Tháng 8/1941 tổng Nông hội được đổi là Việt Nam nông dân Cứu quốc Hội và trở thành lực lượng nòng cốt chủ yếu của Mặt trận Việt Minh. Sau ngày Nhật đảo chính Pháp (9/3/1945), thực hiện chỉ thị của Đảng: với khẩu hiệu “Người cày có ruộng”, phong trào “Phá kho thóc Nhật cứu đói” đã thu hút hàng triệu nông dân vùng lên đấu tranh trực diện với kẻ thù; tạo khí thế cách mạng sôi sục và sức mạnh vật chất cực kỳ to lớn, góp phần quan trọng vào sự thành công của cuộc tổng khởi nghĩa tháng 8/1945. Từ năm 1949 đến năm 1975, trong điều kiện chiến đấu ác liệt, nhiệm vụ kháng chiến đòi hỏi phải động viên toàn thể nông dân tham gia trên các mặt trận. Đảng, Nhà nước chủ trương thành lập Hội nông dân Cứu quốc Trung ương. Chủ trương đó cùng với sự hoạt động tích cực của Hội, giai cấp nông dân cả nước đã đóng góp quan trọng vào chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ và thắng lợi của Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương, mở ra một thời kỳ mới cho cách mạng Việt Nam. Trong bối cảnh đó, ở miền Bắc, Hội Nông dân và giai cấp nông dân đã liên tục tổ chức những phong trào hành động cách mạng, hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế tập thể, tiếp thêm cho miền Nam thân yêu sức người, sức của….với tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”. Các phong trào thi đua của nông dân miền Bắc, cùng với những chiến công của nông dân miền Nam đã đóng góp quan trọng và có ý nghĩa quyết định trong cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, hoàn toàn thống nhất đất nước bằng chiến thắng lịch sử năm 1975.
Trải qua 90 năm qua Hội Nông dân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh và trưởng thành. Từ Nông Hội đỏ, Hội tương tế ái hữu, Hội Nông dân phản đế, Hội Nông dân cứu quốc đến Hội Nông dân giải phóng ở miền Nam, Hội liên hiệp nông dân tập thể ở miền Bắc, ở bất kỳ giai đoạn cách mạng nào với tên gọi khác nhau, tổ chức chính trị của giai cấp nông dân càng thể hiện rõ vị trí của mình trong việc tập hợp, động viên giai cấp nông dân tham gia tích cực vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Đặc biệt từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ nhất của Hội họp vào tháng 3/1988 tại Hà Nội, tổ chức chính trị xã hội của giai cấp nông dân Việt Nam được chính thức mang tên Hội Nông dân Việt Nam. Từ đây Hội Nông dân Việt Nam có hệ thống tổ chức từ Trung ương đến cơ sở. Đến nay 100% xã, phường, thị trấn có nông dân là có tổ chức hội ở cơ sở với hơn 15 triệu hội viên. Hội đã thực sự trở thành trung tâm nòng cốt trong phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới.
Cùng với nông dân cả nước, nông dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình đã có những đóng góp to lớn. Đến nay toàn tỉnh đã có gần 134.000 nông dân tham gia vào tổ chức Hội, chiếm trên 86,8% hộ nông nghiệp; có 150/151 cơ sở Hội, 1.443 chi Hội, 2.219 tổ Hội, 237 câu lạc bộ nông dân lồng ghép. Kết quả phân loại tổ chức Hội hàng năm, Hội Nông dân tỉnh và 10 huyện, thành phố đều đạt hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, có trên 85% cơ sở Hội đạt vững mạnh và khá, không còn cơ sở hội yếu.
Các cấp Hội đã thực hiện tốt vai trò của tổ chức trong tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hội viên nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đầu tư phát triển kinh tế, mở rộng quy mô sản xuất hàng hóa, tạo việc làm cho hội viên. Từ năm 2015 đến nay mức dư nợ nguồn ủy thác các ngân hàng đạt 3.450 tỷ đồng, thông qua 1.695 tổ vay, cho 60.797 hộ nông dân vay. Nguồn vốn Qũy hỗ trợ nông dân do Hội trực tiếp quản lý và cho vay được sử dụng có hiệu quả, với dư nợ trên 35 tỷ đồng, đâu tư cho 1.329 hộ vay vốn được sử dụng đúng mục đích và đem lại hiệu quả thiết thực. Từ đó đã nhiều hộ mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất, tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp, hàng năm có trên 36.000 hộ đạt danh hiệu nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi. Thống kê thu nhập năm 2019: có 756 hộ thu nhập đạt từ 300 đến dưới 500 triệu đồng/năm; 90 hộ đạt từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng/năm.
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới, nông dân các cấp đã sôi nổi tham gia, góp công góp sức. Kết quả đã vận động nông dân toàn tỉnh tham gia đóng góp ngày công, tiền, vật liệu, hiến đất quy đổi trên 1.800 tỷ đồng; góp phần xây dựng, sửa chữa, nâng cấp đường giao thông, kênh mương nội đồng và các công trình cộng đồng ở nông thôn. Đến nay toàn tỉnh có 2 đơn vị cấp huyện là thành phố Hòa Bình và huyện Lương Sơn đã hoàn thành xây dựng nông thôn mới. Cùng với đó, các cấp huyện đã tích cực vận động cán bộ, hội viên nông dân hưởng ứng, tham gia Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, đã xây dựng được 38 mô hình khu dân cư nôn thôn mới kiểu mẫu, 55 mô hình vườn mẫu, duy trì thực hiện 676 mô hình tham gia bảo vệ môi trường nông thôn; 100/150 xã có “hàng cây nông dân”, góp phần tích cực xây dựng làng, bản, thôn, xóm, khu dân cư, xã, phường, thị trấn văn hóa. Bình quân hàng năm có 84% hộ nông dân đạt danh hiệu “gia đình văn hóa”…
Ghi nhận những thành tích trên, nông dân tỉnh Hòa Bình đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng Nhất, được vinh dự đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ, của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam. Những năm qua đã có hàng nghìn tập thể, cá nhân được tặng thưởng huân chương lao động, bằng khen của các cấp, các ngành, nhận kỷ niệm chương vì giai cấp nông dân Việt Nam./.
