Qua tìm hiểu từ phía nhân dân, chúng tôi được biết, trong những ngày vừa qua Ông Nguyễn Ngọc Vân Phó Chủ tịch UBND huyện và ông Nguyễn Văn Kỳ Phó trưởng phòng Kinh tế và Hạ tầng đã thuê máy xúc để san ủi đất ở khu vực Đồi Đa (nghĩa địa của hai xóm Bắc Sơn xã Bắc Phong và xóm Mới xã Thu Phong ảnh hưởng đến hàng chục ngôi mộ trong khu vực này. Khu đất giáp ranh giữa xóm Bắc Sơn và xóm Mới xã Thu Phong, từ lâu đã trở thành nghĩa địa chung của hai xóm. Ở đây có nhiều ngôi mộ được chôn từ những năm 1960, hiện nay khu đất này vẫn là nơi chôn cất những người đã qua đời của cả hai xóm. Sự việc xảy ra, người dân đã có ý kiến với nhưng hai ông Vân và Kỳ vẫn cho máy xúc san ủi làm ảnh hưởng đến các ngôi mộ trong khu vực. Vì vậy nhân dân xóm Bắc Sơn bức xúc, tập trung đông người để gây áp lực, yêu cầu cơ quan có chức năng phải giải quyết thoả đáng.
Theo Chủ tịch UBND huyện Cao Phong Phạm Văn Long, hồi 19 giờ 30 phút ngày 3-3, UBND huyện Cao Phong nhận được báo cáo của Công an huyện về việc người dân tập trung tại khu vực Cây Xăng thuộc địa phận xóm Mới, xã Thu Phong, huyện Cao Phong để phản đối việc san ủi Đồi Đa, làm ảnh hưởng đến khu nghĩa địa của nhân dân xóm Bắc Sơn xã Bắc Phong. Ngay sau khi nhận được tin, huyện Cao Phong đã đến hiện trường, đồng thời chỉ đạo các phòng ban, ngành, đoàn thể của huyện; các lực lượng chức năng; lãnh đạo xã Bắc Phong và xã Thu Phong, đại diện chính quyền các xóm Bắc Sơn xã Bắc Phong và xóm Mới xã Thu Phong cùng có mặt để nắm bắt tình hình và giải quyết vụ việc. Ngay sau khi nắm bắt nguyên nhân vụ việc, lãnh đạo huyện đã đối thoại trực tiếp với nhân dân. Sau khi nắm được nội dung sự việc Chủ tịch UBND huyện Phạm Văn Long đã trực tiếp mời đại diện các hộ dân để trao đổi, thống nhất phương pháp giải quyết. Tuy nhiên, do nhân dân quá bức xúc, ngày càng tập trung đông mỗi người dân một ý kiến và yêu cầu ông Vân phải có mặt tại hiện trường để làm việc nên việc thuyết phục nhân dân giải tán và thống nhất phương án giải quyết không thành. Trong thời điểm này, một số người dân đã đẩy xe tang của xóm Bắc Sơn ra chặn ngang quốc lộ 6, rải chiếu ngồi tập trung trên quốc lộ ngăn cản toàn bộ phương tiện tham gia giao thông đi qua khu vực, dẫn đến ùn tắc giao thông ở cả hai chiều.
Nhận thấy đây là vụ việc phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh trật tự trên địa bàn, lãnh đạo huyện đã điện báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của Công an tỉnh Hoà Bình, đồng thời đề nghị ông Vân đến hiện trường để giải quyết vụ việc. Nhưng khi ông Vân đến hiện trường để trao đổi với bà con nhân dân, người dân vẫn không cử được người đại diện để làm việc, sau đó một số người dân đã lao vào hành hung ông Vân, dẫn đến chấn thương. Được sự bảo vệ của lực lượng Công an, ông Vân đã được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình để điều trị. Trước diễn biến căng thẳng của sự việc, Thiếu tướng Giám đốc Công an tỉnh Bùi Đức Sòn và Ban Giám đốc Công an tỉnh đã vào hiện trường để giải quyết vụ việc. Sau khi họp, thảo luận với lãnh đạo huyện Cao Phong, lãnh đạo hai xã Bắc Phong và Thu Phong, chính quyền các xóm Mới xã Thu Phong và xóm Bắc Sơn xã Bắc Phong, các đồng chí lãnh đạo đã kiên trì tuyên truyền, vận động để nhân dân hợp tác, thống nhất phương án giải quyết vụ việc. Đến 3 giờ ngày 4-3, nhân dân đã nhất trí cử đại diện để làm việc và thống nhất được phương án giải quyết. Phương án giải quyết đã được lập thành biên bản và được toàn thể nhân dân thông qua.
