Đầu năm 2012, diễn biến thời tiết phức tạp gây ảnh hưởng không nhỏ tới tình hình sản xuất vụ đông xuân 2011-2012. Thời tiết rét đậm, rét hại đã làm chết 648 con trâu, bò và 5,3 tấn mạ. Đặc biệt, từ tháng 4, thời tiết nắng nóng kéo dài bất thường gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng và khô cháy lá cây trồng, rụng hoa, thui héo rụng quả trên một diện tích không nhỏ các loại cây trồng có giá trị kinh tế như ngô, mía, cam, xoài, nhãn…trên địa bàn toàn tỉnh, đặc biệt tại huyện Yên Thủy. Trước tình hình trên, được sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở NN&PTNT phối hợp với UBND các huyện, thành phố tập trung tăng cường chỉ đạo các biện pháp khắc phục thiệt hại và hỗ trợ nông dân trong sản xuất. Theo kế hoạch, vụ hè thu, vụ mùa tới toàn tỉnh sẽ gieo trồng 46.600ha cây lương thực và phấn đấu sản lượng đạt 182.970 tấn; tổng sản lượng cây lương thực có hạt cả năm 2012 phấn đấu đạt 358.723 tấn. Xác định vụ hè thu, vụ mùa là vụ sản xuất có điều kiện thuận lợi phát triển đa dạng cây trồng, gieo cấy lúa trên diện tích lớn ảnh hưởng tới tổng diện tích, sản lượng cây trồng của cả năm, do đó các huyện, thành phố đang tăng cường chỉ đạo, kiểm tra đồng ruộng, tiếp tục chăm sóc hoa màu, bảo vệ lúa, khẩn trương thu hoạch nhanh gọn vụ xuân, tiếp tục cung ứng giống, phân bón, tăng cường chăm sóc cây trồng, chủ động phòng chống úng lụt đảm bảo vụ hè thu, vụ mùa và vụ đông 2012 gieo trồng đủ diện tích, sản lượng và năng suất.
Để bảo đảm vụ hè thu năm nay đạt kết quả tốt, hiện nay các địa phương đang tập trung triển khai kế hoạch sản xuất vụ hè thu. Tại huyện Tân Lạc, vụ đông xuân 2011-2012, tổng diện tích gieo trồng toàn huyện đạt 7.887 ha, tăng 4% so với kế hoạch. Bên cạnh cây lúa, các loại cây rau, đậu thực phẩm, cây công nghiệp ngắn ngày được đầu tư mở rộng diện tích. Năng suất lúa ước đạt 54 tạ/ha, sản lượng ước đạt trên 10.425 tấn; ngô ước đạt 44 tạ/ha, sản lương ước đạt 10.903 tấn…Vụ hè thu năm nay, huyện phấn đấu đạt mục tiêu tổng diện tích gieo trồng 5.163 ha, năng suất lúa đạt 52 tạ/ha, ngô đạt 44 tạ/ha, đưa tổng sản lượng lương thực cây có hạt cả năm lên 15.184 tấn. Huyện đưa ra các biện pháp chủ yếu cần thực hiện, cụ thể về giống, thời vụ gieo trồng, chăm sóc, chuyển giao khoa học kỹ thuật. Trong đó, cấy khoảng 30% trà lúa mùa sớm, chuẩn bị một số giống dự phòng thiên tai bằng giống cảm quang có thời gian sinh trưởng ngắn, 90% diện tích ngô là giống ngô lai; tập trung gieo trà lúa mùa sớm trước ngày 25-5, hoàn thành cấy trước tháng 7; gieo trồng màu xong trước ngày 15-8.
Còn tại huyện Yên Thủy qua báo cáo của phòng NN&PTNT cho thấy, vụ chiêm - xuân 2011-2012 là một vụ gặp nhiều khó khăn. Về trồng trọt, toàn huyện trồng được 7.113,3 ha, tăng 5,01% so với kế hoạch vụ, tăng 1,7% so với cùng kỳ. Nhưng đầu vụ bị ảnh hưởng rét đậm, rét hại cùng với giá cả giống, phân bón tăng cao, đến đầu tháng 4 lại bị nắng nóng kéo dài gây khô hạn trên diện rộng, làm cháy táp nhiều loại cây trồng với 4.213,7 ha, chiếm 59,07% tổng diện tích gieo trồng, trong đó có 1.959,7 ha bị mất trắng chiếm 27,51% tổng diện tích và 2.254 ha bị giảm năng suất thu hoạch trên 73%, chiếm 31,56%.... Để tiếp tục khắc phục hậu quả của đợt nắng hạn gây thiệt hại cho hoa màu và cây trồng vụ xuân và chuẩn bị cho vụ mùa Phòng NN&PTNT huyện đã tham mưu cho UBND huyện kế hoạch sản xuất vụ mùa, hè - thu với tổng diện tích 4.811 ha, trong đó, lúa 2.932 ha, ngô 843 ha. Sản lượng cây lương thực có ước đạt 16.834 tấn.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh vụ sản xuất vừa qua, tình hình sản xuất, chăn nuôi trên toàn tỉnh có nhiều khó khăn, sản lượng giảm so với cùng kỳ năm 2011. Để sản xuất vụ hè thu đạt kết quả cao tỉnh đang chỉ đạo các địa phương cần tập trung, chủ động chuẩn bị đầy đủ giống, vật tư, trang thiết bị phục vụ cho nông nghiệp; tiếp tục thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với từng địa phương để tăng hiệu quả sản xuất. Bên cạnh đó các huyện cần chú trọng tăng cường kiểm tra kỹ các công trình thủy lợi, đảm bảo hồ chứa nước cho sản xuất và phòng chống lũ bão trong mùa mưa.
