đẹp của đồng bào được các cấp, các ngành quan tâm thực hiện đồng bộ, quyết liệt. Nhiều lễ hội truyền thống đã được phục dựng; gìn giữ được nhiều mô hình làng, bản văn hóa truyền thống để gắn với phát triển du lịch. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số được chú trọng, đến nay hầu hết các cơ quan từ tỉnh đến cơ sở đều có cán bộ lãnh đạo chủ chốt là người dân tộc thiểu số; đồng bào các dân tộc chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Có thể khẳng định, trong những năm qua, đồng bào các dân tộc thiểu số trong tỉnh đã có những đóng góp quyết định làm nên những thành tựu quan trọng của tỉnh nhà.
Thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi đánh giá cao vai trò lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền, sự tích cực tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị; ghi nhận và biểu dương những thành tích về công tác dân tộc và xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc tỉnh nhà đã đạt được trong thời gian qua. Tôi nhiệt liệt biểu dương tinh thần đoàn kết, nỗ lực vươn lên của đồng bào các dân tộc thiểu số tỉnh nhà; biểu dương 250 đại biểu, tiêu biểu đại diện cho các dân tộc thiểu số về dự Đại hội, đặc biệt biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác dân tộc được Ủy ban Dân tộc và Ủy ban nhân dân tỉnh tặng Bằng khen.
Kính thưa Đại hội,
Vui mừng với những thành tích đã đạt được, song chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận công tác dân tộc của tỉnh vẫn còn những tồn tại, hạn chế, đó là: Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vẫn còn cao và chênh lệch với khu vực khác; đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn nhiều khó khăn; thu nhập của đồng bào dân tộc thiểu số ở nông thôn, miền núi còn thấp so với mặt bằng chung của tỉnh; bản sắc văn hóa của nhiều dân tộc thiểu số đang đứng trước nguy cơ mai một. Kết cấu hạ tầng nông thôn đã được đầu tư xây dựng, song chưa đồng bộ, một số nơi đã xuống cấp, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội… Đây là những vấn đề đang đặt ra đòi hỏi chúng ta phải có những giải pháp chỉ đạo khắc phục trong những năm tới.
Kính thưa quý vị đại biểu, thưa toàn thể Đại hội,
Trong những năm tới, bên cạnh những thuận lợi là cơ bản; nhưng Đất nước ta vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã xác định vẫn còn tồn tại, có mặt diễn biến phức tạp hơn, trong đó tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống; âm mưu “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch; cơ hội chính trị, "lợi ích nhóm" trong một bộ phận cán bộ, đảng viên đe dọa đến sự tồn vong của Đảng và chế độ. Bối cảnh quốc tế diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, khó dự báo; cạnh tranh giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; xung đột vũ trang và chiến tranh có thể sẽ diễn ra trên phạm vi rộng hơn, phức tạp hơn; thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường; chênh lệch mức sống giữa các vùng ngày càng lớn; hoạt động tội phạm, ma túy,... tiếp tục có những diễn biến phức tạp sẽ ảnh hưởng ngày càng bất lợi đến an ninh và phát triển của tỉnh, cũng như đời sống của Nhân dân, nhất là an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Để thực hiện có hiệu quả công tác dân tộc trong thời gian tới, tôi đề nghị Đại hội tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đồng chí Y Vinh Tơr, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc để hoàn thiện các nhiệm vụ, giải pháp để tổ chức thực hiện một cách đồng bộ, hiệu quả.
Đồng thời, tôi đề nghị các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, đồng bào các dân tộc trong tỉnh quan tâm thực hiện tốt 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục quán triệt, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vai trò, vị trí của công tác dân tộc, tầm quan trọng của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và khu vực miền núi đối với sự phát triển toàn diện của tỉnh, trọng tâm là Kết luận số 65-KL/TW, ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết số 03-NQ/TU, ngày 30/7/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 11/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến 2030; Đề án Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”, giai đoạn 2023 - 2030. Trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện một cách có hiệu quả để tạo sinh kế, nâng cao thu nhập và đời sống người dân.
Hai là, tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đột phá chiến lược về công tác dân tộc giai đoạn 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050 tại Nghị quyết số 10/NQ-CP, ngày 28/01/2022 của Chính phủ trên địa bàn tỉnh Hòa Bình: (1) Thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, Chính phủ về công tác dân tộc, chính sách dân tộc; rà soát, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến đồng bào dân tộc thiểu số; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về công tác dân tộc. (2) Xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp nhằm phát huy lợi thế, tiềm năng, đặc thù của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, hướng tới phát triển bền vững và thúc đẩy tinh thần tự lực, tự cường của đồng bào dân tộc thiểu số trong phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo nhanh, bền vững và bảo đảm quốc phòng, an ninh. (3) Quan tâm phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong: đào tạo nhân lực chất lượng cao; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang công tác tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; cán bộ, công chức, viên chức nữ là người dân tộc thiểu số; nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, dạy nghề đối với con em vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi... (4) Phát triển đồng bộ hạ tầng thiết yếu, phục vụ sinh hoạt, sản xuất, giao thương, tăng cường kết nối thị trường, lưu thông hàng hóa bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong đó ưu tiên phát triển hệ thống giao thông đường bộ liên tỉnh, liên huyện kết nối với hệ thống đường bộ quốc gia, kết nối liên vùng và liên thông vận tải với các nước bạn có chung đường biên giới. (5) Phát triển mạnh hạ tầng kinh tế số, đẩy mạnh chuyển đổi số vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; xây dựng và phát triển đồng bộ hạ tầng dữ liệu quốc gia về dân tộc phục vụ công tác quản lý, điều hành, chỉ đạo của các cơ quan chức năng. (6) Tăng cường nghiên cứu và ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ; khuyến khích khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh, đổi mới, sáng tạo, phát minh, sáng chế phù hợp điều kiện đặc thù của các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. (7) Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, phổ biến giáo dục pháp luật cho Nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; tăng cường đồng thuận xã hội; củng cố lòng tin của đồng bào với Đảng và Nhà nước.
