Trong năm qua, được sự quan tâm phối hợp của Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội và sự quan tâm của lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy cùng sự đồng tình ủng hộ của cán bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo, huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị tham gia vào phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội. Trong đó, các ban, ngành chức năng đã làm tốt công tác quyên truyền nâng cao nhận thức để cán bộ, nhân dân nêu cao cảnh giác về âm mưu của các thế lực thù địch, thủ đoạn hoạt động của tội phạm, hậu quả tác hại của các tệ nạn xã hội, thực hiện tốt các quy chế phối hợp, Nghị quyết liên tịch nên đã xuất hiện nhiều mô hình, điển hình tiên tiến, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Đồng thời đã chủ động phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, điều tra khám phá nhiều ổ nhóm tội phạm nguy hiểm, nhất là tội phạm về ma túy; kiềm chế và làm giảm một số loại tội phạm, tệ nạn xã hội, dịch HIV/AIDS; giảm tai nạn giao thông, giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, phục vụ có hiệu quả sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội địa phương.
Năm 2012, toàn tỉnh xảy ra và phát hiện 756 vụ phạm pháp hình sự, trong đó tội phạm về trật tự xã hội là 563 vụ, làm chết 9 người, bị thương 168 người, tài sản thiệt hại khoảng 8,9 tỷ đồng. Đáng chú ý tội phạm giết người tuy giảm nhưng tính chất, thủ đoạn dã man như vụ giết người, cướp tài sản xảy ra tại phường Thịnh Lang, thành phố Hòa Bình. Bên cạnh đó, cũng xuất hiện thủ đoạn đặt mìn tự tạo đe dọa giết người ở huyện Mai Châu; tội phạm xâm hại tình dục tăng, có vụ đặc biệt nghiêm trọng như hiếp dâm cháu gái 4 tuổi ở huyện Lương Sơn; tội phạm cố ý gây thương tích xảy ra nhiều, chủ yếu là các vụ do thanh niên mâu thuẫn, tụ tập đông người đánh nhau với tính chất côn đồ, manh động. Ngoài ra, tội phạm về ma túy vẫn diễn biến phức tạp trên quyến quốc lộ 6, vùng giáp ranh với huyện Mộc Châu (Sơn La) với tính chất ngày càng manh động, nguy hiểm, số lượng ma túy vận chuyển ngày càng lớn, thủ đoạn tinh vi, tạo thành đường dây khép kín; quá trình vận chuyển ma túy thường thay đổi các loại phương tiện, ngụy trang cất giấu nhằm đánh lạc hướng sự phát hiện; sẵn sàng dùng vũ khí nóng chống trả khi bị lượng lượng công án truy bắt; tình hình buôn bán lẻ các chất ma túy, thanh niên sử dụng ma túy tổng hợp, ma túy đá, thuốc lắc có chiều hướng phức tạp. Đồng thời, các lực lượng chức năng cũng phát hiện một số số vụ vi phạm trong các lĩnh vực quản lý sử dụng đất đai ở cấp cơ sở; khai thác khoáng sản trái phép; xây dựng cơ bản trong việc tư vấn, thiết kế, thẩm định, nghiệm thu thanh toán khối lượng khi chưa thi công, tự ý làm thay đổi thiết kế hạng mục, sử dụng vật tư, thiết bị không đúng thiết kế, bớt xén vật tư, vật liệu, thi công kéo dài, bán lại dự án để kiếm lời do năng lực tài chính yếu. Tình trạng vi phạm pháp luật về môi trường vẫn xảy ra phổ biến trên nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội như trong việc xử lý khí thải, chất thải, nước thải; khai thác lâm thổ sản; mua bán động vật hoang dã trái phép; vận chuyển thực phẩm, gia súc, gia cầm chưa qua kiểm dịch, dẫn đến một số vụ việc khiếu kiện gây phức tạp về an ninh trật tự…
Để phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; phòng chống tội phạm phát huy được những kết quả tốt trong thời gian tới, UBND tỉnh đã có chương trình về công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; phòng chống tội phạm; phòng chống AIDS và tệ nạn xã hội. Theo đó, mục đích của chương trình là tập trung vào các biện pháp nhằm huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và của nhân dân, tăng cường thế trận an ninh nhân dân kết hợp chặt chẽ thế trận quốc phòng toàn dân. Đổi mới nội dung, phương pháp xây dựng phong trào phù hợp với đặc điểm dân cư, điều kiện về kinh tế, xã hội và tình hình an ninh trật tự của từng địa bàn nhằm giữ vững ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, ngăn ngừa và làm giảm các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Bên cạnh đó đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân các dân tộc trong tỉnh nâng cao cảnh giác, đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch, bọn phản động và các loại tội phạm. Thực hiện tốt Chỉ thị số 09 của Ban Bí thư về “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc trong tình hình mới”; đề án “nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc giai đoạnh 2012-2020 và tiêu chuẩn “khu dân cư, xã, phường, thị trấn, cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường an toàn về an ninh trật tự”. Củng cố và nâng cao hiệu quả của lực lượng công án xã, bảo vệ dân phố, bảo vệ cơ qua, doanh nghiệp, các tổ chức quần chúng làm công tác tự quản về an ninh trật tự, đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự ở cơ sở.
Đồng thời nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong chỉ đạo thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác phòng, chống tội phạm; phát huy vai trò nòng cốt của lực lượng công an nhân dân; nâng cao vai trò, trách nhiệm của Ủy ban MTTQ tỉnh, các sở, ban, ngành, các tổ chức, đoàn thể và toàn dân trong phong trào phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự; thực hiện các biện pháp chủ động phòng ngừa, kiềm chế tội phạm; tích cực tấn công tội phạm, nâng cao tỷ lệ điều tra, xử lý tội phạm, truy bắt các đối tượng phạm tội lẩn trốn, bảo đảm chấp hành pháp luật…