Cách đây 65 năm, ngày 27 tháng 3 năm 1958, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hòa Bình ban hành Quyết nghị số 26-QN/TU thành lập Ban Chấp hành Đảng bộ cơ quan Dân, Chính, Đảng căn cứ tỉnh Hòa Bình (gọi tắt là Đảng ủy Dân, Chính, Đảng căn cứ tỉnh, và ngày nay là Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh Hòa Bình), trên cơ sở hợp nhất các Đảng bộ Đảng đoàn Mặt trận - Thanh - Nông - Phụ (gọi tắt là Liên chi A), Đảng bộ Đảng đoàn Chính quyền (gọi tắt là Liên chi B) và Đảng bộ Đảng đoàn các Ban chuyên môn của Tỉnh ủy (gọi tắt là Liên chi C). Khi mới thành lập, Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời có 07 đồng chí (trong đó có 04 đồng chí kiêm chức) và 02 đồng chí cán bộ chuyên trách, với 24 chi bộ và 320 đảng viên.
Sự ra đời của Đảng bộ Dân, Chính, Đảng căn cứ tỉnh Hòa Bình thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Tỉnh ủy đối với công tác xây dựng và phát triển Đảng trong các cơ quan, căn cứ tỉnh. Đồng thời, đã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và củng cố tổ chức Đảng ở các cơ quan cấp tỉnh và chủ trương của Liên Khu ủy, để việc lãnh đạo các tổ chức Đảng, đảng viên và quần chúng của các cơ quan căn cứ tỉnh thực hiện nhiệm vụ về công tác xây dựng Đảng và nhiệm vụ chuyên môn được tập trung, đầy đủ và đồng bộ, hiệu quả.
Ngược dòng lịch sử 65 năm xây dựng và trưởng thành của Đảng bộ Khối, giai đoạn từ 1958 đến 1975:
Vừa thành lập Đảng bộ, vừa triển khai thực hiện công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn xây dựng XHCN; thực hiện kế hoạch nhà nước 5 năm lần thứ nhất và công tác xây dựng Đảng trong 10 năm vừa sản xuất, vừa chiến đấu (1965 - 1975). Ngay sau khi thành lập (tháng 3/1958), trong điều kiện khó khăn về bộ máy và cán bộ chưa được đào tạo nghiệp vụ về công tác Đảng… Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời và các đồng chí cán bộ chuyên trách đã bám sát nhiệm vụ, khắc phục khó khăn, vừa làm vừa học, tích cực chủ động thực hiện tốt nhiệm vụ Tỉnh ủy giao là: “Làm công tác tư tưởng, công tác chính trị, công tác tổ chức Đảng trong phạm vi cơ quan nhằm giáo dục, động viên cán bộ trong và ngoài Đảng nỗ lực học tập nâng cao trình độ chính trị và văn hóa, phát huy tính tích cực và an tâm phấn khởi công tác. Đồng thời, “Nghiên cứu giúp đỡ các chi bộ về nội dung các cuộc sinh hoạt để anh em quan niệm cho đúng công tác chi bộ cơ quan là công tác tư tưởng, công tác chính trị, công tác Đảng nhằm giáo dục đảng viên và quần chúng trong các cơ quan tỉnh thực hiện tốt công tác chuyên môn”.