Ba là, làm tốt công tác nắm tình hình và chủ động kịp thời giải quyết những vấn đề phát sinh có liên quan đến an ninh trật tự, nhất là việc phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn những hoạt động lợi dụng dân tộc, tôn giáo để phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân, kiên quyết không để hình thành các “điểm nóng” về dân tộc, tôn giáo trên địa bàn toàn tỉnh. Củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động hệ thống chính trị ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc; xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước trong vùng đồng bào dân tộc và các tầng lớp Nhân dân. Đổi mới nội dung, phương thức triển khai, thực hiện công tác dân tộc phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, tạo điều kiện để Nhân dân tích cực, chủ động tham gia xây dựng, thực hiện và giám sát việc thực hiện các chính sách, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng ở địa phương.
Bốn là, tổ chức thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, nhất là Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát; xây dựng các mô hình phát triển kinh tế hiệu quả (trồng cây dược liệu dưới tán rừng, cây lâm nghiệp, nuôi các loại vật nuôi là đặc sản riêng có, ....); xây dựng đề án hỗ trợ xuất khẩu lao động vùng kinh tế đặc biệt khó khăn; lồng ghép nguồn vốn các chương trình, dự án để hỗ trợ bà con phát triển kinh tế, làm giàu trên mảnh đất của mình; thu hút các dự án phát triển du lịch, chế biến nông lâm nghiệp, dự án sản xuất sử dụng nhiều lao động về nông thôn, vùng sâu, vùng cao, qua đó góp phần ổn định, nâng cao đời sống của Nhân dân.
Năm là, tôi mong muốn đồng bào dân tộc thiểu số trong toàn tỉnh tiếp tục đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn cùng nhau xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc; xây dựng quê hương, bản, làng văn hóa; đồng thời cùng nhau quan tâm đến 3 việc cùng: (1) cùng nhau tạo điều kiện để cho con em mình được đến trường, được học hành tới nơi, tới chốn. Chỉ có giáo dục mới là con đường duy nhất giúp chúng ta thoát nghèo, thoát khổ, vươn lên làm giàu chính đáng; (2) cùng nhau giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình về tiếng nói, chữ viết, dân ca, dân vũ, dân nhạc, phong tục, tập quán và trao truyền cho các thế hệ con cháu; (3) cùng nhau giữ gìn, bảo vệ rừng. Tỉnh Hòa Bình chúng ta có trên 290 nghìn ha rừng, tỷ lệ che phủ trên 51,6%. Đây vừa là sinh kế của đồng bào vừa là nơi bảo vệ an toàn cho Nhân dân ta khỏi thiên tai, lũ lụt, sạt lở.
Kính thưa Đại hội!
Trong không khí của Đại hội hôm nay, chúng ta thành kính tưởng nhớ công lao trời biển của Bác Hồ muôn vàn kính yêu, cùng nhau nhắc nhớ lời dạy của Người: :“Đồng bào Kinh hay Thổ, Mường hay Mán, Gia Lai hay Ê đê, Xê đăng hay Ba na và các dân tộc thiểu số khác, đều là con cháu Việt Nam, đều là anh em ruột thịt, chúng ta sống chết có nhau, sướng khổ cùng nhau, no đói có nhau. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, nhưng lòng đoàn kết của chúng ta không bao giờ giảm bớt”. Thực hiện lời dạy của Người, tại diễn đàn của Đại hội hôm nay, tôi trân trọng đề nghị đồng bào các dân tộc tỉnh nhà hãy tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau; phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tự tôn dân tộc, cùng nhau bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình, tiếp tục vượt qua mọi khó khăn, thách thức, ra sức thi đua lao động sản xuất, vươn lên làm giàu chính đáng, góp phần xây dựng tỉnh Hoà Bình ngày càng giàu đẹp, văn minh, cùng cả nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Một lần nữa, thay mặt lãnh đạo tỉnh, xin gửi tới đồng chí Y Vinh Tơr - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ, các vị đại biểu khách quý và toàn thể Đại hội lời chúc sức khỏe, hạnh phúc. Chúc Đại hội thành công tốt đẹp.
Xin trân trọng cảm ơn!