Sau khi Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13 ngày 18/6/2014 có hiệu lực thi hành (ngày 01/1/2015), hoạt động đầu tư công tỉnh Hoà Bình có sự thay đổi trên tất cả các khâu. Nhìn chung, công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn tỉnh được thực hiện theo đúng quy định của Luật và các Nghị định, thông tư hướng dẫn của Chính phủ, Bộ KH&ĐT. Công tác thẩm định chủ trương đầu tư các chương trình dự án, thẩm định phê duyệt dự án đầu tư được thực hiện đảm bảo theo đúng trình tự quy định của Luật Đầu tư công. Việc phê duyệt chủ trương, dự án đầu tư thực hiện trên cơ sở cân đối nguồn vốn và khả năng bố trí vốn cho các dự án vì vậy đảm bảo hiệu quả việc sử dụng vốn NSNN, hạn chế đầu tư dàn trải.
Việc xây dựng kế hoạch đầu tư công hàng năm được triển khai từ rất sớm, phân bổ theo đúng cơ cấu, danh mục, đúng nguyên tắc, định mức, các dự án sử dụng vốn đầu tư trong cân đối ngân sách tỉnh được phân giao kế hoạch vốn sớm (từ tháng 12/2015). Tuy nhiên, các dự án khởi công mới năm 2016 sử dụng vốn trung ương hỗ trợ có mục tiêu, vốn chương trình mục tiêu quốc gia được giao muộn (trong tháng 4,5/2016) vì vậy việc triển khai thực hiện, giải ngân kế hoạch vốn năm 2016 còn chậm. Tính đến đến ngày 30/9/2016, tổng số vốn đầu tư phát triển nguồn NSNN và trái phiếu Chính phủ kế hoạch năm 2016 do tỉnh quản lý đã phân bổ 2,9 nghìn tỷ đồng, bố trí cho 411 dự án.
Tính đến ngày 30/9/2016, tổng số vốn đầu tư trong NSNN kế hoạch vốn năm 2016 và kế hoạch 2015 kéo dài đã giải ngân là trên 1,2 nghìn tỷ đồng, đạt 67%. Nguồn vốn trái phiếu Chính phủ đã giải ngân trên 354 tỷ đồng, đạt 43%. Nhìn chung, phần lớn các dự án, chương trình có tỷ lệ giải ngân trên 50% kế hoạch vốn được giao.
Hoạt động giám sát, đánh giá đầu tư được triển khai thường xuyên, kịp thời phát hiện, xử lý các sai phạm, lãng phí, nâng cao hiệu quả quản lý, thực hiện các dự án đầu tư công trên địa bàn tỉnh. Năm 2015 và 9 tháng đầu năm 2016, có 30 dự án chậm tiến độ do thủ tục đầu tư và không đủ vốn bố trí cho dự án theo tiến độ.
Hiện nay nhu cầu đầu tư là rất lớn, trong khi khả năng cân đối ngân sách có hạn nên việc lựa chọn, sắp xếp thứ tự ưu tiên rất khó khăn. Nguồn vốn hàng năm được Trung ương hỗ trợ và nguồn xây dựng cơ bản tập trung quá ít, nên việc bố trí vốn cho từng dự án chưa đảm bảo theo quy định. Khó khăn trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng, thực hiện thủ tục đầu tư dự án, vốn NSNN tham gia dự án PPP chưa đáp ứng được nhu cầu, công tác tư vấn còn nhiều bất cập, năng lực chuyên môn còn hạn chế, hồ sơ dự án thiết kế - dự toán còn thấp, dự báo chưa đầy đủ, chuẩn xác, chưa tính đúng, tính đủ các yếu tố lạm phát, trượt giá vật tư, hệ số nhân công...dẫn đến một số dự án còn phải điều chỉnh.
Các đại biểu tại hội nghị cũng chỉ rõ do việc ban hành hướng dẫn của Luật Đầu tư công còn chậm, gây khó khăn cho việc thực hiện, làm chậm tiến độ các dự án. Trách nhiệm của một số chủ đầu tư chưa cao; công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành chưa chặt chẽ trong quản lý đầu tư và xây dựng. Kiến nghị với tỉnh, Sở KH&ĐT đề nghị xem xét bố trí vốn cho các dự án đình, giãn, hoãn; rà soát các dự án đê, kè có tổng mức đầu tư lớn, xử lý theo hướng điều chỉnh quy mô, tập trung cho những đoạn kè xung yếu, quan trọng để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, tránh lãng phí. Sở NN&PTNT rà soát, bố trí vốn thanh toán cho Chương trình xây dựng NTM. Đối với các dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016 – 2020 đã được phê duyệt chủ trương đầu tư hoặc phê duyệt dự án đầu tư chưa triển khai theo đúng tiến độ, đề nghị chủ đầu tư rà soát thẩm định lại nguồn vốn và khả năng cân đối vốn thực hiện dự án.
Phát biểu tại buổi giám sát, đồng chí Hoàng Văn Tứ, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đánh giá việc thực hiện Luật Đầu tư công trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan. Do đó, cần tập trung giải quyết dứt điểm các vướng mắc về bồi thường GPMB, chú trọng việc đảm bảo trình tự thủ tục, tăng cường đối thoại, tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các quy định của nhà nước. Tập trung vốn theo một số hạng mục ưu tiên theo quy định. Tăng cường kiểm tra, giám sát đôn đốc tiến độ, chất lượng các dự án chuyển tiếp, khẩn trương thực hiện các thủ tục đầu tư…để khởi công dự án đảm bảo giải ngân hết kế hoạch năm 2016 giao. Các chủ đầu tư, sử ngành chức năng, các huyện, thành phố chủ động kiểm tra, giám sát, kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh. Thực hiện chế độ, thông tin, báo cáo định kỳ cho các cơ quan chức năng để chỉ đạo tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện.
