Trong khi đó đa số các gia đình ở nông thôn, miền núi đều sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi là chính, lượng phế phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp rất nhiều, nhưng chưa sử dụng hiệu quả để làm phân bón cho cây trồng, thậm chí có hộ gia đình còn gây ra ô nhiễm môi trường như việc đốt rơm, rạ , xả thải chăn nuôi, phát tán mầm bệnh lây lan cho con người, vật nuôi...
Nhờ vào sự phát triển của thành tựu khoa học kỹ thuật ,những loại chế phẩm ủ phân vi sinh hữu cơ đã ra đời, đóng góp phần không nhỏ vào công cuộc cải tạo đất, tạo môi trường sinh thái nông nghiệp bền vững. Với vai trò cầu nối KHKT với nhà nông, trạm Khuyến nông- khuyến lâm huyện liên tục mở rộng các lớp tập huấn, các mô hình trình diễn kỹ thuật ủ phân vi sinh tới từng thôn xóm, các xã trên địa bàn huyện nhằm hướng dẫn bà con nông dân tự sản xuất được phân vi sinh thay thế nguồn phân vi sinh công nghiệp mua của nhà máy, giảm phân hóa học tiết kiệm chi phí sản xuất. Một số xã như Toàn Sơn, Cao Sơn, Tu Lý, Mường Chiềng, Hiền Lương,Mường Tuổng…là những xã trọng điểm sản xuất ngô, lúa và cây màu khác, sơ bộ đánh giá có tới 70% số hộ nông dân đã áp dụng quy trình ủ phân vi sinh hữu cơ rất hiệu quả, cải tạo dần lý hóa tính của đất, bổ sung nguồn vi sinh vật có ích vào trong đất ,từ chai sạn bạc màu trở về màu mỡ, phì nhiêu hơn.
Phân hữu cơ vi sinh là loại phân bón mà các hộ nông dân có thể tự làm từ các loại phế thải như: phân của gia súc, gia cầm,rơm rạ, thân cây ngô, cây sắn, lạc, cây phân xanh, lõi ngô, trấu, mùn cưa ... được ủ với chế phẩm sinh học chứa tập đoàn vi sinh vật có ích phân giải xenlulo, đạm, lân khó tiêu thành dễ tiêu cây trồng dễ hấp thụ, tạo mùn giữ ẩm cho đất, ngoài ra nó còn chứa chủng vi sinh vật tiêu diệt được nguồn nấm bệnh tiềm tàng trong đất, trong tàn dư cây trồng giúp cây cối có sức đề kháng với sâu bệnh hại.
Gặp chị Đinh thị Huệ - một trong những hộ gia đình tiên phong ở xóm Cha- xã Toàn Sơn phấn khởi cho biết “Được sự chuyển giao kỹ thuật của trạm Khuyến nông, 3 năm trở lại đây gia đình tôi đã ủ được phân hữu cơ vi sinh chỉ với bộ chế phẩm sinh học như Biovac và chất xúc tác Bicat có giá hơn 1 trăm nghìn đồng, ủ cho 2 tấn phân xanh, sau thời gian ủ hơn 1 tháng thu được 1 tấn phân khô, tích trữ hoặc dùng luôn trong vụ sau. Nếu so sánh với giá phân vi sinh công nghiệp giao động khoảng 1.700 - 2.000đ/kg thì một tấn phân sản xuất được gia đình sẽ tiết kiệm được khoảng 1,5 triệu đồng, đồng thời khi bón loại phân này đất giữ ẩm và tơi xốp, đất đai không còn chai cứng như trước, giảm được 30 - 40 % lượng phân hóa học bón bổ sung, giảm rõ rệt lượng thuốc trừ sâu với cây trồng”. Không chỉ gia đình chị Huệ thấy rõ được hiệu quả từ phân hữu cơ vi sinh đem lại mà qua thực địa tại một số xã bà con đánh giá rất cao vai trò của phân vi sinh hữu cơ, có hộ đã ví nó như“ bạn của nhà nông” bởi lợi ích của nó tới tài nguyên đất, tới kinh tế gia đình và môi trường sinh thái.
