Từ thành phố Hòa Bình, trải qua hơn một giờ xe ô tô men theo quốc lộ 6, qua thị trấn Mường Khến (Tân Lạc) lên đèo đá trắng, qua đỉnh Thung Khe thung lũng Mai Châu sẽ hiện nay trước mắt với khung cảnh mờ ảo dưới chân đèo. Điều đầu tiên cảm nhận được đó là không gian yên bình, cùng những ngôi nhà sàn nằm nép mình dưới chân núi với cuộc sống thường nhật của người dân. Nhiều người đến đây đã ví Mai Châu đẹp như một bức tranh với, cảnh sắc kỳ thú nên thơ của miền sơn cước.
Đến với Mai Châu, không thể không đến với bản Lác xã Chiềng Châu, một điểm du lịch văn hóa cộng đồng nổi tiếng trong và ngoài nước. Đây là nơi sinh sống của người dân tộc Thái đen với 5 dòng họ là Hà, Lò, Vì, Mạc, Lộc. Bản Lác đã có trên 700 năm, trước đây dân bản chỉ sống dựa vào nghề trồng lúa và dệt thổ cẩm. Từ những năm 1962 nơi đây đã là điểm tham quan của các đoàn khách quốc tế khi đến Việt Nam do Chính phủ và các Bộ, Ngành trung ương lựa chọn. Sau này, vẻ đẹp tiềm ẩn của bản Lác đã dần được du khách trong nước và quốc tế khám phá. Năm 1993, Ủy ban nhân dân huyện Mai Châu chính thức đề nghị tỉnh Hòa Bình cho phép khách du lịch được nghỉ qua đêm trong bản. Cũng từ đó, cái tên bản Lác đã được nhiều người biết như một “điểm sáng” trên bản đồ du lịch Việt Nam nói chung và của tỉnh Hòa Bình nói riêng.
Hiện nay, bản Lác hiện có 32 ngôi nhà sàn phục vụ nhu cầu nghỉ qua đêm của du khách. Kiến trúc nhà sàn của người Thái ở Bản Lác, vẫn giữ được những nét truyền thống nhà sàn cổ của dân tộc Thái, là biểu tượng của sự hài hoà giữa đất trời và thiên nhiên. Nhà sàn ở bản Lác được làm cao ráo, thoáng mát và sạch sẽ bên trong có đầy đủ chăn, đệm, gối được gấp ngăn nắp, gọn gàng sẵn sàng phục vụ khách du lịch. Sát cạnh sàn ngủ, nghỉ là sàn ngồi để ăn cơm và uống trà. Lối sinh hoạt dân dã, ấm cúng phần nào gắn kết những con người lần đầu tiên gặp nhau trở thành thân quen.
Một nếp nhà sàn là một đơn vị không gian chứa đựng một tế bào của xã hội, nên người Thái mới gọi là "Cộng đồng nhà" (chúa hướn). Ðó có thể là một gia đình nhỏ gồm một cặp vợ chồng và con cái chưa đến tuổi trưởng thành để lấy vợ, lấy chồng rời ra ở riêng. Hoặc đó cũng có thể là một gia đình lớn gồm ba, bốn thế hệ cùng chung sống hòa thuận bên nhau. Nhà sàn của người Thái có thể ngủ được từ 40 đến100 người. Bên dưới các ngôi nhà, là nơi đặt các khung cửi để dệt thổ cẩm, nơi trưng bày và bán các món hàng lưu niệm, được làm từ chính bàn tay những chàng trai, cô gái trong bản làm ra. Từ chỗ chỉ dệt những chiếc khăn, chiếc áo thổ cẩm để mặc, đến nay để phục vụ khách du lịch chị em phụ nữ trong bản đã làm ra những đồ lưu niệm từ vải thổ cẩm như: dệt khăn, váy áo, vải treo tường trang trí, dây đeo tay và những chiếc túi, chiếc ví xinh xắn… hay làm những đồ lưu niệm từ tre, nứa như: cung, nỏ, mõ trâu, tù và, sừng trâu, khèn bè, sáo trúc, phách gỗ nhịp tre... để làm quà lưu niệm cho khách đến tham quan.
Trong thời gian ở thăm bản Lác, không thể bỏ qua những món ăn đặc sản nơi này. Tại đây du khách sẽ được chủ nhà mời ngồi bên mâm cơm trên chiếc chiếu hoa được đặt trang trọng ở giữa nhà, được mời uống rượu cần, ăn cơm lam với thịt nướng, kèm theo rất nhiều món ăn rất đặc trưng của dân tộc Thái mà bất kỳ ai từng một lần nếm thử sẽ không thể quên như thịt gà gói lá dong nướng, cá suối hấp măng chua, măng đắng xào, xôi nếp nương…Khi màn đêm buông xuống quý khách lại được hòa mình trong không gian của người Thái với những điệu xòe, những câu ca đằm thắm và những giai điệu nhạc tình tứ, mê đắm lòng người hay hòa chung cùng những chàng trai, cô gái Thái nhảy sạp. Cứ mỗi khi kết thúc một làn điệu, cả chủ và khách lại cùng nhau quần tụ để thưởng thức hương vị ngọt ngào của rượu cần ủ bằng men lá rừng. Trong ánh lửa bập bùng, những đôi má thiếu nữ như hồng hơn bởi say men rượu và say cả tình người.
