Chiều ngày 04/11, Quốc hội làm việc tại tổ thảo luận về dự thảo Luật hải quan (sửa đổi) và việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 38/2004/QH11 ngày 03/12/2004 của Quốc hội về chủ trương đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh.
Theo báo cáo của Chính phủ, việc hoàn thành, đưa vào sử dụng khoảng 1.350km đường Hồ Chí Minh đã mang lại hiệu quả nhiều mặt, hiệu quả tổng hợp đối với các địa phương nơi dự án đi qua; Góp phần phát triển hạ tầng giao thông, tạo điều kiện cho các địa phương phát triển kinh tế-xã hội, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo; Góp phần giảm ùn tắc, tai nạn giao thông và đảm bảo giao thông thông suốt khi Quốc lộ 1 bị ách tắc trong mưa lũ, lưu lượng xe và hiệu quả khai thác tuyến đường đã từng bước được nâng lên…
Đại biểu Bùi Văn Tỉnh, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH khóa XIII tỉnh Hòa Bình cho rằng, tiến độ thực hiện dự án ở một số đoạn, tuyến còn chậm so với yêu cầu của Nghị quyết của QH, như công tác quy hoạch, giải phóng mặt bằng, cắm mốc chỉ giới để giữ đất cho việc xây dựng theo quy hoạch, thiết kế chi tiết xây dựng; Chưa có kế hoạch cụ thể, thích hợp cũng như điều chỉnh kịp thời kế hoạch huy động vốn, giải ngân để đảm bảo tiến độ và hiệu quả của dự án; việc dự toán tổng mức đầu tư và sử dụng vốn còn nhiều bất cập, làm tăng tổng mức đầu tư và suất đầu tư cho 1km đường; Chất lượng một số đoạn, tuyến của dự án chưa đảm bảo theo yêu cầu tiêu chuẩn nên dễ bị xuống cấp, sạt lở; một số đoạn tuyến chưa đảm bảo yêu cầu thoát lũ; bên cạnh đó ở một số đoạn, tuyến, hiệu quả khai thác đến nay chưa cao, lưu lượng xe vận tải còn thấp. Điều đó cho thấy sự cần thiết phải điều chỉnh nghị quyết số 38/2004 của Quốc hội với các nội dung chủ yếu: thông toàn tuyến với quy mô 02 làn xe từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau) với tổng chiều dài 3183km vào năm 2020. Mặt cắt ngang đường được quy hoạch theo từng đoạn với quy mô từ 2 – 6 làn xe; Hoàn thành nâng cấp đoạn qua Tây Nguyên (quốc lộ 14) vào năm 2016; Việc nâng cấp các đoạn, tuyến theo tiêu chuẩn đường cao tốc thực hiện sau năm 2020 và phù hợp với quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam; Nguồn vốn đầu tư từ nay đến hết năm 2020 là khoảng 103.682 tỷ đồng, đến nay đã bố trí được 40.763 tỷ đồng, còn thiếu 62.919 tỷ đồng, trong đó huy động theo hình thức BT là 22.700 tỷ đồng, BOT là 16.216 tỷ đồng, còn 24.000 tỷ đồng đề nghị bố trí từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ.
Tại buổi thảo luận, các đại biểu Quốc hội đánh giá tầm quan trọng và ý nghĩa của đường Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, trong giai đoạn khó khăn chung của Đất nước như hiện nay, nếu vấn tiếp tục đầu tư nguồn kinh phí lớn cho dự án này thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình đầu tư các lĩnh vực khác. Do đó, một số đại biểu không nhất trí với việc tiếp tục đầu tư dự án này mà chỉ nên thực hiện đến khi thông toàn tuyến từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau). Đồng thời, tập trung nguồn lực để sửa chữa, nâng cấp hoàn chỉnh quốc lộ 1.
Tham gia thảo luận, một số đại biểu cho rằng việc điều chỉnh nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh là cần thiết, cần tiếp tục đầu tư thực hiện. Tuy nhiên đề nghị khẩn trương hoàn thành dứt điểm công tác nghiệm thu và thanh, quyết toán các dự án thành phần đã hoàn thành; bố trí đủ nguồn vốn để thực hiện đúng tiến độ các dự án thành phần đang triển khai; thực hiện việc phân kỳ đầu tư một cách khoa học; tuân thủ chặt chẽ các quy định về lập, phê duyệt dự án đầu tư, lựa chọn nhà thầu, giám sát thi công đối với tất cả các dự án thành phần và từng đoạn, tuyến, công trình; sử dụng hợp lý, hiệu quả nguồn vốn trái phiếu Chính phủ trong hạn mức đã được phân bổ.. Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị cần quan tâm chú ý thực hiện tốt công tác cắm mốc, chỉ giới để giữ đất cho việc xây dựng theo quy hoạch.
Góp ý về dự thảo Luật hải quan, ý kiến đại biểu thảo luận tập trung vào các vấn đề như: về quản lý rủi ro trong hoạt động hải quan; quyền và nghĩa vụ của người khai hải quan; đại lý thủ tục hải quan; về hồ sơ hải quan, kiểm tra sau thông quan; các vấn đề về tăng cường công tác bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia và an ninh kinh tế nhằm phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại…Có ý kiến đồng tình với sự cần thiết phải sửa đổi luật và báo cáo thẩm tra của Ủy ban khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội. Về giải thích từ ngữ lãnh thổ hải quan, đại biểu đề nghị bổ sung thêm quy định về vùng tiếp giáp lãnh hải cho rõ ràng hơn; Về xây dựng lực lượng hải quan được quy định tại điều 8, đại biểu đề nghị quy định rõ xây dựng lực lượng hải quan trong sạch, vững mạnh về mọi mặt, nắm vững áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại vào quản lý đáp ứng tình hình mới khi hòa nhập thế giới và phù hợp với thông lệ quốc tế, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả; Tại điều 91 quy định về phạm vi trách nhiệm phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, đại biểu đề nghị cần quy định chặt chẽ, rõ ràng hơn về việc phối hợp giữa các lực lượng trên địa bàn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nhằm đạt được hiệu quả cao hơn.
