Toàn huyện có 54 HTX nông nghiệp và 18 tổ hợp tác (THT). Các HTX và THT tập trung phát triển hiệu quả mô hình liên kết; tăng cường gắn kết trong sản xuất nông nghiệp tạo chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm. Các HTX và THT hoạt động chủ yếu sản xuất, tiêu thụ nông sản và cung cấp một số khâu dịch vụ liên quan đến hoạt động sản xuất nông nghiệp và vệ sinh môi trường.
Năm 2023, huyện Lương Sơn xây dựng chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ Bưởi với 2 HTX và 01 THT tham gia, gồm: HTX Nông nghiệp Mỹ Tân, xã Cao Dương; HTX Dịch vụ nông nghiệp Đại Thành, xã Cao Dương; THT trồng cây có múi Thanh Hà, xã Thanh Sơn. Diện tích thực hiện 51,06 ha. Mô hình đã từng bước hình thành các chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm theo hướng xuất khẩu. Bên cạnh đó, huyện cũng duy trì hoạt động làng nghề Gỗ lũa xóm Kẽm, xã Lâm Sơn; duy trì hoạt động các cơ sở sản xuất kinh doanh chế biến lâm sản trên địa bàn huyện. Đến nay, có 10 doanh nghiệp và 13 hộ gia đình, cá nhân sản xuất kinh doanh chế biến lâm sản. Các sản phẩm chủ yếu là đồ mộc, dăm băm, ván ép, bột giấy, ván bóc.
UBND huyện đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức thành công Lễ xuất khẩu lô bưởi Diễn đầu tiên của tỉnh sang thị trường Hoa Kỳ. Số lượng Bưởi diễn Lương Sơn đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ trên 10.000 quả. Huyện tiếp tục duy trì và mở rộng các mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn, giúp nông dân tăng năng suất, chất lượng cây trồng và từng bước nâng cao thu nhập và hoàn thiện các sản phẩm nông nghiệp của huyện.
Huyện khuyến khích và hỗ trợ các HTX áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất. Từ đó, đẩy mạnh công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, đưa nền sản xuất nông nghiệp của huyện từ manh mún, nhỏ lẻ, tự phát sang sản xuất theo hướng ứng dụng công nghệ cao, theo tiêu chuẩn VietGap, hữu cơ. Đồng thời, thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn khoa học kỹ thuật; tổ chức tham quan nhiều mô hình và qua việc tham quan bà con học hỏi được nhiều và về áp dụng vào sản xuất. Hiện nay, trên địa bàn huyện có rất nhiều cây trồng như: Rau hữu cơ, Bưởi, Chuối, Ổi lê,… đều chăm sóc theo quy trình VietGap sản xuất theo quy trình sạch, an toàn, có nguồn gốc rõ ràng.
Bên cạnh đó, huyện tiếp tục triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn như: Chính sách hỗ trợ phát triển đất trồng lúa; chính sách hỗ trợ tiền sử dụng dịch vụ công ích; chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, đào tạo nghề lao động nông thôn... Hàng năm phòng Nông nghiệp huyện tổ chức các hội nghị tuyên truyền chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về lĩnh vực Nông nghiệp, Nông thôn và đặc biệt là tuyên truyền thành lập HTX hoạt động trong lĩnh vực Nông nghiệp đảm bảo theo quy định. Khi các HTX Nông nghiệp thành lập hoạt động trên nguyên tắc của luật HTX năm 2022 cơ bản đã mang lại hiệu quả cho các thành viên HTX. Hình thành được các mô hình, vùng sản xuất nguyên liệu tập trung và liên kết được các đơn vị bao tiêu sản phẩm giúp cho thành viên của HTX và các hộ nông dân khi có lượng hàng sản xuất ra tăng thu nhập của các thành viên.
Nhìn chung các mô hình kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn huyện Lương Sơn đều hoạt động phù hợp với quy định của pháp luật, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập cho lao động địa phương. Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, huyện tiếp tục quan tâm, khuyến khích, hỗ trợ nông hộ hình thành HTX, THT. Quan tâm công tác đào tạo nghề, tạo các nguồn vốn vay ưu đãi, hỗ trợ HTX trong việc liên kết, tiêu thụ sản phẩm. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, đưa sản phẩm HTX, THT lên sàn thương mại điện tử để tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, huyện tiếp tục tăng cường tuyên truyền, phổ biến Luật HTX; nâng cao năng lực của cán bộ quản lý điều hành./.