Từ năm 1958 đến Đại hội lần thứ VI tháng 12/1964 là thời kỳ xây dựng, cải tạo XHCN và thực hiện kế hoạch nhà nước 5 năm lần thứ nhất. Trong giai đoạn này, hàng trăm đảng viên của Đảng bộ được Tỉnh ủy huy động về giúp các huyện triển khai Cuộc vận động Hợp tác hóa nông nghiệp kết hợp hoàn thành cải cách dân chủ, đã bám sát cơ sở, trực tiếp giúp nhân dân các dân tộc trong tỉnh triển khai thực hiện cuộc vận động: “Xây dựng chi bộ 4 tốt, đảng bộ 4 tốt và đảng viên 4 tốt”; các phong trào thi đua lao động sản xuất tăng năng xuất lao động như: “60 ngày đêm chống Mỹ, Diệm”, “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, “Ba cải tiến” (Cải tiến tổ chức, cải tiến lề lối làm việc, cải tiến tác phong công tác)… Thành tựu về công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ trong giai đoạn này đã góp phần rất quan trọng trong việc thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm lần thứ nhất của quân và dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình. Nhiều cán bộ, đảng viên của Đảng bộ Dân Chính Đảng tỉnh đã được Tỉnh ủy biểu dương vì có nhiều cố gắng, làm tham mưu đắc lực cho Tỉnh ủy và Ủy ban hành chính tỉnh quyết sách kịp thời nhiều vấn đề hệ trọng, góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội của tỉnh phát triển mạnh mẽ.
Từ năm 1965 - 1969, Đảng bộ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các tổ chức cơ sở Đảng chuyển hướng kịp thời sang thời chiến, thực hiện tốt nhiệm vụ vừa sản xuất, vừa sẵn sàng chiến đấu. Trong hoàn cảnh cả nước có chiến tranh, miền Bắc vừa xây dựng CNXH, vừa phải chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ và tích cực chi viện cho cách mạng miền Nam. Thực hiện Nghị quyết Hội nghị Tỉnh ủy lần thứ VIII (tháng 12/1965) về việc “Chuyển hướng công tác tổ chức, kiện toàn các cấp ủy Đảng để đủ năng lực lãnh đạo kinh tế, quốc phòng và các mặt công tác khác; kiện toàn các tổ chức cơ sở Đảng, làm cho các cơ sở Đảng vững về tư tưởng, mạnh về tổ chức để đáp ứng yêu cầu lãnh đạo sản xuất và chiến đấu…”.
Trong bối cảnh các chi, đảng bộ trực thuộc bị phân tán theo địa bàn nơi sơ tán, phương tiện đi lại khó khăn, điều kiện thiếu thốn nhiều mặt, Đảng bộ vẫn đảm bảo sinh hoạt theo định kỳ mỗi tháng một lần, đảm bảo sự chỉ đạo thông suốt và giải quyết kịp thời những vướng mắc trong các đơn vị. Tổ chức thực hiện tốt các cuộc vận động: “Xây dựng chi, đảng bộ 4 tốt”; “Bảo vệ nội bộ Đảng”, “Ba xây, ba chống”... do Ban Bí thư Trung ương Đảng đề ra. Làm tốt công tác tư tưởng, công tác dân vận, công tác bảo mật phòng gian nơi cơ quan sơ tán và công tác phát triển Đảng. Đến cuối năm 1966, toàn Đảng bộ đã có 46 tổ chức cơ sở Đảng với 1.279 đảng viên (trong đó có 10 đảng bộ 2 cấp và 36 chi bộ trực thuộc).
Từ tháng 12/1969 Ban Bí thư Trung ương chọn Đảng bộ tỉnh Hòa Bình thí điểm làm Đảng bộ cấp tỉnh không có Đảng bộ Dân chính Đảng ở tỉnh. Thực hiện Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về giải thể Đảng bộ dân chính Đảng tỉnh, Như vậy, trong thời gian từ 1970 đến năm 1975, các chi, đảng bộ, ban, ngành, đoàn thể, đơn vị ở tỉnh hoạt động với tư cách là cơ sở Đảng trực thuộc tỉnh ủy.
Giai đoạn sáp nhập hai tỉnh Hòa Bình và Hà Tây thành tỉnh Hà Sơn Bình (Từ năm 1976 - 1991):
Tháng 3/1976, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Sơn Bình đã quyết định thành lập Đảng bộ Dân Chính Đảng tỉnh Hà Sơn Bình.
