Chúng tôi đến huyện Lạc Sơn (tỉnh Hòa Bình) vào một ngày nắng như đổ lửa, đoạn đường vài chục km như kéo dài ra vì những con dốc và ổ voi, ổ gà khiến ai nấy đều mệt nhoài. Cuối cùng, chiếc xe ô tô cũng đến được địa chỉ đã hẹn. Hiện ra trước mặt chúng tôi là ngôi nhà tranh vách đất đã bị hưu hỏng nặng do sự tàn phá của thời gian.
Đón tiếp chúng tôi là người phụ nữ đã ở tuổi xưa nay hiếm, mái tóc đã ngả màu, đôi mắt đượm buồn, hằn lên những vết chân chim. Bà là Nguyễn Thị Chức (trú tại Phố Độc Lập – Thị trấn Vụ Bản – huyện Lạc Sơn – tỉnh Hòa Bình). Nỗi buồn đau chất chứa trong trái tim bà không chỉ vì cuộc sống khó khăn mà vì số phận oan nghiệt đã cướp đi chính đứa con trai yêu quý và người con dâu vì căn bệnh thế kỷ. Những tưởng thời gian trôi đi, nỗi đau mất con như vết thương sẽ có ngày lành lặn, nhưng giờ đây khi mỗi ngày đối mặt với 2 đứa cháu nội mồ côi, đứa lớn may mắn được thoát khỏi lưới hái tử thần còn đứa cháu thứ hai không may đã bị nhiễm HIV từ khi mới chào đời.
Tâm sự với chúng tôi, bà Chức nghẹn ngào trong dòng nước mắt tuôn dài, câu chuyện như thước phim quay chậm ngược về quá khứ, một lần nữa trái tim bà như bị bóp nghẹt khi một lần nữa nhớ về hồi ức những chuyện đau buồn đã qua: “Vợ chồng tôi sinh được 8 người con. Thắng là con thứ 4 trong gia đình. Trước đây cháu rất ngoan, được gia đình tạo điều kiện cho ăn học nên đã đỗ vào hai trường Đại học. Nhưng do đua đòi, đánh nhau nên Thắng đã bị nhà trường đuổi học. Sau khi rời giảng đường Đại học, do không có công ăn việc làm nên Thắng đã xin phép gia đình đi đào vàng để kiếm tiền phụ giúp gia đình. Một thời gian sau, khi thấy sức khỏe con ngày càng yếu đi gia đình mới phát hiện ra con trai đã bước vào con đường nghiện ngập...”
Mặc dù vô cùng đau đớn, xót xa và thất vọng về người con trai nhưng bằng tình yêu thương gia đình đã luôn bên cạnh động viên, an ủi và tìm mọi biện pháp giúp anh Thắng tránh xa với ma túy. Gánh nặng trong lòng như được trút đi phần nào khi anh quyết tâm làm lại từ đầu và xây dựng gia đình với chị Phạm Thị Hiếu vào năm 1991. Cuộc sống dù còn khó khăn nhưng hai vợ chồng rất thương yêu nhau. Hạnh phúc được nhân lên gấp bội khi năm 1992 chị sinh cho anh đứa con gái đầu lòng và năm 2000 chị sinh thêm con gái thứ hai – bé Linh Chi.
Những tưởng hạnh phúc gia đình sẽ là nơi để anh dành trọn tình yêu thương và trách nhiệm, tránh xa những tệ nạn xã hội. Nhưng một lần nữa anh đã không làm chủ được bản thân khi bị bạn bè lôi kéo, rủ rê. Anh Thắng nghiện hút trở lại. Bao nhiêu tài sản trong nhà đội nón ra đi. Gánh nặng gia đình được trút lên đôi vai gầy của mẹ và người vợ trẻ.
Khi mọi sự cố gắng của gia đình nhằm đưa anh Thắng trở về với cuộc sống đời thường kết quả là con số không tròn trĩnh, không biết bao nhiêu giọt mồ hôi và nước mắt của hai người phụ nữ yêu thương anh nhất mực đã tuôn rơi. Đổi lại bản thân anh ngày càng sa đà vào khói thuốc trắng. Thương con, thương chồng không còn cách nào khác gia đình buộc phải đưa anh Thắng vào Trại cai nghiện tỉnh Hòa Bình. Qua một lần xét nghiệm xác định anh Thắng đã bị nhiễm HIV. Cả gia đình hoang mang, lo lắng tột bậc không biết ai trong gia đình cũng bị nhiễm HIV như anh. Thật oan nghiệt, chính vợ và con gái thứ hai - cháu Linh Chi đã bị nhiễm HIV.
Do quá vất vả trong cuộc sống, cộng với suy sụp mạnh về tinh thần, tháng 2/2006 chị Hiếu qua đời. Đau thương không dừng lại ở đó, 7 tháng sau anh Thắng lại ra đi, để lại 2 đứa con thơ cho mẹ già nuôi nấng.
Ngày ngày bà Chức ra chợ bán hoa quả và hàng khô lấy tiền nuôi cháu. Ban đầu nhiều khách hàng còn e dè không dám mua bởi họ sợ nhà bà có người nhiễm HIV. Khó khăn chồng chất khó khăn, tài sản lớn nhất trong nhà có lẽ là chiếc vô tuyến. Vất vả bà cháu còn chịu đựng được nhưng trước cảnh bị mọi người xa lánh, có những gia đình cấm không cho con mình chơi với cháu Linh Chi vì sợ căn bệnh thế kỷ mà con bé mang trong người khiến cho bà xót xa vô cùng. Tuổi thơ của em dường như bị đánh cắp bởi sự kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người bị nhiễm HIV.
