Trong 2 cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc, Lương Sơn cũng như nhiều địa phương khác trên quê hương Hoà Bình nói riêng và cả nước nói chung đã tiễn đưa hàng ngàn con em lên đường ra mặt trận, chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên khắp các chiến trường. Có không ít trong số đó đã hy sinh xương máu của mình vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Giờ đây, cuộc chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm nhưng hậu quả của nó để lại cho nhân dân vẫn còn hết sức nặng nề.
Huyện Lương Sơn hiện có 1.248 người có công, trong đó, có 3 trường hợp hoạt động cách mạng trước năm 1945, 1 trường hợp hoạt động trước Cách mạng Tháng Tám, 541 liệt sỹ, 204 thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, 118 bệnh binh, 247 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học..., 593 người có công hiện đang hưởng trợ cấp, 655 thân nhân đang hưởng trợ cấp hàng tháng.
Với đạo lý truyền thống “ Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây”, từ năm 2012 đến nay, ngoài việc đảm bảo chế độ trợ cấp hàng tháng cho gần 900 người có công và thân nhân liệt sĩ, huyện Lương Sơn đã triển khai nhiều hoạt động “ Đền ơn, đáp nghĩa” chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ. Huyện đã tu sửa nâng cấp xây mới nhà ở cho 40 hộ gia đình chính sách trị giá trên 2,3 tỷ đồng; trao tặng 72 số tiết kiệm tình nghĩa với số tiền 56,6 triệu đồng; vận động quỹ “ đền ơn đáp nghĩa” được trên 3,5 tỷ đồng; khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho 2.246 lượt đối tượng chính sách trị giá 144 triệu đồng; đưa 1.300 lượt thương, bệnh binh đi điều dưỡng. Bên cạnh đó, huyện đã đầu tư xây dựng mới 1 đền thờ liệt sĩ; 3 nhà bia ghi tên liệt sĩ, sửa chữa nâng cấp 6 nhà bia ghi tên liệt sĩ tại các xã với kinh phí trên 13 tỷ đồng. Những hoạt động đó đã góp phần đưa 99,6% hộ gia đình chính sách trên địa bàn huyện có mức sống bằng và cao hơn mức sống trung bình của người dân địa phương nơi cư trú.
Riêng trong năm 2016, huyện Lương Sơn đã vận động xây dựng Quỹ Đền ơn - đáp nghĩa được trên 393 triệu đồng. Từ nguồn quỹ này đã hỗ trợ xây mới 3 nhà tình nghĩa với số tiền 170 triệu đồng, tặng 15 sổ tiết kiệm trị giá 25,7 triệu đồng. Tổ chức khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho 388 lượt người, cấp 1.208 thẻ BHYT cho 1.208 người có công và thân nhân, đưa 120 người có công đi điều dưỡng tại Trung tâm điều dưỡng huyện Kim Bôi và tỉnh Thanh Hóa, chi tiền điều dưỡng tại gia đình cho 198 người với số tiền trên 219 triệu đồng, trợ cấp phương tiện trợ giúp dụng cụ chỉnh hình cho 23 người với số tiền trên 22,8 triệu đồng... Hoạt động giúp đỡ gia đình chính sách được các đơn vị, đoàn thể trên địa bàn huyện hưởng ứng sôi nổi, giúp 1.158 ngày công trị giá trên 96 triệu đồng. Ngoài ra, các xã, thị trấn, đoàn thể, cá nhân, tổ chức, đơn vị bộ đội… trao tặng 3.463 suất quà cho các đối tượng chính sách trị giá trên 624 triệu đồng.
Dịp Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017, huyện đã tổ chức các đoàn đến thăm hỏi, tặng 2.340 suất quà cho các thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sỹ, gia đình người có công trị giá 473,6 triệu đồng. Ông Trần Xuân Phúc - Trưởng phòng Lao động & TBXH huyện, Phó Ban chỉ đạo phong trào chăm sóc người có công với cách mạng và xây dựng điều hành Quỹ "đền ơn đáp nghĩa" của huyện Lương Sơn cho biết: Nhân kỷ niệm 70 năm ngày thương binh liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2017), huyện Lương Sơn đã thực hiện nhiều hoạt động để thể hiện sự tri ân đối với các anh hùng liệt sỹ, các bà mẹ Việt nam anh hùng, các gia đình có công với nước như: tổ chức đoàn đại biểu của huyện đến dâng hoa, thắp hương tưởng niệm các Anh hùng, liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9- tỉnh Quảng Trị, viếng Mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Vũng Chùa Đảo Yến thuộc tỉnh Quảng Bình và Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc- tỉnh Hà Tĩnh, tổ chức Lễ cầu siêu cho các Anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì sự nghiệp giải phóng dân tộc và bảo vệ tổ quốc tại đền thờ liệt sỹ của huyện; tiếp nhận và trao tặng 150 xuất quà của các nhà tài trợ cho các gia đình chính sách tiêu biểu của huyện, mỗi xuất quà trị giá 500 nghìn đồng, xây dựng và bàn giao 2 ngôi nhà tình nghĩa cho thân nhân liệt sỹ và hội viên CCB khó khăn, tổ chức Hội nghị biểu dương người có công tiêu biểu trên địa bàn huyện giai đoạn 2012- 2017 và nhiều hoạt động ý nghĩa khác...
Cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, nhiều tấm gương thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ đã vươn lên phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo và làm giàu chính đáng, tiêu biểu như thương Binh 2/4 Nguyễn Văn Thực - Trưởng phòng Y tế huyện; thương binh ¼ Lưu Công Khanh (xã Cao Răm); Nguyễn Văn Nỉa ( xã Hòa Sơn); bệnh binh Trịnh Hữu Chiến ( xã Cư Yên); Nguyễn Xuân Bình ( xã Thanh Lương)...
Quán triệt và nhận thức sâu sắc Chỉ thị số 07- CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác thương binh, liệt sĩ, người có công và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa, huyện Lương Sơn đã tích cực chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, các ban ngành, đoàn thể, các xã thị trấn và mọi tầng lớp nhân dân quan tâm thực hiện chính sách cho các đối tượng người có công đầy đủ, kịp thời; cuộc vận động “Đền ơn đáp nghĩa” được thúc đẩy mạnh mẽ, tạo phong trào rộng khắp. Từ đó giúp nhiều thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, gia đình có công phát huy truyền thống cách mạng, vượt khó vươn lên phát triển kinh tế gia đình, góp phần tích cực vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Từ những kết quả đạt được, phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, trong thời gian tới, huyện Lương Sơn sẽ tiếp tục triển khai làm tốt công tác xã hội hóa trong việc thực hiện chính sách cho thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng; tiếp tục phát động và đẩy mạnh việc thực hiện các chương trình chăm sóc các gia đình chính sách và người có công thông qua cuộc vận động xây dựng quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, xây dựng nhà tình nghĩa, tặng sổ tiết kiệm tình nghĩa; Chương trình chăm sóc, đỡ đầu bố, mẹ liệt sĩ cô đơn, con liệt sĩ mồ côi.....Bên cạnh việc đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, chế độ ưu đãi người có công tới mọi tầng lớp nhân dân, tiếp tục quan tâm tu bổ, tôn tạo nghĩa trang liệt sĩ nhằm giúp các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ nhận thức sâu sắc công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ và những người có công với đất nước, phần nào xoa dịu những nỗi đau chiến tranh, góp phần vào các mục tiêu bình ổn an sinh xã hội của đất nước./.