Thực hiện Quyết định số 14- NQ/TW, ngày 20/2/1978 của Ban Bí thư Trung ương về hệ thống chỉ đạo và một số vấn đề về tổ chức, chức trách của Đảng bộ cơ quan. Ngày 31/5/1978, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Sơn Bình ra Quyết định số 34-QĐ/TU giải thể Đảng bộ Dân Chính Đảng tỉnh Hà Sơn Bình và chuyển giao các chi, đảng bộ các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh về sinh hoạt với tổ chức Đảng địa phương nơi cơ quan, đơn vị đứng chân. Tháng 9/1984, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Sơn Bình đã ra các Quyết nghị thành lập 03 Đảng bộ Khối trực thuộc Tỉnh ủy gồm: Đảng bộ Khối Dân Chính, Đảng bộ Khối Kinh tế và Đảng bộ Khối Văn xã.
Tháng 02/1988, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Sơn Bình đã ra quyết định hợp nhất 3 Đảng bộ Khối là Dân Chính, Kinh tế và Văn xã thành Đảng bộ Dân Chính Đảng tỉnh Hà Sơn Bình, gồm 57 chi, đảng bộ cơ sở với 2.401 đảng viên;
Trong khoảng thời gian 32 năm (từ 1958 đến 1990), mặc dù có nhiều biến động về tổ chức và tên gọi, nhưng dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban Thường vụ và Thường trực Tỉnh ủy, Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh, đã thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ do Tỉnh ủy giao, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ.
Giai đoạn từ sau tái lập tỉnh Hòa Bình (Từ 1991 đến nay):
Tháng 10/1991, ngày sau tái lập tỉnh đến nay, trải qua 07 kỳ Đại hội, toàn thể cán bộ, đảng viên của Đảng bộ luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, chủ động, sáng tạo, đoàn kết thống nhất, từng bước vượt qua thách thức, khó khăn, đạt nhiều thành tích quan trọng trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng. Các cấp ủy Đảng luôn giữ vững và phát huy tốt vai trò hạt nhân lãnh đạo chính trị ở cơ sở; quản lý, giáo dục, động viên cán bộ, đảng viên nỗ lực vượt khó, hoàn thành trọng trách được giao, góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị.
Trải qua 65 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng bộ cơ quan Dân, Chính, Đảng căn cứ tỉnh trước đây (nay là Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh) đã có những đóng góp quan trọng vào sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Hòa Bình. Đến nay, Ban Chấp hành với 25 đồng chí, tổ chức bộ máy với 4 cơ quan tham mưu giúp việc Đảng ủy (Văn phòng, Tổ chức, Kiểm tra, tuyên giáo và 02 đoàn thể trực thuộc là Hội CCB và Đoàn Thanh niên Khối) và cùng với 73 tổ chức cơ sở đảng (gồm 46 đảng bộ và 27 chi bộ trực thuộc); trong đó có 8 đảng bộ bộ phận và 373 chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở, với 4.549 đảng viên sinh hoạt ở 5 loại hình gồm: Tổ chức chính trị, chính trị - xã hội; Cơ quan hành chính; đơn vị sự nghiệp công lập; doanh nghiệp nhà nước; tổ chức hội và cơ quan báo chí…65 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, mà trực tiếp và thường xuyên là Ban Thường vụ và Thường trực Tỉnh ủy, Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh Hòa Bình luôn giữ vững truyền thống đoàn kết, xây dựng tổ chức cơ sở Đảng trong Khối trong sạch, vững mạnh. Đội ngũ cán bộ đảng viên của Đảng bộ Khối đã và đang thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, chủ động tham mưu, đề xuất kịp thời với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về các chủ trương, giải pháp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, công tác đảm bảo thực thi pháp luật và công tác xây dựng Đảng trong Khối.
Từ sau khi tái lập tỉnh Hoà Bình đến nay Đảng bộ Khối đã vinh dự 2 lần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen (năm 2008 và năm 2012), 2 lần được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động Hạng Ba (năm 2003 và 2013); Năm 2012 được UBND tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc, năm 2022 được Hội đồng thi đua – khen thưởng tỉnh đề nghị Chính phủ tặng Cờ thi đua xuất sắc cho đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua của tỉnh Hoà Bình./.
