Khi chúng tôi về thăm em Đinh Công Minh là lúc em đang làm việc tại xóm Sỏi, xã Phú Thành (Lạc Thủy). Sinh ra trong một gia đình đông anh chị em, tuy là con út nhưng vì kinh tế khó khăn nên Minh vẫn phải làm việc phụ giúp gia đình.
Trước đây, khi chưa đi làm thuê, em thường cùng mẹ lên rừng kiếm củi, chăn trâu. Hiện tại, em đi làm nghề mài đá cảnh tại xóm Sỏi. Mới học hết lớp 9 em phải nghỉ học để đi làm. Dưới trời nắng 37oC, chỉ được che chắn bởi tấm bạt mỏng, mồ hôi ướt đẫm, em vẫn miệt mài làm việc.
Còn em Bùi Quang Vinh xóm Rị, xã Phú Thành 13 tuổi cũng đã phải theo mẹ đi làm thuê. Nhà có 2 mẹ con, bố mất sớm vì bệnh nặng. Tuổi nhỏ nhưng em đã làm nhiều việc như lái máy cày thuê, đi phụ hồ cùng mẹ. Hiện tại, em đang làm thuê tại cơ sở sản xuất đá cảnh. Cùng với Vinh, Minh, tại xã Phú Thành còn không ít trẻ vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên cũng phải nghỉ học, đi làm thuê như các em Quách Xuân Chiến (sinh năm 1995), Quách Văn Đạt (sinh năm 1995) cùng ở xóm Lũ.
Xã Phú Thành có 1.700 trẻ em, trong đó có khoảng hơn 100 trẻ em phải lao động sớm tại Hà Nội, thành phố Hòa Bình, Hà Nam, Ninh Bình... Các em làm đủ các nghề như cắt tóc, giúp việc tại các nhà hàng, quán ăn... Khi xã Phú Thành phát triển nghề làm đá cảnh đã thu hút nhiều lao động nông thôn, trong đó có trẻ em. Vì thu nhập cao so với làm nông nghiệp (khoảng 80.000 đồng/ ngày) nên không chỉ có trẻ em gia đình khó khăn đi làm thuê mà nhiều trẻ em thuộc gia đình có kinh tế khá cũng tham gia. Các em còn đang theo học thường tranh thủ những buổi nghỉ học để đi làm. Trẻ em lao động sớm tập trung nhiều ở xóm Lũ 1 - xóm khó khăn của xã Phú Thành. ông Nguyễn Thành Thạo, Trưởng xóm Lũ cho biết: Xóm hiện có khoảng 20 trẻ lao động sớm, trong đó, chủ yếu là trẻ thuộc hộ nghèo, cận nghèo. Nghề đá là một công việc vất vả. Tùy vào từng cơ sở, có em vừa phải đi khai thác đá, vừa phải mài đá.
Theo ông Bùi Ngọc Nê, Bí thư Đảng ủy xã Phú Thành từ khi đường Hồ Chí Minh hoàn thành và chính thức thông xe, KT-XH xã Phú Thành có nhiều khởi sắc. Nhiều doanh nghiệp được mở, kéo theo đó là nhu cầu tuyển lao động cao. Chính vì thế, những năm gần đây, trẻ em ở xã lao động sớm cũng tăng lên. Để khắc phục tình trạng này, cấp ủy, chính quyền xã thường xuyên tuyên truyền về quyền trẻ em, Luật Chăm sóc và Bảo vệ trẻ em tại các cuộc họp và lồng ghép tại các buổi sinh hoạt xóm. Đồng thời, xã cũng có nhiều hoạt động thiết thực quan tâm đến trẻ em, đặc biệt là trẻ mồ côi, khuyết tật, có hoàn cảnh khó khăn. Hàng năm, vào các ngày lễ, tết, các xóm đều trích từ Quỹ khuyến học để thăm hỏi, tặng quà cho các cháu, đó là món quà động viên các cháu cố gắng khắc phục hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong cuộc sống.
