Toàn tỉnh đã hình thành những vùng sản xuất cây ăn quả có múi tập trung mang tính hàng hóa khá rõ nét như vùng cam ở huyện Cao Phong, Lạc Thủy; vùng bưởi tại huyện Tân Lạc, Lương Sơn. Trong đó, từ nhiều năm nay, cam Cao Phong là sản phẩm nông nghiệp nổi tiếng của tỉnh Hòa Bình, mang lại thu nhập cao cho người dân. Trước những đòi hỏi của thị trường và thực tiễn sản xuất, cam Cao Phong đang đứng trước cơ hội lớn để khẳng định thương hiệu.
Ông Nguyễn Văn Phúc, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cao Phong cho biết: hiện toàn huyện có trên 1.200ha trồng cam, bao gồm quýt ôn châu, cam CS 1, cam Xã Đoài, cam canh, cam chín muộn V2…Thời gian tiêu thụ sản phẩm kéo dài từ 7- 9 tháng trong năm. Cây cam cho thu nhập cao, tính tại thời điểm năm 2013, thu nhập bình quân khoảng 500 – 700 triệu/ha. Cam canh và cam V2 cho giá cao nhất, có hộ thu khoảng 3 tỷ/ha, cây trồng ở năm thứ 7. Diện tích cam trên địa bàn huyện được trồng phân tán ở các xã, nhưng chủ yếu tập trung ở thị trấn. Thị trường tiêu thụ cam Cao Phong chủ yếu ở khu vực phía bắc, từ Vinh(Nghệ An) trở ra; do sản xuất sạch và an toàn nên cam Cao Phong rất có giá và được thị trường ưa chuộng.
Những năm gần đây, nhờ tập trung trồng cam có quy hoạch, sản xuất an toàn, cam Cao Phong đã có được thị trường tiêu thụ vững chắc và trở thành cây kinh tế chủ lực của huyện. Mỗi năm có hàng chục hộ thu nhập tiền tỷ, đặc biệt một số hộ thu nhập từ 5 -10 tỷ. Anh Lê Quang Đông, phố Bằng, xã Tây Phong chia sẻ: gia đình tôi có trên 1 ha cam, chủ yếu là trồng cam Xã Đoài, cho thu một năm khoảng 700 triệu đồng. Nhờ trồng cam, kinh tế gia đình ổn định, cho thu nhập khá. Sắp tới gia đình tôi sẽ mua thêm đất để mở rộng diện tích trồng cam hoặc nhãn Hương Chi. Cây cam không những đã thay đổi cuộc sống của gia đình tôi mà còn thay đổi diện mạo của cả huyện Cao Phong, đi tới đâu cũng bạt ngàn một màu xanh cam, mía.
Theo quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đến năm 2020, tỉnh định hướng phát triển cây ăn quả nói chung lên với diện tích 11- 12 nghìn ha, trong đó quy hoạch vùng sản xuất cam an toàn tập trung khoảng 3.000ha. Tỉnh ta chủ trương đưa các giống cam mới thuộc nhóm chín sớm, nhóm chín trung bình, nhóm chín muộn có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất để tăng giá trị và rải vụ. Áp dụng chế độ luân canh cây có múi với các cây trồng hộ đậu để tăng cường độ phì và duy trì độ ẩm cho đất ở giai đoạn kiến thiết cơ bản. Ứng dụng đồng bộ tiến bộ kỹ thuật trong thâm canh cây ăn quả có múi. Kêu gọi đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến nước hoa quả cho các vùng sản xuất tập trung. Tăng cường liên kết giữa các hộ sản xuất nhằm khuyến khích hình thành hội nghề nghiệp trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Tăng cường đào tạo, tập huấn nâng cao kiến thức cho người sản xuất và cán bộ kỹ thuật; chú trọng công tác đảm bảo an toàn thực phẩm từ khâu sản xuất, sơ chế đến tiêu thụ sản phẩm. Đẩy mạnh việc ứng dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP) và công tác chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong sản xuất, sơ chế sản phẩm cây có múi; xây dựng các mô hình ứng dụng các công nghệ mới tiên tiến trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cây có múi an toàn, làm cơ sở mở rộng trong sản xuất đại trà.
Theo ông Phúc, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Cao Phong: trước kia có tình trạng trà trộn gắn mác cam Cao Phong hoặc mua lại cam Cao Phong gắn mác các thương hiệu cam khác. Trước thực tế này, huyện và tỉnh đã có nhiều giải pháp bảo vệ sản phẩm, cụ thể tới tháng 10/2014 sẽ thực hiện đăng ký thương hiệu cam Cao Phong và có chỉ dẫn địa lý. Cam Cao Phong sẽ có thương hiệu chính thức trên thị trường, huyện cũng đang tiến hành liên kết với Tổng công ty thương mại Hapro để tiêu thụ sản phẩm. Một tín hiệu mừng nữa là vừa qua đã có nhà đầu tư ở thị trường Đông Âu tới hỏi thu mua cam Cao Phong. Hy vọng với những tín hiệu tốt này, cam Cao Phong không những có được chỗ đứng vững chắc tại thị trường trong nước, mà sẽ tiến tới xuất khẩu ra nước ngoài, tăng giá trị và nâng tầm thương hiệu cam Cao Phong./.
