Sau khi thủy điện Hòa Bình được xây dựng thì 18 xã của Hòa Bình bị mất trắng cả đất ở lẫn đất canh tác. Trước tình cảnh này, một bộ phận dân cư đã sắm thuyền, bè sống trôi nổi trên hồ và dần hình thành những phiên chợ nổi để đồng bào sống ven sông Đà trao đổi hàng hóa.
Chợ họp từ chập tối hôm trước đến sáng sớm hôm sau là tan. Đoàn thuyền neo đậu ở đâu là chợ họp ở đó. Thông thường, mỗi chợ nổi có khoảng 10 đến 40 chiếc thuyền lớn, chở đầy đủ các loại hàng hóa thiết thực phục vụ đời sống người dân. Các chủ thuyền đề ra quy ước và mọi hoạt động đều theo những quy ước đó.
Mỗi chiếc thuyền kinh doanh một vài loại mặt hàng khác nhau, chủ yếu là những mặt hàng mà bà con Mường, Thái, Dao, Mông… tiêu dùng trong đời sống.
Được biết, chợ nổi đêm trên hồ Hòa Bình xuất hiện cách đây khoảng 15 năm. Những gia đình có vốn đầu tư sắm thuyền vài trăm triệu rồi liên kết với nhau tạo thành những cái chợ nổi.
Anh Đặng Tiến Dũng – một chủ thuyền người Hoà Bình cho hay, chỉ họp chợ ở những nơi nào không có chợ trên cạn để đáp ứng nhu cầu của bà con và cũng để mua được nông sản của bà con với giá rẻ.
Mỗi lần có ý định họp chợ ở chỗ nào, trưởng chợ phải liên hệ với chính quyền địa phương để chính quyền thông báo cho đồng bào biết. Tất cả các chợ chỉ họp 3 lần/tháng
