Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025 đã xác định “phát triển kết cấu hạ tầng" là một trong những nhiệm vụ đột phá chiến lược để phấn đấu đưa tỉnh Hòa Bình "đến năm 2030 là tỉnh phát triển thuộc nhóm dẫn đầu trong khu vực Trung du và miền núi phía Bắc". Trong đó đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 diện tích đất các khu, CCN chiếm khoảng 01% diện tích đất tự nhiên của tỉnh.
Để thực hiện được mục tiêu trên Sở Công Thương Hòa Bình đã tích cực chủ động đề xuất xây dựng và tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách phát triển CCN trên địa bàn tỉnh, bao gồm: Nghị quyết số 67/2017/NQ-HĐND ngày 08/12/2017 của HĐND tỉnh về Chương trình hỗ trợ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; Văn bản số 1613/UBND-CNXD ngày 02/10/2018 của UBND tỉnh về việc hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 67/2017/NQ-HĐND ngày 08/12/2017 của HĐND tỉnh; Đề án số 07-ĐA/TU ngày 01/11/2021 của Tỉnh ủy Hòa Bình về phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch số 04-KH/BCĐ ngày 28/02/2022 của Ban chỉ đạo đề án thực hiện Nghị quyết đại hội đảng bộ về triển khai Đề án số 07-ĐA/TU ngày 01/11/2021 của Tỉnh ủy Hòa Bình về phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021-2025; Quyết định số 47/2021/QĐ-UBND ngày 20/8/2021 của UBND tỉnh về quy chế quản lý CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; Quyết định số 1229/QĐ-UBND ngày 23/6/2022 của UBND tỉnh về việc kiện toàn Hội đồng Đánh giá lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; Quyết định số 27/QĐ- HĐ ngày 29/01/2021 của Hội đồng Đánh giá lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình về việc Quy định nguyên tắc, phương thức làm việc của Hội đồng Đánh giá lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; tiêu chí và mức điểm đánh giá lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Những quy định, chính sách trên đã tạo ra hành lang pháp lý thống nhất quản lý CCN từ Trung ương đến địa phương, làm cơ sở cho các cơ quan quản lý, chủ đầu tư hạ tầng và các đơn vị liên quan chấp hành đúng quy định nhà nước trong phát triển CCN; tạo hành lang pháp lý thuận lợi trong việc thu hút các nhà đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và thu hút doanh nghiệp đầu tư sản xuất trong các CCN.
Tính đến thời điểm hiện tại tỉnh Hòa Bình quy hoạch 21 CCN với tổng diện tích đất là 866,605 ha. Có 16/21 CCN đã được UBND tỉnh quyết định thành lập với diện tích là 683,225ha, tổng vốn đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các CCN được phê duyệt là 4.862,458 tỷ đồng. Trong 16 CCN đã được thành lập, có 12/16 CCN do doanh nghiệp làm chủ đầu tư, 02/16 CCN do Trung tâm Phát triển quỹ đất và CCN huyện làm chủ đầu tư, 02/16 CCN do UBND huyện làm chủ đầu tư. Thu hút đầu tư 28 dự án thứ cấp đầu tư sản xuất kinh doanh với tổng diện tích đã cho thuê là 77,6314 ha; tổng số vốn đăng ký khoảng 2.594,7 tỷ đồng.
Việc triển khai xây dựng các CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình đã đáp ứng được yêu cầu phát triển, tạo ra môi trường thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư hạ tầng, các doanh nghiệp sản xuất trong và ngoài địa phương, góp phần làm tăng năng lực sản xuất, đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện CNH-HĐH công nghiệp nông thôn. Phát triển các CCN góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng tăng nhanh tỷ trọng giá trị trong GRDP của các ngành công nghiệp và dịch vụ, có tác động lan tỏa tới nhiều ngành, nhiều lĩnh vực của nền kinh tế, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Tuy nhiên trong quá trình triển khai công tác phát triển và quản lý CCN trên địa bàn tỉnh Hòa Bình gặp một số khó khăn vướng mắc như sau: Công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, tái định cư còn gặp nhiều vướng mắc, diện tích đất CCN đã được giải phóng mặt bằng mới chiếm 24,28%. Thời gian để nhà đầu tư hoàn thành các thủ tục như đất đai, xây dựng, môi trường… sau khi được UBND tỉnh quyết định giao chủ đầu tư để tiến hành xây dựng kéo dài làm ảnh hưởng đến công tác thu hút các doanh nghiệp thứ cấp đầu tư hoạt động sản xuất trong CCN. Hầu hết các CCN không có quy hoạch khu tái định cư cho người dân khi bị thu hồi đất phục vụ phát triển công nghiệp, không có quy hoạch hạ tầng xã hội như: dành quỹ đất xây dựng nhà ở công nhân, nhà văn hóa, nhà trẻ và các công trình phụ trợ đảm bảo phục vụ nhu cầu thiết yếu cho công nhân, lao động trong các CCN.
Để đẩy nhanh công tác phát triển CCN trong thời gian tới, Sở Công Thương đề xuất một số giải pháp sau:
Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí tầm quan trọng và lợi ích lâu dài của việc phát triển KCN, CCN, yếu tố quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội bền vững của tỉnh.
Thứ hai, tăng cường công tác rà soát các quy định của pháp luật về đất đai; chính sách đất đai; chính sách về đền bù giải phóng mặt bằng; giá thuê đất... để đảm bảo tính thống nhất, phù hợp với thực tiễn; tiếp tục hoàn thiện các văn bản triển khai, hướng dẫn chỉ đạo của địa phương về đất đai cho các tổ chức cá nhân tìm hiểu đầu tư trên địa bàn; nghiên cứu, đề xuất bổ sung một số cơ chế, chính sách, giải pháp và tổ chức thực hiện có hiệu quả hơn trong công tác bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng tại các CCN.
Thứ ba, tiếp tục rà soát điều chỉnh, bổ sung kịp thời quy hoạch phát triển các CCN bảo đảm phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; thực hiện điều chỉnh quy hoạch chi tiết các CCN đáp ứng yêu cầu xây dựng phát triển và thu hút đầu tư; bố trí quỹ đất xây dựng khu tái định cư, khu nhà ở công nhân, nhà văn hóa, nhà trẻ và các công trình phụ trợ đảm bảo phục vụ nhu cầu thiết yếu cho công nhân trong các CCN; tăng cường quy chế phối hợp quản lý nhà nước; quản lý chặt chẽ quy hoạch các CCN trên địa bàn tỉnh.
Thứ tư, tăng cường phối hợp giữa cấp ủy, chính quyền các huyện, thành phố với các cơ quan liên quan trong công tác giải phóng mặt bằng, giải quyết các vấn đề tồn tại phát sinh nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện thu hút các dự án đầu tư thứ cấp vào hoạt động sản xuất trong các CCN.
Thứ năm, nâng cao năng lực và đổi mới, đa dạng các hình thức, hoạt động xúc tiến đầu tư theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào ngành, lĩnh vực phù hợp với tiềm năng, lợi thế của tỉnh. Chủ động, trực tiếp tiếp xúc với doanh nghiệp, nhà đầu tư để kêu gọi thu hút đầu tư vào địa bàn; tiếp tục kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược, có tiềm lực kinh tế trong và ngoài nước đến khảo sát, tìm hiểu cơ hội đầu tư các dự án có quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, sử dụng tiết kiệm tài nguyên, thân thiện với môi trường, qua đó tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về số lượng, chất lượng, hiệu quả đầu tư.