Hòa Bình là tỉnh miền núi, dân số hơn 80 vạn người, gồm 6 dân tộc anh em cùng sinh sống gồm Kinh, Mường, Dao, Thái, Tày, Mông, với 210 đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn thuộc 10 huyện và 1 thành phố. Trong đó, dân số trong độ tuổi lao động khoảng 539.236 người, chiếm 68% tổng dân số toàn tỉnh. Số người đang làm việc trong các ngành kinh tế 481.607 người, chiếm 89,3% so với số người trong độ tuổi lao động. Trong thời gian gần đây, lao động khu vực nông, lâm, thủy sản vẫn tăng về giá trị tuyệt đối, tuy nhiên trong cơ cấu lao động tỷ trọng lao động khu vực nông, lâm thủy sản đã giảm, nhưng vẫn còn khá cao; lao động trong khu vực dịch vụ, công nghiệp, xây dựng có mức tăng trưởng nhanh cả về số lượng tuyệt đối và tỷ trọng trong cơ cấu lao động, nhất là khu vực công nghiệp, xây dựng. Bình quân hàng năm trong giai đoạn 2006-2010 số người có việc làm mới trong năm khoảng 16.200 người, lao động xuất khẩu 1.350 người và số lao động được đào tạo trong năm là 8.400 người. Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị đã giảm từ 4,97% năm 2005 xuống khoảng 4,4% năm 2010; tỷ lệ sử dụng lao động ở nông thôn tăng từ 81% năm 2005 lên 84% năm 2010. Bên cạnh đó, quy mô trường lớp cũng không ngừng được củng cố, phát triển; đội ngũ cán bộ công chức, viên chức không ngừng lớn mạnh về mọi mặt bước đầu đáp ứng được yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực của tỉnh. Đời sống của cán bộ công chức, viên chức được nâng lên một bước; cơ sở vật chất trường lớp, trang thiết bị dạy học được đầu tư, tăng cường theo chiều hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa. Cơ cấu ngành nghề ngày càng đa dạng và phong phú theo nhu cầu của xã hội. Hiện nay toàn tỉnh có 5 trường cao đẳng chuyên nghiệp và nghề; 1 trường trung cấp nghề; 14 trung tâm dạy nghề; 1 trung tâm dạy nghề và giới thiệu việc làm…
Do có sự quan tâm đầu tư phát triển nguồn nhân lực nên đã góp phần thúc đẩy nền kinh tế trên địa bàn tỉnh tăng trưởng khá nhanh. Theo đó, giai đoạn 2001-2005, tăng trưởng kinh tế (tính theo GDP, không tính thủy điện Hòa Bình) của tỉnh đạt mức khá cao, bình quân 5 năm là 8%/năm, cao hơn só với giai đoạn trước; tốc độ tăng trường năm sau cao hơn năm trước, các ngành kinh tế đều tăng trưởng khá và ổn định. Trong các năm 2006-2010 tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 12%/năm, trong đó khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ có mức tăng trưởng cao hơn hẳn so với giai đoạn trước. Đặc biệt, trong năm 2012 với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, các ngành, cấp, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, kinh tế, xã hội của tỉnh vẫn khá lạc quan; tốc độ tăng trưởng khá, khoảng 10,2%; giá trị SXCN đạt gần 4.380 tỷ đồng (tăng 15,7% so với năm 2011). Trong đó ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng 3,9%; công nghiệp- xây dựng tăng 15,2%, dịch vụ tăng 9,8%, thu nhập bình quân đầu người đạt 17,7 triệu đồng/năm…
Phát huy những kết quả đã đạt được, tỉnh Hòa Bình đã quy hoạch phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn trong giai đoạn 2011-2020. Trong đó phấn đấu đưa nền kinh tế của tỉnh phát triển nhanh, bền vững, trở thành tỉnh có trình độ phát triển ở mức trung bình của cả nước, có mạng lưới kết cấu hạ tầng kinh tế và xã hội từng bước hiện đại hóa, hệ thống đô thị tương đối phát triển, đời sống nhân dân được nâng cao, môi trường được giữ vững, bản sắc văn hóa đặc sắc của các dân tộc được bảo tồn và phát huy, quốc phòng an ninh được bảo đảm. Về phát triển nguồn nhân lực tỉnh có kế hoạch nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh một cách toàn diện, có thể lực tốt, tầm vóc cường tráng; có trí tuệ và ý thức lập thân, lập nghiệp; có năng lực và đạo đức; có khả năng tư duy, sáng tạo, tự học hỏi, tự bồi dưỡng; có trí thức và kỹ năng nghề nghiệp cao, có khả năng thích ứng, hòa nhập, chủ động trong môi trường sống và làm việc. Đồng thời đánh giá nhu cầu về số lượng, cơ cấu và trình độ nhân lực; đảm bảo yêu cầu nhân lực thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển nhanh những ngành, lĩnh vực của tỉnh có lợi thế so sánh. Có giải pháp phát triển nhân lực phù hợp, hình thành đội ngũ nhân lực chất lượng cao; phấn đấu đến năm 2015 giải quyết cơ bản việc thiếu hụt nhân lực có tay nghề, góp phần đưa kinh tế của tỉnh đạt mức trung bình so với cả nước.