Bà Chức thương đứa cháu nội mồ côi vừa mang trong mình bệnh tật, nên đã cố nén nỗi đau dành hết tình thương cho cháu. Nhờ sự kiên trì tuyên truyền giải thích của đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, cháu Linh Chi chỉ là nạn nhân rất cần được sự quan tâm, chăm sóc và chở che giúp đỡ của cộng đồng, do đó cuộc sống của gia đình bà Chức đã dần được đổi thay.
Thương cảm trước hoàn cảnh của 3 bà cháu, Công ty TNHH Phong Mỹ đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể xây dựng cho ngôi nhà cấp 4, rộng 22m2 để 3 bà cháu có nơi trú mưa trú nắng. Tổng số tiền xây dựng là 18 triệu đồng. Đây là một tài sản vô giá và rất có ý nghĩa với 03 bà cháu. Phòng Thương binh – Xã hội huyện cũng hỗ trợ cho Kim Oanh (chị gái Linh Chi) mỗi tháng 120.000đ; Linh Chi 180.000đ và bà nội các cháu là 300.000đ. Ngoài ra, tổ Nữ công Trung tâm Y tế dự phòng huyện Lạc Sơn hỗ trợ một lần cho cháu Linh Chi là 500.000đ và mỗi tháng trích ra một số tiền nhỏ để hỗ trợ cho các cháu.
Ông Trần Đức Thoa – Trưởng nhóm tiếp cận cộng đồng Phố Độc Lập – Thị trấn Vụ Bản huyện Lạc Sơn cho biết: “ Địa phương đã huy động được mọi nguồn lực để giúp đỡ gia đình bà Chức giảm bớt khó khăn. Vào những dịp tết dịp lễ, tết, rằm trung thu… là những ngày nhạy cảm đối với các cháu, tổ dân phố đã vận động các đoàn thể, nhân dân quan tâm, có quà đến động viên cho bà cháu ”.
Đối với TYT Vụ Bản, Linh Chi được coi như người nhà, hình ảnh 2 bà cháu đến khám chữa bệnh tại trạm đã khá quen thuộc, 2 bà cháu nhận được sự cảm thông và đón tiếp niềm nở của các y bác sỹ, được hướng dẫn và dặn dò việc sử dụng thuốc theo dõi chăm sóc sức khỏe. Hàng tháng hai bà cháu lại dắt nhau lên Tỉnh để lấy thuốc kháng vi rút (ARV), đây là thuốc phát miễn phí cho người nhiễm HIV. Dù tuổi cao, sức yếu nhưng vì tình yêu thương và trách nhiệm bà vẫn gắng sức mình chỉ mong đứa cháu luôn được bình an, khỏe mạnh.
Kể từ năm 2010, được sự hỗ trợ của Quỹ toàn cầu, huyện Lạc Sơn đã có 2 cơ sở tư vấn, xét nghiệm tự nguyện và cấp thuốc miễn phí cho những người nhiễm HIV là Bệnh viện Đa khoa huyện Lạc Sơn và Trung tâm Y tế Dự phòng huyện, vì vậy bà Chức đã bớt đi phần nào vất vả khi mỗi khi cháu cháu không còn thuốc để uống.
Ngày Linh Chi 6 tuổi, cháu cũng được cắp sách đến trường, nhưng do nhận thức của cháu chậm hơn so với các bạn đồng lứa nên gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức. Vì vậy, nhà trường đã bàn với gia đình và đi đến quyết định cho cháu tự học tại nhà. Khi có những vấn đề thắc mắc hai bà cháu lại đến trường và được thầy cô tận tình hướng dẫn thêm.
Phút giây hạnh phúc nhất của Linh Chi là ngày ngày được các bạn đến chơi, chụm đầu bên những trang sách nhỏ, ríu rít đọc những câu chuyện hay…Trong vòng tay bè bạn, ánh mắt ngời lên niềm vui và hạnh phúc. Nào ai biết đâu là cô bé tội nghiệp mang trong mình căn bệnh thế kỷ? Những điều tưởng chừng rất đỗi giản đơn nhưng với Linh Chi phải mất một thời gian dài, giờ đây em mới có được.
Ở tuổi 70 tuổi, bà Chức không biết ngày mai sẽ ra sao. Thật xúc động khi được nghe Bà tâm sự: “Nguyện vọng lớn nhất của tôi là muốn gửi cháu vào một trung tâm Bảo trợ xã hội, vì tôi tuổi đã cao, không biết sức khoẻ thế nào, chỉ lo lắng nhất một điều rằng khi tôi qua đời thì ai sẽ là người nuôi dạy cháu”.
Rời huyện Lạc Sơn, trong chúng tôi ai cũng mang một tâm trạng buồn. Tâm nguyện của bà Chức như một vết dao cứa vào lòng, cho đến cuối đời bà vẫn còn canh cách nỗi lo về cháu. Và Linh Chi, một cô bé mồ côi mẹ cha từ khi mới lên 6 tuổi, dù thiếu tình yêu thương của tình mẫu tử, phụ tử, mang trong mình căn bệnh thế kỷ nhưng hôm nay em đang sống trong sự yêu thương và chở che của cả cộng đồng.
