Trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới, tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất liên quan mật thiết đến các tiêu chí khác, do vậy Hợp tác xã có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình thực hiện xây dựng nông thôn mới, đến nay, toàn tỉnh có 109/191 xã đạt tiêu chí số 13. Thực tế quá trình xây dựng nông thôn mới cho thấy, kinh tế tập thể mà nòng cốt là Hợp tác xã nếu phát triển đúng hướng sẽ là động lực cơ bản góp phần tạo nền tảng cho quá trình xây dựng nông thôn mới, đặc biệt trong những năm gần đây, trước yêu cầu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, kinh tế Hợp tác xã đã có bước phát triển mới về số lượng, hiệu quả hoạt động, với đa dạng các loại hình dịch vụ thúc đẩy sản xuất ở khu vực nông thôn. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 355 Hợp tác xã đang hoạt động, với 11.616 thành viên, trong đó: Có 232 Hợp tác xã nông, lâm nghiệp, thủy sản (chiếm 72,04%), 26 Hợp tác xã công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (chiếm 8,07%), 36 Hợp tác xã thương mại - dịch vụ (chiếm 11,18%), 13 Hợp tác xã điện năng (chiếm 4,03%), 12 Hợp tác xã vận tải (chiếm 3,72%) và 03 Hợp tác xã tín dụng; các Hợp tác xã đã tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 20.224 lao động. Trong đó, Hợp tác xã nông nghiệp thường có vốn điều lệ không nhiều, số lượng thành viên khoảng từ 18 - 25 thành viên/ 1 HTX, thu nhập bình quân của 1 hộ thành viên khoảng 40 triệu đồng/ 9 tháng; Hợp tác xã phi nông nghiệp có quy mô vốn còn nhỏ, sổ lượng thành viên khoảng 7 - 20 thành viên/ 1 HTX, thu nhập bình quân 3,8 - 4,9 triệu đồng/ người/ tháng; Hợp tác xã tín dụng có 03 quỹ tín dụng nhân dân đang hoạt động và 01 quỹ tín dụng nhân dân kiểm soát đặc biệt, hàng năm các quỹ tín dụng nhân dân đều quan tâm tăng vốn điều lệ nhằm đảm bảo việc chấp hành các tỷ lệ an toàn và nâng cao năng lực tài chính, thu nhập bình quân 7 triệu đồng/ người/ tháng.
Các Hợp tác xã thuộc các xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới đều hoạt động hiệu quả, đặc biệt những năm gần đây, gắn với chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Hợp tác xã đã có nhiều cố gắng trong việc điều hành sản xuất kinh doanh, tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm, ngày càng khẳng định được vị thế trên thị trường, các Hợp tác xã đã không ngừng ứng dụng quy trình sản xuất tiên tiến, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tạo ra những sản phẩm có chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm và thân thiện với môi trường.
Ngoài ra, các Hợp tác xã đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho người dân, nâng cao hiệu quả sản xuất, vì vậy, tổng doanh thu hàng hóa và cung cấp dịch vụ của các HTX tính đến tháng 8/2019 ước đạt trên 2.382,6 triệu đồng; lợi nhuận bình quân 1 Hợp tác xã đạt 295,5 triệu đồng, thu nhập bình quân 1 lao động làm việc trong Hợp tác xã khoảng 3,8 triệu đồng/ người/ tháng.
Từ khi thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, bên cạnh việc đáp ứng các khâu dịch vụ cơ bản cho bà con nông dân, từ nguồn kinh phí tích lũy của mình, nhiều Hợp tác xã trên địa bàn tỉnh đã đóng góp hàng tỷ đồng cùng với chính quyền địa phương thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, làm cho bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang và đổi mới, nhờ vậy, Hợp tác xã ngày càng phát huy tốt vai trò của mình trong xây dựng nông thôn mới./.