Theo đó, mục tiêu cụ thể sẽ là tạo sự chuyển biến căn bản và toàn diện về chất lượng nhân lực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, vùng thủ đô và yêu cầu của hội nhập quốc tế; tăng tỷ lệ nhân lực qua đào tạo trong nền kinh tế dưới các hình thức, trình độ khác nhau từ mức 37% năm 2010 lên mức 65% năm 2020, trong đó tỷ lệ nhân lực qua đào tạo ngành nông, lâm, ngư nghiệp tăng tương ứng từ 33% lên 50%; ngành công nghiệp, xây dựng từ 38% lên 60%; ngành dịch vụ tăng từ 51% lên 80%. Đồng thời xây dựng đội ngũ nhân lực khoa học và công nghệ, đặc biệt là đội ngũ chuyên gia đầu ngành có khả năng tư vấn hoạch định, tổ chức triển khai thực hiện các chiến lược, quy hoạch, chương trình, đề án phát triển ở các ngành, lĩnh vực kinh tế, xã hội trọng yếu của tỉnh. Đến năm 2015 có ít nhất 50% chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc các doanh nghiệp được tham gia các lớp đào tạo, tập huấn về Luật doanh nghiệp, các luật về thuế, đầu tư, đấu thầu, xây dựng, các quy định pháp luật có liên quan và các chính sách mới do tỉnh tổ chức, đến năm 2020 đạt 80%. Bên cạnh đó, đến năm 2015 có 30% và năm 2020 có hơn 40% giảng viên cao đẳng trong các cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh có trình độ từ thạc sỹ trở lên; tiếp tục mở rộng quy mô đào tạo; phấn đấu đạt 100 sinh viên đại học, cao đẳng trên 10.000 dân; đến năm 2020 phấn đấu đạt 150 sinh viên đại học, cao đẳng 10.000 dân; tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống cơ sở giáo dục, các cơ sở dạy nghề phục vụ nhu cầu phát triển nhân lực trên địa bàn tỉnh; trong đó ưu tiên tập trung xây dựng trường cao đẳng sư phạm Hòa Bình thành trường đại học đa ngành. Ngoài ra, sẽ tập trung đổi mới, hoàn thiện chương trình, giáo trình giảng dạy, đào tạo theo hướng tiên tiến, hiện đại, gắn lý thuyết với thực nghiệm, gắn nhà trường với nghiên cứu, ứng dụng, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, bảo đảm học sinh, sinh viên sau khi ra trường có khả năng thích ứng với thị trường lao động và đáp ứng tốt nhu cầu xã hội. Tạo được bước chuyển đột phá về chất lượng trong đào tạo nhân lực ở các trường chuyên nghiệp và cơ sở dạy nghề đạt trình độ và chất lượng tiên tiến trong nước; trên 90% sinh viên, học viên sau khi tôt nghiệp có đủ khả năng chuyên môn và ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu công việc. Cán bộ lãnh đạo cấp xã có trình độ trung cấp trở lên ở vùng I, vùng II đạt 90%; vùng III đạt 70%; đến năm 2020 tỷ lệ cán bộ lãnh đạo xã có trình độ đại học, cao đẳng vùng I, vùng II đạt 20% trở lên; 80% cán bộ lãnh đạo các xã vùng III có trình độ trung cấp chuyên môn, nghiệp vụ. Trong số cán bộ lãnh đạo, quản lý ở trên bảo đảm cơ cấu có từ 20 đến 30% cán bộ giữ chức danh lãnh đạo là nữ…
