Qua rà soát Ủy ban nhân dân huyện Lạc Thủy đã lập hồ sơ trình Ủy ban nhân dân tỉnh thu hồi đất của Công ty Lâm nghiệp Hoà Bình trên địa bàn huyện tổng diện tích là 2.199,81 ha tại các xã: Thanh Nông (nay là thị trấn Ba Hàng Đồi) 1.114,23 ha; xã An Bình 239,63 ha; xã Thống Nhất: 845,95 ha. Căn cứ theo Quyết định số 709/QĐ-UBND ngày 05 tháng 4 năm 2021 của Uỷ ban nhân dân tỉnh, tổng diện tích của Công ty được phê duyệt giữ lại để thuê đất với nhà nước là 1.056,19 ha. Cụ thể, xã An Bình diện tích 204,78 ha gồm đất trồng cây lâu năm 0,45 ha; đất rừng sản xuất 189,04 ha; đất nông nghiệp khác (sông ngòi, suối, kênh rạch...)15,29 ha. Xã Thống Nhất diện tích 843,67 ha gồm đất trồng cây lâu năm 10,71 ha; đất rừng sản xuất 792,65 ha; đất khác (sông ngòi, suối, kênh rạch...) 40,31 ha. Xã Phú Nghĩa diện tích 7,74 ha gồm đất rừng sản xuất 7,11 ha; đất phi nông nghiệp 0,63 ha, đất trụ sở công ty nông, lâm nghiệp 0,44 ha, đất giao thông, truyền dẫn năng lượng 0,19 ha. Tổng diện tích của Công ty Lâm nghiệp trả ra bổ sung là 30,27 ha, đến nay số diện tích đã có quyết định thu hồi trả về cho địa phương 26,26 ha, diện tích còn lại chưa có quyết định thu hồi và hiện đang lập hồ sơ trình thu hồi 4,01 ha.
Trong những năm qua, Ủy ban nhân dân huyện Lạc Thủy đã ban hành các văn bản để hướng dân và chỉ đạo các xã, thị trấn và các nông, lâm trường để thực hiện nhiệm vụ. Căn cứ quy định của Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành Ủy ban nhân dân huyện đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn có đất nông, lâm trường trả ra tiến hành lập phương án quy hoạch sử dụng đối với quỹ đất. Đến nay đã lập hồ sơ phương án sử dụng đất trình cấp có thẩm quyền phê duyệt được diện tích đất của Công ty Lâm nghiệp Hòa Bình trả về cho địa phương trình cấp có thẩm quyền phê duyệt với tổng diện tích là 2.199,81 ha đất được thể hiện tại Quyết định số 1611/QĐ-UBND ngày 30 tháng 7 năm 2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh. Trên cơ sở phương án sử dụng đất đã được phê duyệt Ủy ban nhân dân huyện đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với UBND các xã, thị trấn căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt để xây dựng phương án sử dụng đất và giao đất chi tiết theo thứ tự ưu tiên xây dựng các công trình công cộng, các dự án đã được Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền cho phép hoặc giới thiệu địa điểm đầu tư. Giao đất, cho thuê đất cho các hộ gia đình, cá nhân đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương chưa có đất hoặc thiếu đất để sản xuất. Hộ gia đình, cá nhân nhận khoán đất được tiếp tục sử dụng đất theo hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất nếu vượt hạn mức gia đất.
Tuy nhiên, việc xác định mốc giới đối với diện tích của các nông, lâm trường bàn giao về cho địa phương quản lý chưa được lập hồ sơ cắm mốc giới bàn giao trên thực địa. Việc thanh lý hợp đồng giao nhận khoán giữa các hộ gia đình, cá nhân với các Công ty Lâm nghiệp Hoà Bình vẫn còn nhiều.
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong việc quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc từ Công ty Lâm nghiệp Hoà Bình bàn giao về cho địa phương quản lý, sử dụng, thời gian tới, các cấp, các ngành và huyện Lạc Thủy triển khai việc giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân. Hướng dẫn Ủy ban nhân dân các xã có đất Công ty Lâm nghiệp trả ra và các hộ gia đình, cá nhân lập hồ sơ giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân theo đúng phương án đã được phê duyệt. Thống nhất xây dựng phương án sử dụng đất diện tích còn lại để làm quỹ đất chung của địa phương, cho thuê nhằm tăng thu ngân sách của địa phương và ưu tiên cho người đang sử dụng đất được thuê đất trước. Tiếp tục thực hiện rà soát, thống nhất ranh giới, diện tích giữ lại, diện tích trả ra đối với diện tích chưa thực hiện rà soát của các nông, lâm trường trình cấp có thẩm quyền thu hồi và giao cho UBND huyện quản lý, sử dụng và quy hoạch cho các mục đích./.