Các hình thức tổ chức sản xuất truyền thống như kinh tế hộ, trang trại hoạt động ngày càng hiệu quả, đem lại giá trị kinh tế cao. Các hộ gia đình nghiêm túc thực hiện theo hướng dẫn của ngành Nông nghiệp tỉnh, ứng dụng khoa học- kỹ thuật, mạnh dạn trong đầu tư, thực hiện tái đàn, mở rộng quy mô sản xuất. Nhiều hộ gia đình đã có nguồn thu ổn định, đời sống vật chất và tinh thần từng bước được nâng lên. Ngoài ra, toàn tỉnh có 86 trang trại. Trong đó, có 28 trang trại trồng trọt, 29 trang trại chăn nuôi, 1 trang trai lâm nghiệp, 2 trang trại nuôi thủy sản và 26 trang trại tổng hợp. Giá trị sản xuất hàng hóa của các trang trại liên tục tăng qua các năm, từng bước khẳng định vị trí quan trọng trong nông nghiệp và nông thôn, góp phần vào việc xóa đói, giảm nghèo tại một số địa phương.
Hình thức hợp tác xã có vai trò quan trọng trong kinh tế nông thôn. Thu hút đông đảo thành viên tham gia, đồng thời xây dựng mối liên kết chặt chẽ từ khâu sản xuất đến tiêu thụ. Việc thực hiện kiện toàn các hợp tác xã theo mô hình kiểu mới để góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, nhiều mô hình liên kết theo hướng cánh đồng lớn, mô hình chuyển đổi số, mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Các mô hình trồng ớt xuất khẩu tại Lạc Sơn, Lạc Thủy; mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ dưa chuột Nhật, mía nguyên liệu, cà gai leo, Bí xanh, ngô ngọt, đậu rau,… tại Yên Thủy, Lạc Sơn, Kim Bôi; liên kết sản xuất hạt giống rau an toàn áp dụng công nghệ cao tại thành phố Hòa Bình; mô hình liên nhóm sản xuất rau hữu cơ tại Lương Sơn đem lại giá trị gia tăng phát triển bền vững. Năm 2020, toàn tỉnh có 311 hợp tác xã nông nghiệp. Trong đó, 53 hợp tác xã Nông nghiệp, 3 hợp tác xã lâm nghiệp, 23 hợp tác xã chăn nuôi, 6 hợp tác xã thủy sản, 4 hợp tác xã nước sạch và 194 hợp tác xã tổng hợp. Tồng số thành viên số thành viên trong các hợp tác xã là 4.428 thành viên. Mặc dù vốn điều lệ không nhiều, trung bình từ 400-500 triệu đồng/ hợp tác xã, song tổng giá trị về tài sản, đất sản xuất là rất lớn. Hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã không ngừng nâng lên, doanh thu bình quân đạt 1.963,4 triệu đồng/1 hợp tác xã; lợi nhuận bình quân của mỗi hợp tác xã đạt 191 triệu đồng; thu nhập bình quân 1 lao động thường xuyên đạt 53 triệu đồng/người/năm. Cùng với đó, các tổ hợp tác hoạt động khá sôi nổi và hiệu quả. Toàn tỉnh hiện có 168 tổ hợp tác, thu hút 3.675 thành viên tham gia. Thu nhập bình quân người lao động trong tổ hợp tác đạt khoảng 33 triệu đồng/năm. Các hoạt động của tổ hợp tác tuy chưa đóng góp nhiều ngân sách Nhà nước nhưng đã góp phần phát triển kinh tế- xã hội tại các địa phương và nâng cao thu nhập cho nông dân và người lao động trong nông nghiệp, nông thôn.
Sau gần 3 năm triển khai Chương trình OCOP, tỉnh ta đã đạt được những kết quả bước đầu, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và tăng thu nhập cho người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, phát huy sức mạnh và vai trò của cộng đồng trong bảo tồn và phát triển làng nghề, sản phẩm truyền thống của địa phương. Chương trình tạo phong trào khởi nghiệp mạnh mẽ, hình thành nhiều mô hình, vùng sản xuất nông sản sạch, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị sản phẩm. Từ đó, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại khu vực nông thôn. Ước hết năm 2021, toàn tỉnh có 73 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, vượt 23 sản phẩm so với kế hoạch đề ra. Trong đó, có 20 sản phẩm OCOP 4 sao, 53 sản phẩm 3 sao.
Từ kết quả đã đạt được, tỉnh chú trọng thúc đẩy mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với thị trường đầu ra. Từ nguồn ngân sách Nhà nước, cùng với các doanh nghiệp, hợp tác xã, nông hộ, tỉnh ta đã xây dựng được 100 chuỗi liên kết sản xuất, cung ứng thực phẩm an toàn. Trong đó, 14 chuỗi lĩnh vực sản xuất rau các loại với quy mô 405 ha, sản lượng đạt 7.929 tấn; 45 chuỗi sản xuất quả các loại; 13 chuỗi sản xuát nuôi cá lồng sông Đà với quy mô 2.366 lồng, sản lượng đạt 5.833 tấn/năm; 15 chuỗi chăn nuôi; 13 chuỗi chế biến sản phẩm nông, lâm, thủy sản; có 75 hợp tác xã, 104 doanh nghiệp tham gia liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản. Các hình thức tổ chức sản xuất đã thực sự phát huy vai trò, góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển, nâng cao giá trị gia tăng, nâng cao thu nhập gắn với xây dựng nông thôn mới bền vững, góp phần tích cực để thực hiện thắng lợi các mục tiêu của tái cơ cấu ngành kinh tế Nông nghiệp tỉnh./.
