Lạc Sơn là huyện miền núi với tổng số hộ dân cư là 34.536 hộ trong đó dân tộc Mường chiếm 90%. Huyện có 23 xã, 1 thị trấn, có 230/270 nhà văn hóa, xóm, phố và 10 Nhà văn hóa cấp xã đạt tiêu chí của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch. 24/24 xã, thị trấn có quỹ đất qui hoạch khu thể thao cấp xã, 56 câu lạc bộ thể dục thể thao, 24 đội thông tin tuyên truyền cấp xã, thị trấn.
Là vùng đất văn hoá nổi tiếng của tỉnh, huyện Lạc Sơn lưu giữ nhiều giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp dân tộc Mường. Từ mái nhà cổ xưa, nét độc đáo của trang phục đến ngôn ngữ Mường, những làn điệu dân ca, âm thanh trầm hùng của các dàn cồng chiêng, trống đồng, những áng mo, sử thi chân thực và huyền thoại… Những phong tục, tập quán, những nét văn hoá đặc sắc này cho đến nay vẫn được người Mường Vang gìn giữ và phát huy.
Đặc biệt, nhiều năm nay, Lạc Sơn được biết đến là nơi lưu giữ tốt nhất văn hóa nhà ở của người Mường. Nếu như ở các xã vùng cao, vùng xa của huyện, số nhà sàn gỗ vẫn còn được giữ lại khá nhiều thì ở các xã vùng thấp mọc lên ngày càng nhiều những ngôi nhà sàn được xây mới bằng bê tông. Trong điều kiện khó khăn về nguyên vật liệu làm nhà sàn là gỗ, người dân ở Lạc Sơn đã sáng tạo ra cách làm nhà sàn theo phương cách hoàn toàn mới. Đó là làm nhà sàn bằng bê tông cốt thép. Phong trào làm nhà sàn bằng bê tông cốt thép được khởi nguồn từ xã Tân Mỹ những vào khoảng thời gian những năm 2004, 2005. Sau đó đã lan rộng, phát triển trong toàn huyện. Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nay, toàn huyện có khoảng hơn 7.000 nhà sàn bằng bê tông cốt thép được xây dựng. Trong đó, nhiều nhất là ở các xã Tân Mỹ, Tân Lập, Ân Nghĩa, Yên Nghiệp, Xuất Hóa, Định Cư.
Cùng với đó, huyện Lạc Sơn nỗ lực đưa việc truyền dạy chiêng Mường, hát dân ca và mặc trang phục truyền thống vào các chương trình giáo dục của các trường học trên địa bàn. Các trường trên địa bàn huyện như Trung học phổ thông Lạc Sơn, Trung học phổ thông Quyết Thắng đã tổ chức nhiều hội thi trình tấu chiêng Mường, hát dân ca và trình diễn trang phục dân tộc Mường, hòa tấu nhạc cụ dân tộc thu hút đông đảo học sinh tham dự. Đến nay, huyện lưu giữ được hơn 3.000 chiêng. Nhiều xã như: Nhân Nghĩa, Ân Nghĩa, Tân Lập 100% xóm có đội cồng chiêng, đội văn nghệ. Thời gian gần đây, nhiều câu lạc bộ dân ca Mường tại các xã được thành lập đã góp phần bảo tồn cũng như đưa câu hát Mường Vang ngày càng vang xa.
Cùng với bảo tồn những nét đẹp trong bản sắc văn hóa dân tộc, nhiều hủ tục lạc hậu, mê tín dụ đoan trên địa bàn huyện Lạc Sơn đã dần được loại bỏ. Lễ hội trên địa bàn huyện được tổ chức theo đúng quy định của nhà nước, tiết kiệm nhưng vẫn trang trọng và giữ được nét đẹp truyền thống của dân tộc, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của người dân, có ý nghĩa giáo dục truyền thống đạo lý và nét đẹp văn hóa trong nhân dân. Diện mạo các khu dân cư, hộ dân trên địa bàn huyện ngày càng khởi sắc. Toàn huyện có 83,1% số hộ đạt danh hiệu “gia đình văn hóa”, 82,5% số khu dân cư đạt danh hiệu “khu dân cư văn hóa” và 98,06% cơ quan, đơn vị đạt danh hiệu văn hóa./.
