Theo báo cáo của UBND huyện Tân Lạc, tính đến tháng 5/2024, toàn huyện đã có 10 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), bình quân đạt 16,0 tiêu chí/xã; chưa có xã đạt chuẩn NTM nâng cao; tới nơi toàn huyện có 14 sản phẩm đạt tiêu chí sản phẩm OCOP.
Về công tác sử dụng nguồn vốn: Vốn thực cấp cho Chương trình xây dựng NTM năm 2022, 2023 trên địa bàn là trên 48,6 tỷ đồng, vốn năm 2024 là trên 3,4 tỷ đồng. Vốn sự nghiệp thực cấp năm 2023 là trên 3,3 tỷ đồng, năm 2024 là 4,2 tỷ đồng. Kết quả giải ngân tới 30/4: Vốn thực cấp năm 2022, 2023 đạt trên 43 tỷ đồng, năm 2024 chưa giải ngân được. Nguồn vốn sự nghiệp năm 2023, tới 30/4/2024 đạt 425 triệu đồng. Chuyển nguồn sang năm 2024: 2.970 triệu đồng; năm 2024 tới nay chưa giải ngân được. Hiện UBND huyện đang chỉ đạo các đơn vị được giao làm chủ đầu tư khẩn trương hoàn thành phê duyệt hồ sơ xây dựng, hồ sơ báo cáo kinh tế - kỹ thuật, đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng, hoàn thiện hồ sơ nghiệm thu, thanh quyết toán theo quy định.
Khó khăn hiện nay, hầu hết các xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025 của huyện Tân Lạc là các xã khó khăn thuộc chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào, dân tộc thiểu số và miền núi, khó thu hút đầu tư để phát triển sản xuất dẫn đến thu nhập bình quân đầu người thấp, đời sống Nhân dân còn khó khăn nên khó huy động nguồn lực xã hội hóa. Trong quá trình triển khai thực hiện, có một số tiêu chí còn gặp khó khăn, khó thực hiện như: Tiêu chí số 10 về thu nhập, tiêu chí số 14.1 về tỷ lệ người dân tham gia BHYT, tiêu chí số 14 về Y tế, tiêu chí số 11 về Nghèo đa chiều….Thực tế hiện nay, các xã phấn đấu đạt chuẩn của giai đoạn này chủ yếu là các xã thuộc vùng khó khăn, kinh tế của người dân chủ yếu là sản xuất nông nghiệp nên rất khó thực hiện đạt tiêu chí số 10 về thu nhập. Tỷ lệ người dân tham gia mua thẻ BHYT thấp. Hiện nay các xã phấn đấu đạt chuẩn theo kế hoạch là các xã thuộc vùng khó khăn tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao, thu nhập bình quân đầu người/năm còn thấp…do đó rất khó đạt tỷ lệ hộ nghèo dưới 13% và NTM nâng cao dưới 8%.
Bên cạnh đó, nguồn huy động thực hiện Chương trình nông thôn mới lớn nên các địa phương gặp nhiều khó khăn trong triển khai thực hiện. Năng lực một số đơn vị, nhóm cộng đồng và cán bộ tham gia còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu thực hiện các công trình. Thiết kế mẫu, thiết kế điển hình nhà văn hóa xóm chưa có tiên lượng nến khó khăn khi áp dụng do Ủy ban nhân dân cấp xã phải đo bóc khối lượng. Một số danh mục công trình áp dụng cơ chế đặc thù chưa có thiết kế mẫu, thiết kế điển hình.
Thời gian tới, huyện tiếp tục tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhằm khơi dậy sự chủ động, tích cực của người dân trong xây dựng NTM; huy động sự vào cuộc của các cấp, các ngành, các đơn vị, doanh nghiệp, đóng góp, hỗ trợ nguồn lực xây dựng NTM. Đẩy mạnh phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu lĩnh vực nông nghiệp đã và đang được các cấp các ngành thực hiện, bên cạnh đó có cơ chế khuyến khích các Hợp tác xã, tổ hợp tác phát triển đã hình thành nhiều hình thức liên kết sản xuất giữa các hộ dân với doanh nghiệp góp phần tăng thu nhập cho người dân nông thôn…./.