Anh Sơn, thường trú tại phường Phương Lâm, thành phố Hòa Bình, người cũng có 20 năm nghiện ma túy chia sẻ: “Sau hơn chục lần đi cai nghiện không thành, anh được biết chương trình sử dụng thuốc Methadone từ cán bộ Phường. Sau khi được sử dụng thuốc hàng ngày đã giúp anh dần quên đi ma túy, ăn uống ngon miệng và thể trạng khá hơn nhiều”.
Qua tâm sự với chúng tôi, Bs. Nguyễn Trường Thọ - Cán bộ Dự án cho biết: “Khi người nghiện được sử dụng thuốc Methadone giúp cho họ cũng như gia đình trút bỏ một phần gánh nặng về kinh tế. Có những bệnh nhân bình quân ngày dùng từ 1,8 – 2triệu đồng tiền thuốc, thì sau khoảng 1 tháng sử dụng Methadone mỗi ngày chỉ dùng vài trăm nghìn mua hêrôin”.
Cơ sở điều trị Methadone thành phố Hòa Bình do Chính phủ Australia và Chính phủ Hoàng gia Hà Lan hỗ trợ thông qua Dự án Phòng chống HIV/AIDS khu vực Châu Á tại Việt Nam giai đoạn 2011 - 2015. Chương trình được chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn I (2011 - 2012): tổ chức điều trị cho khoảng 50 bệnh nhân tại cơ sở điều trị thành phố Hòa Bình; Giai đoạn II (2013 - 2015) Tiếp tục nhận và điều trị cho bệnh nhân tại cơ sở Thành phố Hòa Bình và triển khai thêm 1 cơ sở điều trị tại huyện Mai Châu, nâng tổng số bệnh nhân cũ và mới được điều trị lên 580 người; Giai đoạn III (sau năm 2015) tiếp tục duy trì cơ sở cũ, xem xét nhân rộng mô hình tại các địa bàn khác có tình hình ma túy, HIV/AIDS phức tạp.
Với đội ngũ nhân lực là 11 cán bộ, nhân viên làm chuyên môn, trong đó có 4 bác sỹ. Ngày 23/10/2012 cơ sở đã tiến hành khởi liều điều trị cho 15 bệnh nhân đầu tiên. Đến nay số lượng bệnh nhân đã được nâng lên là 30 người và đến ngày 11/12/2012, cơ sở tiếp nhận tiếp 30 bệnh nhân đến từ các đơn vị trong toàn tỉnh, nâng tổng số bệnh nhân lên 60 người.
Bác sỹ Thọ cho biết thêm: “Đối tượng tham gia chương trình là những người nghiện ma túy (theo tiêu chuẩn chẩn đoán nghiện các chất dạng thuốc phiện của Bộ y tế) có độ tuổi từ 18 trở lên, có hộ khẩu thường trú tại Hòa Bình, có đơn tự nguyện tham gia điều trị Methadone, tham gia tư vấn do cơ sở điều trị Methadone thực hiện. Ngoài ra, phải có giấy khám sức khỏe toàn diện, đủ điều kiện sức khỏe điều trị Methadone; có giấy giới thiệu của Ban xét duyệt bệnh nhân Methadione của xã, phường và không có hành vi tội phạm trong thời gian xét chọn vào chương trình điều trị, không có chống chỉ định dùng thuốc Methadone. Tham dự 3 buổi tư vấn nhóm và tư vấn tuân thủ điều trị, dự phòng tái phát…Bệnh nhân tham gia điều trị bằng Methadone được tư vấn, khám toàn diện theo kế hoạch. Hàng ngày bệnh nhân phải tự đến cơ sở để uống thuốc dưới sự giám sát của cán bộ y tế”.
Thuốc Methadone có nồng độ cao sau uống 3 – 4 giờ, thời gian bán hủy dài nên có tác dụng sau 24 giờ. Như vậy, mỗi ngày người nghiện chỉ cần đến cơ sở điều trị để uống thuốc một lần.
Trong quá trình điều trị, liều Methadone phù hợp với từng người, tăng liều từ thấp đến liều duy trì, điều trị kéo dài, thời gian không dưới 1 năm, sau đó giảm dần cho đến khi ngừng điều trị.
Chương trình điều trị Methadone đã tổ chức họp bệnh nhân và gia đình bệnh nhân tiếp nhận đợt đầu tiên sau hơn 1 tháng khởi liều. Kết quả cho thấy, trong tổng số 15 bệnh nhân đã có 6 người không có dương tính với heroin, những bệnh nhân còn lại hiện nay mới chỉ giảm chứ chưa thể dừng hẳn việc sử dụng heroin. Tuy nhiên, khi uống Methadone cũng có nhược điểm như: buồn nôn, ra nhiều mồ hôi, bị táo bón …các y, bác sỹ, cán bộ tư vấn của Cơ sở điều trị đã tư vấn cho họ chế độ ăn uống, sinh hoạt để hạn chế những tác dụng phụ đó.
Người nhà bệnh nhân, phần lớn là các ông, bà tuổi đã cao, ai nấy đều ánh lên niềm vui khi con mình đã không còn những cơn vật thuốc, hạn chế số lần tiêm chích ma túy, có người đã không còn tiêm chích ma túy nữa. Thiệt hại về kinh tế giảm đi đáng kể.
Mẹ của một bệnh nhân, chia sẻ trong niềm hạnh phúc “Tôi nuôi con mấy chục năm nay, hôm nay nó mới mua cho tôi một nắm xôi mười nghìn”; hay cụ ông năm nay đã 78 tuổi, mái tóc đã bạc trắng bùi ngùi tâm sự “Gia đình nào có con nghiện ma túy như sống trong địa ngục. Khi con phê thuốc thì nó lên thiên đàng, còn gia đình thì ở địa ngục. Từ khi được sử dụng thuốc Methadone, con tôi không còn xin tiền bố mẹ mua thuốc nữa”.
Mong rằng, từ những thành quả bước đầu sau hơn 1 tháng điều trị. Thuốc Methadone sẽ như bến thiện giúp người nghiện dần từ bỏ ma túy, tái hòa nhập cộng đồng, sống có ích cho xã hội.
