Trong địa giới tỉnh Hòa Bình, hồ Hòa Bình nằm trong phạm vi hành chính của 5 huyện, thành phố (Đà Bắc, Mai Châu, Tân Lạc, Cao Phong và thành phố Hòa Bình) có tổng chiều dài 70 km, với dung tích trên 9 tỷ m3 nước. Được hình thành sau khi có công trình thuỷ điện Hoà Bình, trên hồ chỗ rộng nhất 1- 2 km, sâu từ 80 - 110 m. Nguồn tài nguyên thiên nhiên đa dạng, phong phú với địa hình bị chia cắt bởi nhiều ngòi, khe, suối... Trong hồ có 47 đảo lớn nhỏ, trong đó có 11 đảo đá vôi với diện tích 116 ha và 36 đảo núi đất diện tích 157,5 ha. Phong cảnh sơn thuỷ hữu tình, hai bên hồ là những cánh rừng núi ngút ngàn, thơ mộng, hấp dẫn du khách.
Điểm nhấn của du lịch lòng hồ Hòa Bình thu hút nhiều khách du khách là Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình, công trình thế kỷ biểu tượng của công nghiệp hóa và tình hữu nghị Việt - Xô được xây dựng từ năm 1979 - 1994 với 8 tổ máy đạt công suất 1.920 MW. Tiếp đó là tượng đài Chủ tịch Hồ CHí Minh được xây dựng tại vị trí khá cao, với tầm nhìn rộng, thoáng, nơi đây thật sự là một vị trí lý tưởng để mọi du khách có thể chiêm ngưỡng tượng Bác và cảnh quan xung quanh. Nhà truyền thống Sông Đà, nơi đây lưu giữ nhiều thiết bị và máy thi công công trình thế kỷ của đất nước và hoạt động thi công của công trình, các vị lãnh đạo Nhà nước ta đã đến thăm và động viên các chuyên gia, cán bộ và kỹ sư thi công.
Rời khu vực Nhà máy thuỷ điện Hòa Bình, du khách tiếp tục được thăm quan, khám khá những kỳ quan thiên tươi đẹp mà tạo hoá ban tặng cho khu vực lòng hồ Hòa Bình như Đền Bờ, động Thác Bờ, vịnh Ngòi Hoa, động Hoa Tiên... Lễ hội Đền Bờ được tổ chức mỗi năm một lần, diễn ra từ mùng 7 tháng giêng và kéo dài đến hết tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây là lễ hội lớn không phải riêng của người Mường Hòa Bình mà còn có sự tham gia của nhiều dân tộc anh em trong và ngoài tỉnh, hàng năm thu hút hàng trăm nghìn lượt khách tới thăm quan và làm lễ.
Cách không xa là động Thác Bờ nằm ở sườn núi phía Bắc trong dãy núi Chúa bên bờ hồ Hòa Bình, thuộc xóm Bưng, xã Ngòi Hoa (Tân Lạc). Vào mùa nước cạn, du khách sẽ leo bộ gần 100 bậc đá từ chân núi đến cửa động; mùa nước đầy, du khách có thể đi từ thuyền sang nhà nổi, qua cầu phao được kết bằng thân cây bương chạy dài khoảng 50 m vào thẳng trong lòng động. Cửa động cao tới 25 m, rộng 20 m, lòng động gập ghềnh, nhấp nhô chỗ rộng, chỗ hẹp. Động được chia làm nhiều tầng - với những khối thạch nhũ muôn hình vạn trạng được chạm chổ tinh tế đầy kỳ lạ và bí ẩn, đường nét uyển chuyển, mềm mại lung linh soi bóng nước. Xung quanh lòng hồ Hòa Bình chứa đựng hàng trăm đảo nhỏ nhấp nhô trên mặt nước mênh mông, thơ mộng, trong đó, nhiều đảo đã được đầu tư cải tạo thành các khu du lịch hấp dẫn với những nét đặc trưng riêng như: đảo Dừa, đảo Bè Bạn, đảo Cối Xay Gió…
Với tiềm năng, lợi thế, hồ Hòa Bình có những điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch. Tuy nhiên, trong thời gian qua, việc khai thác du lịch còn nhiều hạn chế, phần nào còn mang tính tự phát, cơ sở vật chất di lịch còn ở mức khiêm tốn, thiếu đồng bộ, các sản phẩm du lịch tại khu vực này còn nghèo nàn. Nguyên nhân chính do hoạt động du lịch ở hồ Hòa Bình chưa có một định hướng tổng thể; các định hướng phát triển khu du lịch chưa được hình thành rõ nét và chưa đáp ứng yêu cầu phát triển hồ Hòa Bình. Thời gian tới, tỉnh Hòa Bình phấn đấu đưa khu du lịch hồ Hòa Bình phát triển xứng đáng với những tiềm năng vốn có, trở thành điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư, du khách trong nước và quốc tế./.