Bên cạnh đó, trong ngày 4-3, lãnh đạo huyện Cao Phong cũng tổ chức cuộc họp khẩn để giải quyết vụ việc và thông qua quyết định thành lập đoàn công tác giải quyết vụ việc liên quan đến việc sử dụng đất đai tại Đồi Đa xóm Mới xã Thu Phong. Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu UBND huyện Cao Phong đã thống nhất giao đoàn công tác thành lập hai tổ công tác để giải quyết vụ việc đạc để xác định diện tích, ranh giới đất nghĩa địa Đồi Đa, các loại đất của các chủ sử dụng đất tại Đồi Đa xóm Mới xã Thu Phong; tham mưu cho các cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản pháp lý để quản lý, giao quyền sử dụng đất theo quy định. Trong đó có xác định ranh giới nghĩa địa của nhân dân xóm Bắc Sơn; xác định chủ Bãi quặng sắt nghèo tại chân đồi có nghĩa địa. Đồng thời, phối hợp với chính quyền các xóm và hộ dân để xác định số lượng các mộ bị ảnh hưởng, thống nhất với các hộ gia đình về phương án bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả.
Cũng theo Chủ tịch UBND huyện Cao Phong Phạm Văn Long trong sáng ngày 4-3, UBND huyện đã yêu cầu ông Nguyễn Ngọc Vân và ông Nguyễn Văn Kỳ viết bản tường trình về các nội dung có liên quan. Đồng thời ban hành quyết định tạm đình chỉ công tác 15 ngày đối với ông Nguyễn Văn Kỳ Phó Trưởng phòng Kinh tế và Hạ tầng để khắc phục hậu quả và phục vụ công tác điều tra của các cơ quan chức năng có liên quan đến việc sử dụng đất tại khu vực Đồi Đa. Trao đổi với chúng tôi, Bí thư Huyện ủy Cao Phong, Bùi Đức Hinh cho biết, đối với Phó Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Ngọc Vân chúng tôi đã xin ý kiến chỉ đạo của Tỉnh ủy xem xét để xử lý theo mức độ vi phạm.
Trong một diễn biến khác, nhằm giải quyết dứt điểm việc nhân dân tập trung đông người, phản đối việc san ủi làm ảnh hưởng đến các ngôi mộ, ngày 7-3, huyện Cao Phong đã có buổi làm việc, đối thoại trực tiếp với người dân xóm Bắc Sơn, xã Bắc Phong tại nhà văn hóa xóm Bắc Sơn để làm rõ thêm một số tình tiết liên quan đến vụ việc. Qua kiểm tra, tổ khám nghiệm xác nhận có 28 vị trí có mộ, trong đó có 1 vị trí có 3 ngôi, các vị trí còn lại có 1 ngôi. Là nghĩa địa chung của 2 xóm, tuy nhiên, việc quản lý khu vực này còn nhiều bất cập. Bên cạnh vụ việc san ủi làm ảnh hưởng đến các phần mộ, trước đó, khu vực nghĩa địa Đồi Đa cũng đã bị một số người lợi dụng làm nơi đổ quặng sắt nghèo. Tuy nhiên, chỉ đến khi sự việc ngày 3-3 xảy ra, được người dân cung cấp thông tin, mới phát hiện thêm 3 ngôi mộ đã bị lấp trước đó. Vì vậy, người dân xóm Bắc Sơn cũng đã nêu lên kiến nghị chính quyền huyện Cao Phong làm rõ phần đất khu vực nghĩa địa của cả 2 xóm để việc chôn cất người thân được ổn định lâu dài.
Để giải quyết dứt điểm tình trạng trên, UBND huyện Cao Phong đã ra thông báo công nhận diện tích đất quy hoạch nghĩa địa dùng chung của 2 xóm Mới xã Thu Phong và xóm Bắc Sơn xã Bắc Phong với diện tích 8.106,4 m2 kể từ ngày 6-4-2014. Cùng với thông báo này, lãnh đạo UBND huyện Cao Phong cũng giao Phòng Tài nguyên Môi trường phối hợp với các xóm, xã sớm thực hiện đo đạc, phân mốc đất khu vực nghĩa địa giữa 2 xóm, tránh việc tranh chấp về sau. Ông Phạm Văn Long, Chủ tịch UBND huyện Cao Phong cho biết: Ngay sau khi sự việc xảy ra, Ban Thường vụ Huyện uỷ đã trực tiếp báo cáo Thường trực Tỉnh ủy. Thường trực Tỉnh uỷ đã yêu cầu Uỷ ban kiểm tra Tỉnh uỷ phối hợp với các cơ quan liên quan theo dõi tình hình vụ việc, đồng thời đề xuất phương án xử lý về mặt Đảng theo quy định nếu có liên quan đến sai phạm của cán bộ, đảng viên...