Theo số liệu từ Dự án Quỹ toàn phòng chống HIV/AIDS khu vực Châu Á tại tỉnh Hòa Bình cho biết trên địa bàn tỉnh hiện nay có khoảng 1875 người nhiễm HIV/AIDS, trong đó có trên 500 người chết vì HIV/AIDS. 11/11(100%) huyện, thành phố của tỉnh đều có người nhiễm. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lây truyền HIV/AIDS, nhưng nguyên nhân chiếm phần lớn là do sự lây truyền HIV ra cộng đồng từ nhóm người nghiện chích ma túy.
Nhận định về tình trạng lây nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh hiện nay là: Số ca nhiễm HIV tại Hòa Bình vẫn tăng, độ tuổi tập trung nhiễm HIV phần lớn ở hai nhóm tuổi chính là 20 – 29 và 30 – 39. Số ca nhiễm HIV đang trong giai đoạn tập trung trong nhóm nghiện chích ma túy (chiếm tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất 79,13%)
Nhằm mục đích dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS tại Hòa Bình hiện nay, ngoài việc phòng chống, triệt phá các tụ điểm buôn bán ma túy; Giảm số người nghiện chích ma túy mới ra thì công tác điều trị cai nghiện và sau cai nghiện được chú trọng đặc biệt. Hiện nay mô hình cai nghiện tại gia đình, cai nghiện tự nguyện ở cộng đồng đang được khuyến khích.
Một trong những cách cai nghiện mới được áp dụng hiện nay đó là dùng Methadone thay thế cho các chất nghiện dạng thuốc phiện. Lợi ích của điều trị Methanode là giúp người nghiện giảm cảm giác thèm ma túy, giảm các hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV, giúp ổn định cuộc sống, có cơ hội hoà nhập với gia đình và cộng đồng. Điểm đặc biệt từ lợi ích của điều trị Methanode là dự phòng lây nhiễm HIV. Người nghiện trích ma túy không điều trị Methadone có tỷ lệ huyết thanh dương tính với HIV tăng từ 21% tới trên 51% sau 5 năm theo dõi. Người nghiện ma túy được điều trị bằng thuốc Methadone, tỷ lệ này chỉ tăng từ 13% lên 21%. Một lợi ích khác đó là khi dùng Methadone giúp giảm ma túy bất hợp pháp. Người nghiện các chất dạng thuốc phiện không tham gia điều trị Methadone có tần suất sử dụng Heroin cao hơn 9,7 lần; Tỷ lệ bị bắt giam cao gấp 5,3 lần so với những người được điều trị.
Tại Việt Nam, chương trinh điều trị bằng Methadone được triển khai từ năm 2008 tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hải Phòng. Tại Hòa Bình, Dự án HAARP Việt Nam sẽ hỗ trợ chương trình hết năm 2013 và có thể tiếp tục đến năm 2015. Tỉnh sẽ tiếp tục duy trì bằng nguồn kinh phí hàng năm của Chương trình mục tiêu quốc gia và tỉnh. Hiện tại, Dự án sẽ triển khai điểm tại Thành phố Hòa Bình trong năm 2012 này và dự kiến triển khai tại Mai Châu vào năm 2013. Lộ trình thực hiện được chia làm ba gia đoạn. Việc xét chọn bệnh nhân tham gia vào quá trình điều trị bằng Methadone quyết định sự thành công của chương trình. Bên cạnh đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng công an, địa phương và gia đình trong việc quản lý và hỗ trợ bệnh nhân. Từ đó, hỗ trợ bệnh nhân vừa điều trị vừa có thể tham gia lao động sản xuất, trở thành người có ích cho xã hội.
