Tại buổi tọa đàm, các đại biểu được lắng nghe nhiều tham luận về bản chất của cộng đồng và làm sao để phát huy vai trò của cộng đồng trong phát triển nông nghiệp, nông thôn; các kinh nghiệm quốc tế trong phát triển cộng đồng; kinh nghiệm phát triển cộng đồng tại Việt Nam; thảo luận và chia sẻ một số mô hình phát triển cộng đồng ở một số tỉnh, thành phố… Đồng thời, đưa ra cách tiếp cận của IFAD (Quỹ Quốc tế về phát triển nông nghiệp) trong phát triển cộng đồng dựa trên nguyên tắc trao quyền và các nguồn lực cho các tổ chức thực sự tự nguyện của nông dân như: dân biết, dân bàn kế hoạch phát triển thôn, xã và phát triển chuỗi giá trị, thích ứng biến đổi khí hậu; dân tự thành lập nhóm - nguyên tắc tự nguyện - tạo ra vốn xã hội tổ nhóm cùng sở thích - tổ hợp tác - thành lập hợp tác xã dựa trên vốn xã hội, không dựa vào bao cấp của Nhà nước; người dân tiếp cận khoa học kỹ thuật và thị trường thông qua liên kết với doanh nghiệp, các công cụ công nghệ ICT và các kênh khuyến nông, truyền thông; dân được vay vốn hoặc đồng tài trợ thông qua phát triển các nhóm tiết kiệm vay vốn không cần thế chấp và các nhóm cùng sở thích có kế hoạch kinh doanh, kết nối với doanh nghiệp; dân hiểu rõ về thế mạnh của kinh tế tập thể và vốn xã hội, hiểu về các biện pháp giảm thiểu biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường.
Kiến nghị tại buổi tọa đàm, các đại biểu đề xuất cần thể chế hóa phương pháp tiếp cận dựa trên phát triển cộng đồng trong các chính sách phát triển; triển khai cụ thể cách tiếp cận phát triển cộng đồng một cách tổng thể thông qua các chương trình nông thôn mới, giảm nghèo, phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số; ban hành thông tư hướng dẫn về phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp cấp tỉnh, huyện lồng ghép các kế hoạch chuyển đổi hệ thống nông nghiệp, thích ứng biến đổi khí hậu, giảm thải khí nhà kính; phát triển tài chính vi mô phục vụ sinh kế và tài chính phát triển chuỗi cho các doanh nghiệp và hợp tác xã, tổ hợp tác.
Phát biểu tại tọa đàm, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan khẳng định vai trò quan trọng của cộng đồng trong thực hiện Chiến lược nông nghiệp, nông thôn. Cộng đồng không phải là một mô hình, thiết chế mà là một tư duy, cách tiếp cận mới mẻ, tạo ra giá trị lớn, giúp hiểu sâu hơn về giá trị nông nghiệp, từ đó có thể khơi gợi nhiệt huyết trong cộng đồng nông nghiệp. Tư duy tiếp cận từ cộng đồng đã được khởi phát từ lâu nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc và khó khăn. Tọa đàm chính là để xem lại những định hướng và nội dung của cách tiếp cận cộng đồng. Những vấn đề bàn luận tại tọa đàm sẽ giúp hiểu chiều sâu và giá trị của cộng đồng để thoát ra khỏi tư duy hành chính. Bên cạnh quản lý dựa vào công cụ pháp luật, thể chế có thể tiếp cận cách quản lý dựa vào cộng đồng.
Thông qua tọa đàm nhằm đánh giá vai trò, vị thế, năng lực, sự cần thiết phải phát huy vai trò của cộng đồng trong phát triển nông nghiệp, nông thôn; giới thiệu một số mô hình tiêu biểu và thảo luận phương pháp, cách tiếp cận, giải pháp phát huy vai trò cộng đồng trong phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững./.
