Pháp lệnh Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự được ban hành vào năm 1994 đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng để cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức điều hành, quản lý nhà nước về nhiệm vụ bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự (CTQP&KQS), góp phần đẩy mạnh phát triển KT-XH gắn với củng cố quốc phòng, an ninh; tạo thế và lực vững chắc trong xây dựng khu vực phòng thủ. Thời gian qua, những thành tựu vượt bậc về phát triển kinh tế - xã hội cùng với tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, tiềm lực quốc phòng, an ninh của đất nước được củng cố ngày càng vững chắc là cơ sở để các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị trong toàn quốc thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ (CTQP&KQS).
Tuy nhiên, sau 24 năm tổ chức thực hiện, nhiều nội dung trong Pháp lệnh đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, không phù hợp với nội dung một số luật mới được ban hành. Việc phân loại, phân nhóm, xác định khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn công trình quốc phòng và khu quân sự còn thiếu nhất quán, chưa đồng bộ, không phù hợp với thực tiễn hiện nay, chưa thống nhất với một số văn bản quy phạm pháp luật khác, khó áp dụng trên thực tế. Mặt khác trên thực tế hiện nay hệ thống CTQP&KQS do đơn vị quân đội trực tiếp quản lí, sử dụng được bố trí phân tán trên phạm vi rộng, khó quản lí. Các thế lực phản động, thù địch tăng cường các hoạt động móc nối, lôi kéo, cài cắm người vào nội bộ, điều tra, thu thập bí mật Nhà nước, bí mật quân sự. Lực lượng trực tiếp quản lý, bảo vệ CTQP&KQS ở các cấp còn mỏng, ngân sách bảo đảm cho công tác quản lý, bảo vệ CTQP&KQS còn hạn chế.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận thời gian qua Bộ Quốc phòng, hệ thống cơ quan quân sự đã thực hiện tốt nhiệm vụ giúp Chính phủ, chính quyền các cấp thống nhất quản lý nhà nước trong công tác xây dựng, quản lý, bảo vệ hệ thống CTQP&KQS. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với các CTQP&KQS. Nêu lại một số tồn tại, hạn chế bất cập trong việc thực hiện pháp lệnh, Thủ tướng đề nghị để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ CTQP&KQS trong thời gian tới cần tiếp tục quán triệt và tổ chức thực hiện tốt các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã được đề ra trong NQ số 28-NQ/TW ngày 25/10/2013 của BCH Trung ương (khóa XI) về chiến lược BVTQ trong tình hình mới, NQ số 28-NQ/TW ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành KVPT vững chắc trong tình hình mới. Chủ động đối phó với mọi tình huống bất ngờ có thể xảy ra; tập trung nguồn lực xây dựng tiềm lực quốc phòng, không vì kinh tế mà coi nhẹ nhiệm vụ quốc phòng. Bộ Quốc phòng, các cấp, ngành, đặc biệt là các địa phương tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự gắn với quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, nhất là các địa bàn có công trình quốc phòng và khu quân sự quan trọng. Nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các vụ việc phức tạp, các vi phạm pháp luật liên quan đến (CTQP&KQS). Không để các thế lực thù địch, chống phá lợi dụng xuyên tạc, kích động, lôi kéo người dân tranh chấp, khiếu kiện, phát sinh “điểm nóng” về an ninh, trật tự tại khu quốc phòng, an ninh, công trình quân sự. Thủ tướng yêu cầu tập trung đầu tư xây dựng thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ địa phương, trọng tâm là xây dựng các công trình chiến đấu, như khu vực phòng thủ then chốt, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần, kỹ thuật và sở chỉ huy các cấp. Tăng cường đầu tư xây dựng các công trình lưỡng dụng phục vụ phát triển KT-XH và nhiệm vụ quốc phòng khi cần thiết, nhất là trong các khu đô thị, tuyến biên giới, tuyến ven biển, các đảo gần bờ. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần phải kết hợp kinh tế với quốc phòng. Trong quá trình xây dựng phải tận dụng tốt hệ thống cơ sở hạ tầng của địa phương, kết hợp với hệ thống công trình mới theo phương án tác chiến, tạo thành thế trận liên hoàn, vững chắc, đáp ứng yêu cầu tác chiến, phòng thủ bảo vệ Tổ quốc.
* Tham luận tại hội nghị, thay mặt lãnh đạo tỉnh Hòa Bình, đồng chí Bùi Văn Cửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết thực hiện Pháp lệnh bảo vệ CTQP&KQS, trong 24 năm qua tỉnh Hòa Bình đã quán triệt thực hiện đồng bộ các văn bản của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các bộ, ngành TW về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ CTQP&KQS. UBND tỉnh đã ban hành quyết định xác định khu vực cấm, mốc giới quốc phòng. UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng kết hợp nhiệm vụ phát triển KT-XH trên địa bàn. Giải quyết các vụ tranh chấp lấn chiếm đất quốc phòng....Tỉnh cũng kiến nghị Chính phủ, Bộ Quốc phòng một số nội dung nhằm thực hiện thuận lợi hơn việc quản lý, bảo vệ, xây dựng các CTQP&KQS trên địa bàn./.