Phát huy lợi thế về vùng hồ Hòa Bình có phong cảnh tươi đẹp, giao thông đường thủy thuận tiện đến các bản du lịch cộng đồng, vì thế xóm Tiện, xã Thung Nai (Cao Phong) có nhiều cơ hội phát triển du lịch và trở thành bản du lịch cộng đồng hấp dẫn du khách khi đến với khu du lịch hồ Hòa Bình.

Một ngày cuối thu, chúng tôi có dịp đến thăm đền Sóc (huyện Sóc Sơn - TP Hà Nội). Trời đổ mưa không ngớt, vậy mà đền Sóc vẫn có cả chục đoàn xe đưa du khách đến hành hương, vãn cảnh. Cô nhân viên Ban Quản lý di tích hồ hởi: "Nơi đây ngày nào cũng đón hàng trăm du khách. Những tháng đầu năm, mỗi ngày có cả nghìn người tới chiêm bái”. Thế mới biết, Lễ hội Gióng và đền Sóc có sức hút lớn đối với người dân đất Việt. Bởi đó là tài sản vô giá, chứa đựng ý nghĩa lịch sử, văn hóa về dựng nước và giữ nước thời tiền sử. Dấu tích còn in đậm trong các pho tượng, công trình thờ tự. Các giá trị vật thể và phi vật thể là bằng chứng chân thực biểu tượng lòng thủy chung son sắt, tình yêu nước của con người Việt Nam. Cũng bởi lẽ đó mà năm 2010, Hội Gióng ở đền Sóc và đền Phù Đổng được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật đền Sóc là Di tích quốc gia đặc biệt.

Lạc Sơn - Mường Vang là một trong bốn Mường lớn của tỉnh. Người Mường ở đây chiếm trên 90% dân số. Từ xa xưa, Mường Vang đã nổi tiếng với những giá trị văn hóa đặc sắc được thể hiện qua áng mo Mường, những lễ hội truyền thống, tín ngưỡng của người dân. Bên cạnh đó, huyện Lạc Sơn còn được thiên nhiên ban tặng nhiều núi đồi kết hợp với hồ nước tuyệt đẹp; hệ thống hang động phong phú, đa dạng; khí hậu ôn hòa, mát mẻ. Tất cả tạo nên sức hút đối với du khách thập phương muốn khám phá mảnh đất Lạc Sơn.

Một ngày mùa thu nắng đẹp, chúng tôi tìm đến chùa Tác Đức - nơi được nhiều người truyền nhau bởi sự nổi tiếng từ lâu. Cách trung tâm xã Lạc Thịnh (Yên Thủy) hơn 5 km, chùa Tác Đức tọa lạc ngay dưới chân núi Khạ. Chùa là ngôi nhà ba gian, mái lợp ngói rất đơn sơ, bốn bề bao bọc bởi đồi và núi cao. Điều đặc biệt, phía trước ngôi chùa cổ kính có một cây táo cổ thụ đã hàng trăm năm tuổi, bên cạnh đó là bàn thờ thánh Mẫu giản dị. Phía sau là dòng suối trong mát, quanh năm chảy từ trên núi xuống.

Phát huy lợi thế về vùng hồ Hòa Bình có phong cảnh tươi đẹp, giao thông đường thủy thuận tiện đến các bản du lịch cộng đồng, vì thế xóm Tiện, xã Thung Nai (Cao Phong) có nhiều cơ hội phát triển du lịch và trở thành bản du lịch cộng đồng hấp dẫn du khách khi đến với khu du lịch hồ Hòa Bình.

Một ngày cuối thu, chúng tôi có dịp đến thăm đền Sóc (huyện Sóc Sơn - TP Hà Nội). Trời đổ mưa không ngớt, vậy mà đền Sóc vẫn có cả chục đoàn xe đưa du khách đến hành hương, vãn cảnh. Cô nhân viên Ban Quản lý di tích hồ hởi: "Nơi đây ngày nào cũng đón hàng trăm du khách. Những tháng đầu năm, mỗi ngày có cả nghìn người tới chiêm bái”. Thế mới biết, Lễ hội Gióng và đền Sóc có sức hút lớn đối với người dân đất Việt. Bởi đó là tài sản vô giá, chứa đựng ý nghĩa lịch sử, văn hóa về dựng nước và giữ nước thời tiền sử. Dấu tích còn in đậm trong các pho tượng, công trình thờ tự. Các giá trị vật thể và phi vật thể là bằng chứng chân thực biểu tượng lòng thủy chung son sắt, tình yêu nước của con người Việt Nam. Cũng bởi lẽ đó mà năm 2010, Hội Gióng ở đền Sóc và đền Phù Đổng được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật đền Sóc là Di tích quốc gia đặc biệt.

Hồ Hòa Bình - nơi hội tụ vẻ đẹp thiên nhiên mây nước, phong cảnh hữu tình với nhiều bản làng mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, người dân thân thiện, dễ gần với nhiều điểm du lịch hấp dẫn là lựa chọn khó bỏ qua cho du khách muốn thưởng ngoạn, trải nghiệm, đặc biệt trong những ngày hè này.

"Mùng 4 Tết đợi bọn tớ lên rồi đi hội chùa Tiên nhé. Đầu năm mà người Hòa Bình không đến quần thể di tích chùa Tiên với cảnh quan kỳ vĩ, nhiều hang động đẹp và đến với tín ngưỡng tâm linh của người Việt để tìm hiểu về phong tục thờ Mẫu thì còn đi đâu nữa...”. Lời hẹn của nhóm bạn học ở Hà Nội từ trước Tết khiến tôi cũng mong ngóng cho chuyến xuất hành về huyện Lạc Thủy.

Hai chuyến, một chuyến ngồi thuyền gắn máy, một chuyến dùng mái chèo thuyền lên thăm quan, vãng cảnh và nghiên cứu sinh thái vịnh trên núi Ngòi Hoa. Chúng tôi lại nhớ đến những chuyến đi thăm quan, vãng cảnh vịnh Hạ Long "Rồng hạ cánh trên biển” còn vịnh Ngòi Hoa lại là vịnh ở trên núi cao. Vịnh rộng mênh mang, nước trong xanh biêng biếc. Chung quanh là núi cao, đảo xanh, đảo hồng mà vẫn giữ, vẫng mang biệt danh là "Vịnh Ngòi Hoa”.

Tập trung nguồn lực đầu tư phát triển du lịch theo hướng đồng bộ, chuyên nghiệp, hiện đại, có trọng tâm, trọng điểm; góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo thêm việc làm, nâng cao đời sống của người dân; đảm bảo QP-AN, TTATXH; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, bảo vệ môi trường; tăng cường sự phối hợp giữa các ngành, lĩnh vực và địa phương; mở rộng liên doanh, liên kết trong nước và quốc tế để thúc đẩy, phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn... đó là mục tiêu tỉnh ta đã và đang hướng tới.

Đảo Dừa là điểm dừng chân khó có thể bỏ qua khi đến thăm quan, khám phá, trải nghiệm hồ Hòa Bình. Có thể đến đảo Dừa từ đường thủy và đường bộ nhưng thuận tiện hơn là đi vào đường Bình Thanh - Thung Nai.

Bản Ngòi, xã Ngòi Hoa, huyện Tân Lạc là một trong những bản ven lòng hồ đẹp và nguyên sơ nhất của tỉnh. Giao thông cách trở, đường bộ rất khó khăn, chủ yếu di chuyển bằng đường thủy trên hồ nên còn gian khó.