Hiện bệnh tan máu bẩm sinh đang tiềm ẩn trong cộng đồng người dân Hòa Bình. Qua xét nghiệm 10.425 người chủ yếu là phụ nữ có thai và học sinh THPT có độ tuổi tiền hôn nhân của các huyện Kim Bôi, Đà Bắc, Lạc Thủy, Yên Thủy và Cao Phong thì phát hiện có 1.422 người mang gen bệnh, chiếm tỷ lệ 14%. Đa số người này không biết tình trạng của mình, chỉ khi được làm xét nghiệm và có con sinh ra với những biểu hiện lạ thì mới biết. Khi gia đình có người mắc bệnh, nguy cơ khánh kiệt về kinh tế, suy sụp về sức khỏe, tâm sinh lý rất cao. Đến nay, y học hiện đại cũng chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh này. Việc điều trị duy nhất là truyền máu định kỳ cho bệnh nhân.
Bà Nguyễn Thị Minh Phương, Chi Cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh cho biết: Người mắc bệnh có những biểu hiện: Nặng thì trẻ sau khi sinh bị thiếu máu, vàng da, nách to, biến dạng xương (thể hiện rõ ở khuôn mặt) và các dấu hiệu khác, đặc biệt chậm phát triển về thể chất, chiều cao, cân nặng.
Nếu không được điều trị sẽ gây ra các biến chứng về tim, gan, hệ thống nội tiết gây tử vong sớm. Trẻ mắc vừa thì mức độ thiếu máu ít hơn. Còn mắc bệnh nhẹ chỉ mang gen bệnh và sinh hoạt bình thường. Điều trị bệnh này rất nan giải, nếu bệnh nặng và vừa thì phải truyền máu, thải sắt cả cuộc đời với chi phí tốn kém, hiệu quả lại không cao... Nếu không được điều trị thì chỉ sống dưới 10 tuổi.
Cũng theo bà Nguyễn Thị Minh Phương, Chi Cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh, để chủ động phòng chống bệnh này, trước tiên người dân phải đi xét nghiệm xem mình có mang gen bệnh hay không. Nếu những người mang gen bệnh thì khi kết hôn phải xét nghiệm người bạn đời có mang gen bệnh không để khuyến cáo không nên lấy nhau, hoặc không nên sinh con. Bởi nếu như 2 người cùng mang gen bệnh kết hôn thì khả năng sinh con bị bệnh nặng chiếm tới 25%.