Nội dung kiểm tra giám sát chủ yếu tập trung vào việc lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng đối với công tác dân vận, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở của các cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp; việc thực hiện đạo đức công vụ, kiểm tra việc thực hiện chương trình phối hợp giữa Ban Dân vận các huyện ủy, thành ủy với Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố về công tác dân vận. Qua kiểm tra giám sát đã chỉ ra những hạn chế, yếu kém cần khắc phục, xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện công tác dân vận hàng năm; phân rõ nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ phụ trách công tác dân vận; tạo điều kiện để Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội tham gia giám sát, phản biện xã hội, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính, nâng cao đạo đức công vụ…
Các cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp đã thực hiện nghiêm quy chế phối hợp giữa Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp với Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội. Hàng năm, tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm việc thực hiện các chương trình phối hợp; triển khai kế hoạch công tác trong những năm tiếp theo. Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân đã duy trì được chế độ tiếp dân, tiếp xúc cử tri có sự tham gia của Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, tổng hợp ý kiến của cử tri, công dân tại các kỳ họp; phối hợp trong hoạt động giám sát việc thực hiện các nghị quyết, quyết định của Nhà nước, chính quyền địa phương. 5 năm qua, Ủy ban Mặt trận tổ quốc đã phối hợp tổ chức trên 87 cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, trên 2.000 cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp. Phối hợp tiếp trên 228 lượt công dân, nhận 246 đơn, thư của công dân. Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của Nhân dân, của các tổ chức thành viên Mặt trận để phản ánh, kiến nghị với các cấp ủy Đảng, chính quyền về những vấn đề Nhân dân quan tâm
Ủy ban nhân dân các cấp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để Mặt trận tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội và Nhân dân tham gia giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền theo Quyết định số 217-QĐ/TW và Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị. Tổ chức khảo sát, giám sát tại 506 cơ quan, đơn vị, nội dung tập trung vào: Giám sát Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, về thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy vai trò của Nhân dân trong việc tham gia cùng với nguồn lực của Nhà nước trong xây dựng nông thôn mới; giám sát đề án đầu tư hỗ trợ 36 thôn, bản khó khăn nhất của tỉnh; giám sát việc đánh giá sự hài lòng của người dân với chính quyền cơ sở; giám sát các khoản đóng góp của người dân ngoài quy định về phí, lệ phí của nghị quyết Hội đồng nhân dân tỉnh trên địa bàn khu dân cư, các khoản đóng góp của người dân ngoài quy định của Nhà nước đối với các trường công lập…
Hàng năm, ngoài việc thực hiện giám sát theo hướng dẫn của Trung ương, Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội đã lựa chọn những nội dung giám sát ở những lĩnh vực Nhân dân quan tâm, bước đầu đem lại hiệu quả tích cực. Quy trình giám sát từng bước được đổi mới, đảm bảo công khai, dân chủ, đúng pháp luật. Nhiều nội dung kiến nghị sau giám sát được các cấp, các ngành kịp thời chỉ đạo giải quyết. Trong 5 năm qua, Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội đã giám sát 3.660 cuộc (cấp tỉnh 282 cuộc, cấp huyện 766 cuộc, cấp xã 2.330 cuộc) và trên 618 cuộc phản biện xã hội với 630 văn bản dự thảo của các cơ quan Đảng, Nhà nước. Trên cơ sở đề xuất kiến nghị của Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội, chính quyền các cấp căn cứ chức năng, nhiệm vụ giao cho các cơ quan liên quan thực hiện. Kết quả, các cơ quan, đơn vị đã giải quyết được 2.650 kiến nghị sau giám sát (đạt 94%). Những kiến nghị đề xuất chưa được giải quyết (chủ yếu liên quan đến lĩnh vực đất đai, môi trường) là những vụ việc phức tạp kéo dài nhiều năm, do một số quy định của nhà nước còn bất cập hoặc không còn phù hợp...
Cùng với đó, hoạt động phản biện xã hội đã trở thành trọng tâm và có tác động thực tế, với nhiều hình thức phong phú, thiết thực (tổ chức hội nghị các cơ quan thành viên Ủy ban Mặt trận tổ quốc 123 cuộc với 123 văn bản), được xem là hoạt động đột phá của Mặt trận và các tổ chức chính trị xã hội để thực hiện nhiệm vụ tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.
Thông qua công tác kiểm tra giám sát việc thực hiện công tác dân vận của cơ quan nhà nước các cấp, các cấp ủy, chính quyền đã quan tâm thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; công khai, minh bạch các chương trình, kế hoạch, dự án, cơ chế, chính sách để người dân được tiếp cận thông tin; phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức; góp phần tích cực trong thực hiện cải cách hành chính, chế độ công vụ, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội địa phương./.
