Kể từ sau tái lập tỉnh đến nay, ngành GD-ĐT thành phố Hòa Bình đã có gần 20 năm để khẳng định vị thế số 1 trong sự nghiệp “trồng người” của tỉnh nhà.
Điều kiện để sự nghiệp GD-ĐT thành phố vươn lên, được bắt đầu từ sự quan tâm, đầu tư thiết thực của các cấp ủy đảng, chính quyền và Ngành giáo dục đào tạo tỉnh(về cơ sở vật chất, xây dựng đội ngũ, đường hướng phát triển…). Công tác “xã hội hóa” giáo dục trên địa bàn thành phố đang có chiều sâu về chất lượng, có sức lan tỏa trong cộng đồng. Bên cạnh đó, yếu tố nội lực của ngành cũng có một vai trò hết sức quan trọng, góp phần giữ được sức bền về chất lượng giáo dục . Đội ngũ cán bộ, giáo viên (hiện có trên 1.300 người) và các thế hệ học sinh đã có sự vươn lên một cách mạnh mẽ( toàn thành phố có 44 trường mầm non, tiểu học, THCS và 02 điểm trường trực thuộc). 5 năm qua, để có chất lượng giáo dục toàn diện, ngành đã chú trọng việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người cán bộ, giáo viên trong thời kỳ mới. Ngành đã triển khai có hiệu quả Chỉ thị 40-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương về “xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và quản lý giáo dục giai đoạn 2005-2010”. Qua rà soát và phân loại đội ngũ, ngành đã tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, giáo viên theo học các lớp nâng cao trình độ lý luận chính trị và chuyên môn nghiệp vụ; động viên, khuyến khích mọi người tích cực tự học, tự bồi dưỡng; được thử sức mình tại các hội thi giáo viên dạy giỏi các cấp. Cũng vì thế, đến nay, 100% cán bộ, giáo viên có trình độ đạt chuẩn; tỷ lệ vượt chuẩn ngày càng tăng ( tỷ lệ giáo viên mầm non vượt chuẩn chiếm 33,9%; tiểu học chiếm 76,5% và THCS chiếm 54,1%). Từ năm 2005 đến năm 2010, đã có 1.994 lượt giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp thành phố, 568 lượt giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Tại các kỳ thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, thành phố luôn dẫn đầu cả về số lượng, lẫn chất lượng.
Có được nền tảng khá vững đó, thành phố đã có đà để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong các nhà trường. ở các trường mầm non, tỷ lệ cháu sức khỏe kênh A đạt từ 93,3% đến 95,3%; 100% số trẻ 5 tuổi đã được qua lớp mẫu giáo. Số học sinh hoàn thành chương trình tiểu học và tốt nghiệp THCS đạt tỷ lệ từ 98% đến 100%. Chất lượng giáo dục mũi nhọn đã song hành cùng chất lượng giáo dục đại trà. Nếu như trước đây, thành phố luôn dẫn đầu toàn tỉnh về số lượng và chất lượng giải học sinh giỏi quốc gia, thì hiện nay, qua các kỳ Ô-lim-pic toán, tiếng Anh toàn quốc, thành phố đều đạt các huy chương vàng, bạc, đồng. Cũng trong 05 năm qua, đã có 894 em đoạt giải học sinh giỏi cấp thành phố và 1.866 em đoạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh.
Trong giai đoạn 2005-2010, ngành GD-ĐT thành phố đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, 2 trường được nhận Huân chương Lao động hạng 3 (trường Tiểu học Lê Văn Tám và trường Mầm non Đồng Tiến); 2 trường Tiểu học Sông Đà, Tiểu học Trần Quốc Toản được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Toàn thành phố có 20 trường chuẩn Quốc gia, ngoài một số trường danh tiếng ở địa bàn phường như tiểu học Sông Đà (đạt chuẩn quốc gia mức độ 2), Tiểu học Trần Quốc Toản, trường Mầm non Unicep, THCS Hữu Nghị, THCS Lê Quý Đôn, nhiều trường ở các xã cũng đã dần khẳng định được mình như trường tiểu học Yên Mông (đã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia), trường THCS Yên Mông đã có đủ điều kiện để đón nhận danh hiệu “trường chuẩn quốc gia” trong thời gian tới./.
