Làm được điều đó là nhờ sự lãnh chỉ đạo của các cấp uỷ, chỉ đạo của chính quyền địa phương xã Hào Lý, huyện Đà Bắc trong việc tìm hướng đi mới trong sản xuất nông lâm nghiệp tại địa phương nhằm phát triển kinh tế, ổn định đời sống nhân dân. Hiện nay, cây trồng chủ lực của xã Hào Lý vẫn là lúa, ngô, khoai, sắn...Tuy nhiên một vài năm trở lại đây trên địa bàn xã đã có thêm những cây trồng đem lại quả kinh tế cao đó là cây bưởi diễn và đu đủ Thái Lan- chính cây trồng này đem lại thu nhập cao cho bà con.
Hiện nay, xã Hào Lý có nhiều nông dân sản xuất kinh doanh giỏi được nhiều người trong huyện Đà Bắc biết đến như gia đình anh Nguyễn Thanh Sơn là một gia đình phát triển kinh tế giỏi, từng bước thoát nghèo và có cuộc sống ổn định. Trước đây gia đình anh Buôn bán nhỏ lẻ cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn, nên gia đình anh luôn trăn trở với hướng đi, những dự tính phát triển kinh tế gia đình. Khoảng 10 năm về trước trong một lần đến huyện Hoài Đức (Hà Nội) nhận thấy người dân ở đây trồng bưởi diễn cho thu nhập cao, gia đình anh đã quyết định mua 30 cây bưởi diễn về trồng thử. Từ đây, gia đình anh chuyển sang trồng cây bưởi diễn trên vùng đất Hào Lý xưa nay vốn chỉ có ngô và sắn. Qua thời gian 4 năm trồng đã cho những lứa quả đầu tiên căng tròn, đẹp mắt đó là đặc trưng của giống bưởi này.
Từ thành công bước đầu, gia đình anh Sơn đã mạnh dạn vay ngân hàng để mở rộng quy mô từ 30 cây ban đầu phát triển lên 100 cây, rồi lên 1.000 cây... Với cách làm đó, hiện giờ, gia đình anh có khoảng 6ha đất trồng bưởi tương đương khoảng 4.500 cây. Bình quân mỗi cây bưởi thu hoạch được từ 40 - 50 quả /năm. Bán cho thương lái từ Hà Nội, Nam Định với giá từ 7.000 - 10.000 đồng/quả. Với giá bán như vậy mỗi cây trừ chi phí gia đình anh cũng thu về trên dưới 250.000 đồng/cây (đối những cây cho quả từ năm thú 4) . Nhờ cây bưởi diễn mà năm 2011 trừ chi phí gia đình anh cũng thu về trên dưới 500 triệu đồng. //////////////////////// Thấy được hiệu quả từ việc trồng bưởi cao hơn trồng mía, ngô, sắn, nhiều người trong xã như nhà ông Mừng, anh Xuân đã đến học hỏi kinh nghiệm trồng bưởi. Không giấu nghề, gia đình đã tận tình giúp đỡ, chỉ cho chỗ lấy giống, cách trồng, chăm sóc...
Không dừng lại ở đó gia đình anh cùng một số hộ khác trong thôn xóm tận dụng những diện tích đất đồi, đất bãi đầu tư vào trồng giống đu đủ Thái Lan ruột đỏ. Đây là giống đu đủ có khả năng thích nghi với điều kiện ngoại cảnh rất tốt, cây phát triển khoẻ ít sâu bệnh. Tỷ lệ đậu trái cao, 1 cây có thể đậu 30 trái trở lên. Cây cái ra trái hình bầu dục, cây lưỡng tính cho trái dài. Giống đu đủ Thái Lan, quả to vừa phải, chiều dài quả từ 25- 35 cm, khối lượng trung bình 1,5 kg/ quả, chất lượng quả ngon hơn giống đu đủ địa phương, ăn mềm nhiều nước, ít hạt ngọt mát và có vị ngọt sắc, có mùi thơm đặc trưng, chất lượng thương phẩm tốt, mẫu mã đẹp quả chín có màu vàng đỏ, thịt quả rắn hơn các giống đu đủ thường hợp thị hiếu người tiêu dùng, nên sản phẩm được tiêu thụ với giá cao hơn các giống đu đủ khác. So với các loại cây trồng khác, thì cây đu đủ dễ trồng, ít rủi ro, chi phí thấp, giá bán trung bình từ 5-6 ngàn đông/kg. Với giá bán đó nhiều hộ dân xã Hào Lý sẽ có một vụ thu hoạch cao.//////////////// Nhiều hộ dân xã Hào Lý cho biết mô hình trồng đu đủ Thái Lan đem lại hiệu quả cao cho nhiều hộ dân. Tuy nhiên, mô hình cũng mới bắt đầu trồng được một vài năm nên người nông dân vẫn còn gặp khó khăn trong việc chăm sóc cây đu đủ cũng như việc phòng trừ sâu bệnh và đặc biệt bà con đang quan tâm đầu ra của sản phẩm...
Anh Bùi Văn Quân - Chủ tịch Hội nông dân xã Hào Lý cho biết: “Trước kia người dân xã Hào Lý chỉ biết đến cây ngô, cây mía đường nhưng hiệu quả của nó cũng không cao. Từ khi có mô hình trồng bưởi diễn và đủ đủ Thái lan được đưa về, nhiều hộ đã trồng thử và đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đến giờ trong thôn xóm trở thành phong trào trong phát triển kinh tế cùng giúp nhau thoát nghèo vươn lên làm giàu”.
Phong trào thi đua SXKD giỏi ở Hào Lý đã phát triển cả bề rộng lẫn chiều sâu, từng bước tạo sự chuyển biến trong nếp nghĩ; cách làm của người nông dân trong cơ chế thị trường. Người nông dân có thêm việc làm và tăng thu nhập góp phần xoá đói giảm nghèo. Để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được trong phong trào hộ nông dân, cần tuyên truyền nhân rộng những mô hình hay, những cá nhân điển hình tiên tiến, tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động cho nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất, giống cây trồng, vật nuôi có chất lượng cao. Đẩy mạnh phong trào nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi gắn với thực hiện công cuộc “ toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới” góp phần xây dựng quê hương xã Hào Lý ngày càng khang trang và giàu đẹp./.
