Toàn ngành Giáo dục và Đào tạo của tỉnh hiện có 541 đơn vị, trường học, trong đó có 222 trường Mầm non, 40 trường Tiểu học, 33 trường THCS, 185 trường TH&THCS , 1 trường PTCS; 1 trường Phổ thông liên cấp; 11 trường PTDTNT THCS&THPT; 1 trường PTDTNT THCS; 1 trường PTDTNT THPT; 35 trường THPT. Toàn ngành có 230.980 học sinh, sinh viên.
Theo số liệu rà soát của các đơn vị, trường học có 541 trường học có công trình vệ sinh, với tổng số 1.530 nhà vệ sinh, trong đó có 820 công trình vệ sinh cho học sinh. Đối với nhà vệ sinh, hiện nay, đã có nhiều trường sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, tuy nhiên số nhà tiêu hợp vệ sinh ở các trường không đồng đều, một số trường học thuộc miền núi, vùng khó khăn đang sử dụng nhà tiêu hai ngăn nên không tránh khỏi việc ô nhiễm môi trường. Về các công trình nước sạch thì các trường đều sử dụng nguồn cấp nước từ giếng khoan hoặc nước máy, một số trường ờ vùng cao, miền núi sử dụng nước tự chảy (mó nước) bơm về bể sử dụng. Nhìn chung nguồn nước sạch đối các nhà trường còn rất nhiều khó khăn, nhất là tại các huyện Mai Châu, Đà Bắc, Lạc Sơn, Yên Thủy.
Thời gian qua, thực hiện chương trình mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn từ nguồn vốn vay của Ngân hàng thế giới WB, đã có các trường học thuộc 60 xã trên địa bàn toàn tỉnh được hưởng lợi. Hiện nay, các trường đều đã có nhà tiêu, nguồn nước phục vụ cho cán bộ, giáo viên và học sinh nhưng đều mới chỉ ở mức tạm, chưa đạt kiên cố nhà tiêu hợp vệ sinh theo tiêu chuẩn. Qua rà soát, dự kiến năm 2020 sẽ mở rộng việc triển khai thực hiện ở 20 xã thuộc 9 huyện.
Sở Giáo dục và Đào tạo đang tăng cường năng lực truyền thông thay đổi hành vi về nước sạch, vệ sinh môi trường cho các đơn vị, nhà trường. Mục tiêu là nâng cao nhận thức, góp phần thay đổi hành vi của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về nước sạch, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường trong trường học. Tăng tỷ lệ số trường được truyền thông thay đổi hành vi về nước sạch và vệ sinh môi trường; cải thiện hành vi vệ sinh cá nhân, tăng cường tiếp cận bền vững vệ sinh môi trường trong trường học.
Mục tiêu cụ thể: 100% cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh các nhà trường của 20 xã thực hiện Chương trình “Vệ sinh toàn xã” năm 2020 được cung cấp kiến thức, hiểu đúng và có kỹ năng nhận biết về nước sạch; sử dụng và bảo quản nhà tiêu hợp vệ sinh đúng quy cách; rửa tay với xà phòng và nước sạch đúng cách. 100% cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh các nhà trường của các xã đã đạt “Vệ sinh toàn xã” (năm 2018, 2019) tiếp tục được cung cấp kiến thức, hiểu đúng và có kỹ năng nhận biết về nước sạch; sử dụng và bảo quản nhà tiêu hợp vệ sinh đúng quy cách; rửa tay với xà phòng và nước sạch trước khi ăn và sau khi vệ sinh. Biết cách đánh giá và bảo quản nhà tiêu hợp vệ sinh đúng cách, để hỗ trợ kiểm đếm và đánh giá tính bền vững của công trình. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh các đơn vị trường học trong việc thực hiện chương trình và xây dựng mô hình điểm các trường triển khai thực hiện tốt công tác nước sạch và vệ sinh.
Để hoàn thành mục tiêu đó, một số nội dung được ngành Giáo dục và Đào tạo của tỉnh tập trung triển khai trong thời gian tới như: Tập huấn về lập kế hoạch, báo cáo, kiến thức, kỹ năng truyền thông nước sạch, vệ sinh môi trường tại các đơn vị, trường học; tổ chức hội thi vẽ tranh tuyên truyền về nước sạch, vệ sinh môi trường đối với học sinh tiểu học trên địa bàn tỉnh; tổ chức các hoạt động ngoại khóa thi tìm hiểu kiến thức về nước sạch, vệ sinh môi trường đối với học sinh cấp THCS./.
