Một là, Chiến thắng Hòa Bình khẳng định tầm nhìn chiến lược, sự lãnh đạo, chỉ đạo tài tình, sáng suốt của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Quân ủy và Bộ Tổng Tư lệnh. Mặc dù khi địch tiến công chiếm đóng Hòa Bình, ta không kịp tiến hành ngay chiến dịch phản công, nhưng với nhãn quan sắc sảo, nhạy bén, quyết đoán; đồng thời trên cơ sở phán đoán và xác định được mục tiêu cuộc hành quân của địch, Trung ương Đảng đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Quân ủy và Bộ Tổng Tư lệnh đã nhanh chóng nắm bắt thời cơ, kịp thời hoạch định kế hoạch tác chiến sát thực tế chiến trường, quyết định mở Chiến dịch Hòa Bình, liên tục tiến công địch trên cả hai mặt trận chính diện và mặt trận sau lưng địch, nên đã đánh bại cuộc hành quân của địch, buộc đối phương phải rút khỏi Hòa Bình, đồng thời làm phá sản âm mưu bình định đồng bằng Bắc Bộ theo Kế hoạch Đờ Lát. Đây chính là nguyên nhân đầu tiên, lớn nhất và quyết định đưa đến thắng lợi Chiến dịch Hòa Bình.
Hai là, Chiến thắng Hòa Bình khẳng định sự phát triển vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam và nghệ thuật quân sự Việt Nam. Chiến thắng Hòa Bình là kết quả quá trình thử thách và đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam cả về lực lượng và trình độ tác chiến tập trung quy mô ngày càng lớn dưới sự lãnh đạo hết sức tài tình, sáng suốt của Đảng ta, trực tiếp là của Tổng Quân ủy và Bộ Tổng Tư lệnh. Bộ Chỉ huy chiến dịch đã xác định và vận dụng chính xác phương châm và tư tưởng chỉ đạo tác chiến trong suốt quá trình tổ chức chỉ huy thực hành chiến dịch, đó là: Nắm vững và kiên trì vận dụng phương châm “đánh điểm diệt viện”, tập trung đánh giao thông trên sông, trên bộ, khoét sâu khó khăn của địch về vận tải tiếp tế, dồn địch vào thế bị bao vây, cô lập; tổ chức, sử dụng lực lượng thích hợp, bảo đảm chiến đấu liên tục, dài ngày trên phạm vi chiến trường rộng lớn. Đó là những nét tiêu biểu, là thành công xuất sắc về chỉ đạo chiến lược và nghệ thuật chiến dịch, đồng thời là nguyên nhân quan trọng trực tiếp quyết định thắng lợi chiến dịch.
Ba là, Chiến thắng Hòa Bình thể hiện bản lĩnh, ý chí, quyết tâm giành thắng lợi của quân và dân ta. Có thể khẳng định, tinh thần, ý chí quyết chiến, quyết thắng của Quân đội ta chính là điểm mạnh cơ bản, là ưu thế tuyệt đối của ta so với thực dân Pháp, là một trong những nguyên nhân quyết định thắng lợi của chiến dịch.
Bốn là, Chiến dịch Hòa Bình là kết quả của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, của nghệ thuật chiến tranh nhân dân đặc sắc Việt Nam. Cùng với các hoạt động tác chiến, với quy mô chiến dịch rộng lớn, thời gian tác chiến kéo dài, tính chất, vai trò của hậu cần nhân dân được thể hiện rõ nét. Trên cả hai hướng chính diện và sau lưng địch, hậu cần chiến dịch đã cung cấp cho bộ đội 6.275 tấn gạo, 70 tấn muối, 70 tấn thịt, hơn 60 tấn thực phẩm khác, điều trị và phục vụ 6.390 thương binh. Nhân dân đã đóng góp 333.400 dân công với 11.914 ngày công1. Đây là chiến dịch sử dụng nhiều dân công nhất tính từ đầu kháng chiến đến lúc bấy giờ.
Năm là, Chiến thắng Hòa Bình có tầm vóc và ý nghĩa to lớn trong tiến trình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, để lại nhiều kinh nghiệm và bài học lịch sử có giá trị lịch sử và hiện thực sâu sắc. Thắng lợi đó có tác động sâu sắc, đánh dấu bước phát triển mới của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Chiến thắng Hòa Bình đã củng cố niềm tin: Với chiến tranh toàn dân, dù lực lượng vũ trang ta còn có hạn, ta vẫn có thể giành quyền chủ động trên chiến trường chính để đi tới chiến thắng./.
